به گزارش خبرگزاری سلامت (طبنا) گیلان: به نقل ازفانا، کمیابی، نایابی و همچنین افزایش وحشتناک قیمت‌ها در حوزه داروهای بیماران سرطانی مشکلات بسیاری را برای این قشر به ارمغان می‌آورد. بیماران مبتلا به سرطان در حوزه تأمین دارو با مشکلات و مصائب زیادی مواجه شده‌اند. از نبود داروهای با برند مناسب گرفته تا قیمت گزاف این داروها، همگی از جمله مواردی هستند که جان بیماران مبتلا به سرطان را با خطرات جدی مواجه کرده است.
بیماران مبتلا به سرطان با کمبود داروهای خود در داروخانه‌ها روبه‌رو هستند و از این وضعیت شکایت دارند. بسیاری از خانواده‌های دارای بیمار سرطانی نیز سال‌هاست از هزینه بالای داروها، شیمی‌درمانی و تحت پوشش نبودن برخی از داروها شکایت دارند. این در حالی است که اکثر این خانواده‌ها از دهک‌های پایین جامعه هستند و درآمد آنچنانی ندارند و برخی از آنها با کمک خیریه‌های درمانی هزینه داروهای بیمار خود را تأمین می‌کنند.
نایابی و کمبود داروهای بیماران مبتلا به سرطان و شیمی‌درمانی هم به مشکلات ناتوانی در تأمین هزینه‌ها افزوده شده است و بیماران در داروخانه‌ها یکی پس از دیگری به امید یافتن دارو سرگردان هستند. ابتلا به بیماری سرطان نه تنها به لحاظ روانی بیمار مبتلا به سرطان و خانواده وی را دچار تنش و نگرانی می‌کند که به لحاظ اقتصادی نیز خانواده‌ها را با چالش‌های عمیقی مواجه می‌سازد.
بیماران سرطانی برای درمان خود مسیر شیمی‌درمانی و رادیوتراپی را سپری می‌کنند و گاهی بعضی بیماران نیز به‌رغم انجام این مراحل درمانی نمی‌توانند بر بیماری غلبه کنند. در چنین شرایطی، تکرار هزینه‌های شیمی‌درمانی که به گفته بیماران برای آنها بسیار سنگین نیز هست، تحمل بیماری را برای آنها دشوارتر می‌کند. همچنین در بعضی موارد تحت پوشش بیمه نبودن برخی داروهای شیمی درمانی و غیردولتی بودن بعضی مراحل درمانی، بیماران را با مشکلات درمانی زیادی مواجه می‌کند.
از یک سو وارد کننده‌های دارو از عدم تخصیص ارز برای تهیه دارو اعتراض دارند و از سوی دیگر تولید کننده‌های دارو نیز از کمبود مواد اولیه ناراضی هستند. با این حال گویا زنجیره‌ای به وجود آمده که گریبان بیماران مبتلا به سرطان را گرفته است. تحت پوشش نبودن برخی داروهای مؤثر در درمان و سهمیه داروهای حیاتی برای بیماران سرطانی، به دلیل عدم توانایی مالی داروخانه‌ها در بازپرداخت بدهی‌های خود به شرکت‌های توزیع‌کننده دارو، از مشکلاتی است که بیماران با آنها دست به گریبان هستند.
درد سنگین هزینه‌های دارویی و درمانی؛ آزار دهنده‌تر از سرطان
یک بیمار مبتلا به سرطان گفت: متأسفانه خدمات درمانی و دارویی متفاوت است و این موضوع باعث گلایه‌مندی بیماران مبتلا به سرطان شده است. داروهای وارداتی تأثیرگذار بر روند درمان سرطان که عوارض بدحالی شدید، ریزش‌های یک باره موی سر و بی‌حالی را در بیمار ندارد، دارای تعهد بیمه‌ای نیستند. بسیاری از بیماران سرطانی به دلیل ناآگاهی از نوع داروهای درمانی و شرایط مالی نامناسب، به اجبار برای درمان به سمت داروهای دارای تعهد بیمه‌ای که بیشتر آنها داخلی است، می‌روند. برخی داروهای داخلی موجود تأثیرگذاری چندانی بر درمان مؤثر بیمار ندارد و بیماران را در طول درمان دچار برخی مشکلات جسمانی می‌کند. این داروها علاوه بر عوارضی که برای بیمار به همراه دارند، در برخی مواقع با کمبود روبرو هستند. صف‌های طولانی مدت بیماران در داورخانه‌ها برای ارائه نسخه‌ها و دریافت دارو، بیماران و خانواده‌های شان را از پای درآورده است. در چنین شرایطی مسئولان تنها به تعهد بیمه‌ای اکتفا کرده‌اند و توجهی به دیگر مشکلات دارویی و درمانی ندارند.
خانم دیگری که همسرش مبتلا به سرطان است، گفت: همسرم دچار بیماری سرطان است و برای پیدا کردن داورهای وی از این داروخانه به آن داروخانه سرگردان هستم، هرچند می‌دانم تلاشی که می‌کنم بی‌فایده است. داروهایی که برای همسرم نیاز دارم در بازار سیاه وجود دارد اما می‌ترسم آنها را تهیه کنم، هر چند توان تأمین قیمت‌های بالای آنها را هم ندارم. مسئولان یک روز به داروخانه‌ها سر بزنند و ببینند بیماران سرطانی و خانواده‌های آنها چه روزگار و مصائبی دارند. از یک سو دارو در داروخانه‌ها نیست و از سوی دیگر داروهای بازار سیاه را تقلبی، قاچاق و تاریخ مصرف گذشته می‌دانند. پس بیماران سرطانی چگونه داروهای خود را تهیه کنند؟
مادر یک کودک مبتلا به سرطان هم گفت: برای خرید و دریافت داروهای فرزندم با مشکلات بسیاری روبرو هستم. تاکنون 2 بار تاریخ شیمی‌درمانی فرزندم به دلیل کمبود دارو و در نوبت قرار گرفتن، به تعویق افتاده که این مسئله باعث بدحالی او شده است. برخی داروهای تجویزی پزشکان که درصد بهبود کودک را افزایش می‌دهد، بسیار گران‌قیمت بوده و از حمایت‌های بیمه‌ای برخوردار نیست. از سوی دیگر با آنکه می‌دانم مراحل درمانی فرزندم در مطب پزشک خصوصی با وضعیت بهتری انجام می‌شود، اما به دلیل هزینه بالای دستمزد شیمی‌درمانی پزشکان متخصص، امکان مراجعه به متخصص و مطب پزشک‌های خصوصی را ندارم. متأسفانه درد سنگین هزینه‌های دارویی و درمانی، آزار دهنده‌تر از بیماری سرطان است.
یک بیمار سرطانی بهبود یافته نیز بیان داشت: بیماران سرطانی زیادی بر اثر رعایت نشدن روند دقیق درمان و استفاده نکردن از داروهای مناسب جان خود را از دست می‌دهند. بسیاری از سرطان‌های موجود قابل درمان هستند، به شرط آنکه بیماران مبتلا به سرطان در فضایی مناسب و با داروهای مؤثرتری اقدام به درمان کنند. چنانچه بیماران سرطانی در طول درمان در محیطی نامناسب درمان شوند و نسبت به هزینه‌های درمانی خود مدام دچار استرس ناشی از این وضعیت باشند، توان زیادی در برابر درمان نخواهد داشت و همین مسئله موجب ضعف آنها و پایین آمدن درصد بهبودی آنان می‌شود. در حال حاضر بسیاری از پزشکان و داروخانه‌ها به دلیل بدعهدی بیمه‌ها در بازپرداخت هزینه‌های دارویی، قراردادهای خود را فسخ کرده و بیمار به ناچار برای درمان اقدام به پرداخت آزاد مبلغ دارو و یا ویزیت درمان می‌کند.
کمبود داروهای بیماران سرطانی و افزایش قیمت‌های سرسام‌آور
مدیرعامل انجمن خیریه حمایت از بیماران سرطانی استان مرکزی نیز با بیان اینکه امروز بیماران مبتلا به سرطان از 2 مشکل اساسی رنج می‌برند، گفت: کمبود بعضی از داروهای بیماران سرطانی از یک سو و افزایش قیمت‌های سرسام‌آور آنها از سوی دیگر، از مهمترین مشکلات بیماران مبتلا به سرطان است. متأسفانه به دلیل همین مشکلات موجود بعضی از بیماران سرطانی ادامه درمان خود را رها کرده‌اند، چرا که نمی‌توانند هزینه‌های گزاف داروهای خود را تأمین کنند.
علیرضا سمیعی افزود: سامانه نسخه‌های الکترونیکی از دیگر معضلات بیماران مبتلا به سرطان است. به دلیل اینکه از یک سو بعضی از پزشکان با شرکت‌ها و سازمان‌های بیمه‌گر قرارداد ندارند و از سوی دیگر برای برخی از پزشکان امکان ثبت نسخه در سیستم شبکه الکترونیکی فرایند سختی است، همین موارد باعث شده که بیماران در بسیاری از مواقع نتوانند از خدمات بیمه‌ای استفاده کنند. بر این اساس بیماران سرطانی مجبور هستند داروهای مورد نیاز خود را از طریق بازار آزاد تهیه کنند.
مشکلات چرخه توزیع دارو به دلیل عدم بازپرداخت شرکت‌های بیمه‌گر
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی با بیان اینکه بیماران سرطان در زمره بیماران خاص محسوب می‌شوند، گفت: این استان در حوزه داروهای بیماران سرطانی در سال‌های گذشته با کمبودهای دارویی در این حوزه مواجه بوده است. در گذشته داروهای بیماران سرطانی تنها در داروخانه هلال‌احمر توزیع می‌شده است. بخشی از داروهای این بیماران نیز در داروخانه بیمارستان آیت‌اله خوانساری در جریان توزیع قرار می‌گرفته است تا بیماران سرطانی بتوانند به داروهای مورد نیاز دسترسی داشته باشند.
علی یادگاری افزود: از یک سو با توجه به اینکه بیمارستان‌ها از لحاظ مالی ممکن بود نتوانند بازپرداخت داشته باشند و شرکت‌های توزیع و پخش دارو نیز توزیع مناسبی نداشتند و از سوی دیگر تنها یک یا 2 داروخانه در این حوزه فعالیت می‌کرد، مردم و به خصوص بیماران سرطانی با مشکلات بسیاری برای تهیه این داروها مواجه بوده‌اند. در راستای تسهیل در توزیع و پخش بهینه داروهای بیماری‌های سرطانی، اقداماتی از چند سال گذشته تاکنون اجرایی شده است.
وی به ورود برخی از داروخانه‌های بخش خصوصی به چرخه توزیع داروهای بیماران سرطانی اشاره کرده و در این خصوص ادامه داد: این اقدامات بر مبنای آن بود که سعی کردیم تا بخش خصوصی نیز وارد چرخه توزیع و پخش داروهای بیماران سرطانی شود. بر این اساس به غیر از داروخانه بیمارستان آیت‌اله خوانساری و داروخانه هلال‌احمر، برخی از داروخانه‌های بخش خصوصی نیز فرایند توزیع و پخش داروهای بیماران سرطانی را انجام می‌دهند.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی اظهار داشت: در خصوص کمبودهای برخی داروهای بیماران سرطانی باید عنوان کرد که مشکلات در این حوزه مربوط به کمبودهای کشوری است و در کلان کشور باید در رابطه با آن تصمیم‌گیری شود. این کمبودها تنها مختص به استان مرکزی و یا استان خاص دیگری نیست. بنابراین در کلان کشور باید راهکارها را جستجو کرد و در مراجع بالادستی تدابیر لازم اندیشیده شود.
یادگاری تصریح کرد: داروهای بیماران سرطانی و به خصوص داروهای شیمی‌درمانی در زمره داروهای بسیار خاص محسوب می‌شوند و به صورت تک نسخه‌ای هستند. بنابراین برای یک بیمار خاص و یا یک بیماری خاص وارد می‌شوند. بر این اساس در سامانه ویژه‌ای که برای این فرایند در نظر گرفته شده، بیماران سرطانی باید برای دریافت دارو ثبت‌نام کنند و داروی خاص مورد نظر برای یک بیمار یا بیماری خاص سفارش داده می‌شود. در مجموع برای داروهای شیمی‌درمانی تمامی این فرایندها اجرایی می‌شود.
وی بیان داشت: به علت آنکه داروهای بیماران سرطانی بسیار هزینه‌بر هستند و مواد اولیه آنها از خارج کشور وارد می‌شود و وارداتی محسوب می‌شوند، تأمین ارز برای این داروها با مشکلات بسیاری همراه است. با این حال هم وزارت بهداشت و هم سازمان غذا و دارو، بیشترین رایزنی و تبادلات ارزی و توان خود را برای تأمین داروهای بیماران سرطانی به کار گرفته‌اند. این مسائل تنها مربوط به سال جاری نیست و هر ساله با این موضوع مواجه هستیم و تلاش‌ها بر این است که تا حدودی مشکلات برطرف شود.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی تأکید کرد: متأسفانه داروهای بیماران سرطانی بسیار گران‌قیمت بوده و چرخش مالی که به داروخانه تحمیل می‌شود نیز بسیار سنگین است. موضوع دیگر اینکه بخش خصوصی نیز به دلیل هزینه‌های بسیار بالای داروهای سرطانی نمی‌تواند به این حوزه وارد شود. همچنین عدم بازپرداخت هزینه‌های داروهای بیماران سرطانی از سوی سازمان‌ها و شرکت‌های بیمه‌گر، عملاً چرخه توزیع داروهای بیماران سرطانی را با مشکل مواجه کرده است.
یادگاری ابراز داشت: به علت آنکه سازمان‌ها و شرکت‌های بیمه‌گر در حوزه بازپرداخت هزینه‌های داروهای بیماران سرطانی به صورت منظم و به موقع پرداخت نمی‌کنند و همواره با تأخیر فرایند بازپرداخت را انجام می‌دهند، داروخانه‌ها در عمل نمی‌توانند چرخش مالی داشته باشند تا داروها را خریداری کنند. به همین دلیل یکی از مشکلات موجود در این حوزه به فرایند بازپرداخت هزینه‌های داروهای بیماران سرطانی توسط بیمه‌ها باز می‌گردد.
وی اضافه کرد: در شرایطی که بیماران سرطانی برای دریافت و تهیه داروهای خود با مشکلات بسیاری روبرو هستند و باید هزینه‌های گزافی را پرداخت کنند، انتظار می‌رود سازمان‌ها و شرکت‌های بیمه‌گر در راستای بازپرداخت داروهای بیماران سرطانی تسریع داشته باشند و در این خصوص چرخه مالی مناسب‌تری را ارائه دهند. چرا که داروهای این حوزه داروهای خاص است و بیماران سرطانی نیز در زمره بیماران خاص محسوب می‌شوند.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی به تدابیر در نظر گرفته شده و تصمیمات اتخاذ شده در راستای تأمین داروهای بیماران سرطانی اشاره کرده و گفت: در این رابطه رایزنی‌ها و چانه‌زنی‌هایی انجام شده است. همچنین آنچه که در بودجه اختصاص یافته است نسبت به سال‌های گذشته وضعیت بهتری داشته و بودجه مناسب‌تری در نظر گرفته شده است تا بتوان در شرایط مناسب‌تری داروهای بیماران سرطانی را وارد کرد.
یادگاری در پایان به نحوه ارتباط بیماران سرطانی با مجموعه دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی برای دریافت بهینه دارو توسط بیماران سرطانی اشاره کرده و افزود: این بیماران می‌توانند با مراجعه به سامانه و تلفن گویای 190 در خصوص کمبودهای دارویی بیماری خود راهنمایی دریافت کنند. سامانه حمایتی از بیماران خاص و صعب‌العلاج در استان فعال است و چتر حمایتی دولت از بیماران سخت درمان حمایت می‌کند.
تمامی بیماران سرطانی برای نشاندار شدن در بیمه پایه هدایت شده‌اند
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی نیز در این رابطه گفت: مرکز آموزشی درمانی آیت اله خوانساری اراک، بیمارستان تک تخصصی ویژه بیماران سرطانی است که مجهزترین سانتر سرطان غرب کشور محسوب می‌شود. در این مجموعه بسیاری از خدمات با توجه به پیاده‌سازی بسته‌های خدمتی در بستر الکترونیک با هزینه بسیار کم ارائه می‌گردد. از تمامی حجم هزینه‌های درمانی، حدود 95 تا 100 درصد سهم بیمه پایه صندوق حمایتی و گاهاً تنها 5 درصد سهم بیمار است.
علیرضا کمالی با اشاره به اینکه مددکاری مرکز آموزشی درمانی آیت اله خوانساری اراک بسیار فعال بوده و از حمایت خیرین سلامت برخودارند، افزود: در خصوص خدماتی که در این مرکز قابل ارائه نیست و مواردی از جمله پت اسکن، توموتراپی، سایبر نایف، آزمایشات ژنتیک براکی تراپی و … را شامل می‌شود، تفاهم‌نامه با بیمارستان فوق تخصصی برکت در تهران منعقد شده و بیماران در آن مرکز خدمات رایگان دریافت می‌کنند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر تمامی بیماران سرطانی برای نشاندار شدن در بیمه پایه هدایت شده‌اند و بر این اساس از خدمات حمایتی صندوق بیماران خاص و صعب‌العلاج استان تا سقف سالانه 700 میلیون ریال برای هر بیمار استفاده می‌کنند. تاکنون بالغ بر 90 میلیارد ریال که در حدود 55 درصد اعتبارات صندوق بوده است به بیماران سرطانی اختصاص یافته است. در خصوص سانتر اطفال سرطانی نیز، مؤسسه خیریه حامی‌یار تمامی هزینه‌های بیماران را پرداخت می‌کنند.