جمع‌آوری فلرها یکی از مهم‌ترین اقدامات در بهینه‌سازی مصرف انرژی و کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی است. این مشعل‌ها که در فرایندهای صنعتی مختلف استفاده می‌شوند، علاوه‌بر هدر رفتن منابع ارزشمند گازی، موجب تولید گازهای گلخانه‌ای و آلاینده‌های هوا نیز می‌شوند.

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری سلامت(طبنا)یکی از چالش‌های بزرگ صنایع نفت و گاز ایران، فلرها یا مشعل‌های گازی هستند، که علاوه‌بر هدر رفت منابع ارزشمند گازی، موجب آلودگی‌های زیست‌محیطی نیز می‌شوند. مشعل‌ها در فرایندهای مختلف صنعتی، به‌ویژه در پالایشگاه‌ها و صنایع پتروشیمی برای سوزاندن گازهای اضافی و ناخواسته استفاده می‌شوند، با این حال این فرایند نه‌تنها موجب هدر رفتن گازهای قابل استفاده می‌شود، بلکه به تولید گازهای گلخانه‌ای و آلاینده‌های هوا نیز منجر می‌شود.

در دولت سیزدهم، برنامه‌های متعددی برای جمع‌آوری فلرها و کاهش هدر رفت گاز اجرا شد، این برنامه‌ها شامل قراردادهای بزرگ با شرکت‌های داخلی و خارجی برای جمع‌آوری و فراوری گازهای فلر بود که منجر به کاهش قابل توجهی در میزان مشعل‌سوزی شد، برای نمونه میزان مشعل‌سوزی از ۱۷ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۱۸ به ۱۳.۷۸ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۱۹ کاهش پیدا کرد، در در حال حاضر در دولت فعلی این سیاست‌ها باید ادامه پیدا کند و حتی با شدت بیشتری دنبال شود.

جمع‌آوری فلرها نه تنها به کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی کمک می‌کنند، بلکه می‌توانند به صرفه‌جویی اقتصادی و افزایش بهره‌وری انرژی منجر شود. جمع‌آوری فلرها یکی از نکات مهم استراتژیک در بحث بهینه‌سازی انرژی است، این کار نه‌تنها به کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند منجر به صرفه‌جویی اقتصادی و افزایش بهره‌وری انرژی شود. ادامه این سیاست‌ها در دولت فعلی و اجرای برنامه‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت برای کاهش هدر رفت گاز و آلودگی‌های زیست‌محیطی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

با اشاره به رویکرد راهبردی دولت سیزدهم در زمینه کاهش سوزاندن گازهای مشعل اظهار کرد: از جنبه‌های حیاتی استراتژی دولت سیزدهم در بحث بهینه‌سازی انرژی، تمرکز بر جمع‌آوری و کاهش سوزاندن گازهای مشعل بوده است، گازهای مشعل گازهای غیرقابل استخراج از میادین نفتی و پالایشگاه‌های گاز هستند که به‌طور معمول سوزانده و منجر به اتلاف انرژی قابل توجهی می‌شوند.

وی افزود: بیش از ۶۰ درصد از کل حجم گازهای همراه سوزانده شده کشور، در دولت شهید رئیسی جمع‌آوری شدند، که به معنای جلوگیری از هدر رفت معادل ۳۰ میلیون مترمکعب گاز است، اگر تمامی این گاز جمع‌آوری شده به صادرات گاز منجر شود، درآمدی معادل ۵/۲ میلیارد دلار برای کشور خواهد داشت، که همه این اقدامات به پشتوانه تمرکز ویژه دولت سیزدهم بر مسیر کاهش هدر رفت گاز و دیگر فراورده‌های گازی و نفتی به وقوع پیوسته است.

اهمیت جمع‌آوری فلرها باید در دستور کار دولت چهاردهم قرار بگیرد

حسن مرادی، استاد حقوق انرژی دانشگاه تهران اظهار کرد: گاز فلر علاوه‌بر آنکه مخرب محیط زیست است در صورت نشت نیز قابلیت انفجار دارند، بنابراین گازها باید از مجاری استاندارد تخلیه شوند که بهترین راه برای مدیریت این گازها، اگر نخواهیم از روند بازیابی صنعتی استفاده کنیم، سوزاندن آن‌ها است، اما سوزاندن نیز مشکلات زیست‌محیطی به‌دنبال دارد و موجب تولید گاز کربن و آلاینده‌های دیگر می‌شود.

وی افزود: قرار داد کرسنت (مربوط به جمع‌آوری گاز فلر که با کشورهای ترکیه و امارات منعقد شده بود) همچون سایه‌ای بر سر بسیاری از مناطق عمل می‌کردکه به بهانه‌های مختلف کل قرارداد زیر سوال رفت، و همین موضوع موجب شد خسارات جبران‌ناپذیری به صنعت کشور وارد شود. دولت‌های بعدی، به‌ویژه دولت چهاردهم باید از این سرمایه‌ها استفاده کرده و اقدامات جدی برای جمع‌آوری فلرها به کار بگیرد، همان‌طور که در دولت سیزدهم به اهمیت این موضوع پی برد و موضوع جمع‌آوری گازهای فلر بسیار مطرح بود، حال دولت چهاردهم باید به‌طور جدی از سرمایه‌سوزی جلوگیری کند.

هدر رفت ۱۸ میلیون مترمکعب گاز بوسیله فلرها

استاد حقوق انرژی دانشگاه تهران درباره اینکه آیا ته به حال خاموشی فلرها انجام شده است، می‌گوید: اقداماتی در راستای مهار فلرها انجام شده است، اما اطلاعات دقیقی در زمینه میزان نتیجه و مسیر آن در دسترس من نیست، امیدوارم دولت‌ها، فارغ از گرایش‌های سیاسی، به فکر کشور باشند و به جد برای مهار گازهای فلر اقدام کنند، تا هم مشکلات زیست‌محیطی را کاهش دهند و هم از سوختن سرمایه جلوگیری کنند.

مرادی عنوان کرد: تخمین‌ها نشان از سوزانده شدن حدود ۱۸ میلیون متر مکعب گاز فلر می‌دهند که رقم بسیار نگران‌کننده‌ای است.

 با توجه به اهمیت جمع‌آوری فلرها در کاهش هدر رفت گاز و آلودگی‌های زیست‌محیطی، دولت چهاردهم باید سیاست‌های مؤثری را در این زمینه به کارگیری کند. اقدامات انجام شده در دولت‌های قبلی نشان‌دهنده تأثیر مثبت این سیاست‌ها بر بهینه‌سازی مصرف انرژی و کاهش آلودگی‌ها بوده است، بنابراین ادامه و تقویت این سیاست‌ها در دولت فعلی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. دولت چهاردهم باید به مواردی همچون توسعه و اجرای پروژه‌های جدید جمع‌آوری فلر، افزایش نظارت و کنترل بر صنایع، تدوین و اجرای قوانین و مقررات سختگیرانه‌تر توجه ویژه‌ای داشته باشد.

منبع: ایمنا