به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری سلامت(طبنا) تصمیم ناگهانی دولت روحانی برای افزایش قیمت بنزین و شوک ایجاد شده حاصل از این تصمیم به جامعه، مردم را نسبت به هر گونه تصمیم در این خصوص حساس کرده است، جمله معروف رئیس جمهور وقت که اعلام کرد من هم خودم صبح جمعه متوجه افزایش قیمت بنزین شدم این حساسیت را برای مردم ایجاد کرده که احتمال تصمیم ناگهانی در این باره وجود دارد.

اما دولت سیزدهم و همچنین نمایندگان مجلس بارها در این خصوص اطمینان دادند که به هیچ عنوان قصد تغییر در قیمت بنزین را ندارند. در این میان شاید بتوان به سیاست‌های اطلاع رسانی در این خصوص خرده گرفت که هر از گاهی با انتشار برخی گزارش‌ها نگرانی را در مردم ایجاد می‌کند.

در هر صورت هم از سوی مجلس اجازه افزایش قیمت یا کاهش سهمیه بنزین داده نمی‌شود و هم دولت عزم و اراده‌ای بر افزایش قیمت یا کاهش سهمیه بنزین ندارد؛ کمااینکه در شرایط فعلی که به دلیل افزایش سفرهای تابستانی با ناترازی در بنزین رو به رو شدیم نیز تغییری در سهمیه بندی بنزین ایجاد نشده است. طبق اعلام امروز خبرگزاری‌ها سهمیه خودروها و موتورسیکلت‌ها در ششمین ماه سال، امشب بدون تغییر نسبت به ماه‌های گذشته، در کارت‌های سوخت شارژ خواهد شد.

بر این اساس ساعت ۲۴ امشب، ۶۰ لیتر سهمیه بنزین ۱۵۰۰ تومانی و ۱۵۰ لیتر سهمیه بنزین ۳۰۰۰ تومانی در کارت‌های سوخت خودروهای شخصی شارژ خواهد شد. همچنین موتورسیکلت‌ها و خودروهای عمومی نیز سهمیه بنزین خود را مطابق ماه‌های گذشته دریافت می‌کنند و هیچ تغییری در سهمیه بنزین شهریورماه نسبت به قبل، ایجاد نشده است.

جواد اوجی وزیر نفت در این خصوص گفت: سهمیه صاحبان خودرو ۶۰ لیتر بنزین ۱۵۰۰ تومانی و ۱۵۰ لیتر بنزین ۳۰۰۰ هزار تومانی در مجموع ۲۱۰ لیتر بنزین است و مازاد بر این نیز از کارت سوخت جایگاه استفاده می‌شود؛ کارت سوخت جایگاه بیشتر برای مواقع اضطراری در نظر گرفته شده است.


دلیل ناترازی بنزین

دلایل متعددی برای ناترازی بنزین وجود دارد که مهمترین آن کمبود سرمایه گذاری در حوزه تولید است. در شرایطی که تولید بنزین به صورت سالانه حدود ۳ درصد افزایش دارد میزان مصرف ۱۰ تا ۱۵ درصد در سال رشد دارد و این شکاف اثرات خود را در ایام پیک مصرف بیشتر نشان می‌دهد. در هر صورت این مساله واجب و ضروری است که سیاست گذاری‌ها باید به گونه‌ای اصلاح شود که کشورمان که دارای منابع غنی از نفت و گاز است نیاز به واردات انرژی نداشته باشد. این سیاست‌ها البته تنها از راه گرانی عبور نمی‌کند و افزایش قیمت برای مدیریت مصرف تنها یک راهکار است که تجربه نشان داده در صورت عدم رعایت سایر موارد از جمله افزایش عرضه نمی‌توان از آن به عنوان سیاست برد- برد یاد کرد.

یکی از چالش‌های مهم در زمینه بنزین افزایش تعداد خودروها و خروج کند خودروهای فرسوده از ناوگان کشور است. جمعیت ایران از ابتدای انقلاب تاکنون دو برابر شده است؛ بنابراین تعداد خودرو، کیفیت خودرو و رفتار اقتصادی که به واسطه قیمت بوده و از سوی دیگر قاچاق در ناترازی بنزین تاثیرگذار بوده‌اند.

قاچاق به دلیل تفاوت قیمت داخلی و خارجی سوخت است که در طول سال‌های اخیر به واسطه افزایش نرخ ارز از بعد از سال ۹۷ تاکنون به‌شدت این فاصله بیشتر شده و همین امر موجب شده شدت قاچاق نیز بالا برود؛ بنابراین هم مصرف بنزین داخلی افزایش پیدا کرده و هم میزان قاچاق که این موارد ناترازی را بیش از گذشته کرده است.


افزایش قیمت منتفی است

برآورد می‌شد به‌طور میانگین ۱۲۰ میلیون لیتر در روز مصرف بنزین داریم و این رقم سالانه حدود ۱۰ درصد رشد پیدا می‌کند. بر این اساس سرمایه‌گذاری مجدد برای رشد ظرفیت تولید یک الزام است.

این مساله در اسناد برنامه هفتم توسعه مورد تاکید قرار گرفته شده است و طبق اظهارات محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس هم اکنون در حال بررسی است ونتایج آن اعلام می‌شود.

پورابراهیمی گفت: آنچه به نظر ما حائز اهمیت است اینکه ما بتوانیم سیاستی اتخاذ کنیم که هم هزینه کمی در اجرا برای مردم داشته باشد و هم انتفاع قابل توجهی برای کشور ایجاد کند.

وی افزود: تجربه نشان داده که باید روش و تغییر مدلی را برای حل ناترازی انرژی انجام دهیم. ما نمی‌توانیم بگوییم به تنهایی با افزایش قیمت نحوه مصرف انرژی بهبود پیدا می‌کند. باید ساختارهای دیگری در کنار این موضوع لحاظ شود. او در ادامه افزایش قیمت بنزین را منتفی دانست.


ضرورت اصلاحات اساسی در مساله انرژی

علی بختیار، عضو سابق کمیسیون انرژی مجلس نیز در این خصوص به جوان آنلاین می‌گوید: مشکل ناترازی سوخت به عدم سرمایه گذاری‌های جدید و عدم مدیریت مصرف باز می‌گردد.

او با بیان اینکه مدیریت مصرف و صرفه جویی هم باید از طرف و مردم و هم حاکمیت صورت گیرد اظهار داشت: ما به مردم می‌گوییم درست مصرف کنید، اما نیروگاه‌هایی می‌زنیم که ۲۵ درصد راندمان دارد.

به گفته او مدیریت مصرف در حوزه انرژی از جمله بنزین باید هم از سمت مصرف کننده و هم از سوی دولت به عنوان عرضه کننده و از طریق اصلاح برخی سیاست‌ها و عملکردها صورت گیرد.

بختیار در ادامه اظهارات خود تصریح کرد: به طور کل در اسناد توسعه‌ای کشور اشاره به افزایش تدریجی قیمت‌ها شده و بنابراین توصیه این است که سیاستگذار با رعایت این مساله از هر گونه شوک در اقتصاد کشور پرهیز کند.