شروع درمان با هر نوع داروی ضدافسردگی اغلب می‌تواند ناراحت‌کننده به نظر برسد؛ اما نباید این‌طور باشد. داشتن اطلاعات درست به این معنی است که می‌توانید تصمیم‌های بهتری بگیرید.
سرترالین چیست و برای چه چیزی به کار می‌رود؟
سرترالین یک نوع داروی ضدافسردگی است که اساساً با هدف درمان افسردگی تجویز می‌شود. اما سرترالین برای عوارض دیگر هم کاربرد دارد، مانند:
. اختلال وسواس
. اختلال استرس پس از ضایعه
. اختلال پانیک
. اختلال اضطراب اجتماعی
سرترالین درمانی بی‌ضرر، قابل‌تحمل و مؤثر برای طیفی از اختلالات خلقی است و اغلب در کنار تراپی‌هایی مانند درمان رفتاری شناختی یا CBT تجویز می‌شود.
مکانیسم عملکرد سرترالین چگونه است؟
سرترالین به دسته‌ای از داروهای ضدافسردگی به نام مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) تعلق دارد. یکی از مکانیسم‌های عملکرد سرترالین این است سطح سروتونین را در مغز بالا می‌برد.
اما ازآنجایی‌که افسردگی بیماری پیچیده‌ای است، پزشکان و محققان هنوز نتوانسته‌اند مکانیسم دقیق عملکرد دارویی مانند سرترالین را مشخص کنند. پژوهشگران علاوه بر اصلی‌ترین اثر سرترالین که افزایش سطح سروتونین در مغز است، تئوری‌های دیگر و پیچیده‌تری نیز ارائه داده‌اند که مکانیسم حساس عملکرد این دارو را توجیه می‌کنند.
سرترالین را چگونه مصرف کنیم؟
به‌عنوان یک قانون کلی، سرترالین یک دوز در روز مصرف می‌شود. سرترالین ممکن است بر خواب اثر بگذارد و به همین دلیل توصیه می‌شود صبح‌ها مصرف شود (حداقل در مراحل اولیه درمان). دوز مصرفی شما ممکن است بسته به شرایط خاص خودتان، مثلاً موارد مربوط به کارتان یا متناسب با نیازهای فردی‌تان تغییر کند. توصیه می‌شود سرترالین را هر روز سر ساعت مشخصی مصرف کنید. آلارم گوشی‌تان را تنظیم کنید تا مصرف دارو را فراموش نکنید. اگر دوزی را فراموش کردید، دوز بعدی را روز بعد سر همان ساعت مقرر مصرف کنید. هرگز دوز فراموش شده را با مصرف دو دوز جبران نکنید.
درمورد کودکان، تنها بچه‌های شش سال به بالا می‌توانند برای درمان اختلال وسواس سرترالین مصرف کنند، نه برای افسردگی. مصرف سرترالین طی بارداری می‌تواند به جنین آسیب بزند؛ اما توقف مصرف این دارو نیز ممکن است مجاز نباشد. بدون مشورت با پزشک، مصرف سرترالین را شروع یا متوقف نکنید
چقدر طول می‌کشد تا سرترالین اثر کند؟
اگر تازه مصرف سرترالین را به‌عنوان درمانی برای افسردگی شروع کرده‌اید، طبق مطالعات حدود دو هفته طول می‌کشد تا اثرگذاری دارو شروع شود و احتمالاً طی هفته‌های بعد علائم بهبودی را خواهید دید. به‌طورکلی بنا بر یافته‌های علمی و تحقیقاتی، اثرگذاری کامل سرترالین حداقل به ۴ هفته یا بیشتر زمان نیاز خواهد داشت.
سرترالین به‌عنوان درمانی برای اضطراب ممکن است به زمان بیشتری برای اثرگذاری نیاز داشته باشد و حتی شاید اضطراب شما طی دورهٔ اولیه درمان بیشتر هم بشود، اما انتظار می‌رود با ادامهٔ درمان، اضطراب کاهش پیدا کند.
در طی این مدت احتمال دارد برخی از عوارض جانبی سرترالین را تجربه کنید که معمولاً به‌مرور از بین می‌روند. لازم است مصرف دارو را ادامه داده و به طور منظم به پزشکتان مراجعه کنید تا روند بهبودی‌تان را بررسی کند.
چه مدت لازم است سرترالین مصرف کنید؟
اینکه چه مدت باید سرترالین مصرف کنید بستگی به چند عامل دارد که مهم‌ترین آنها عارضه‌ای است که به‌خاطرش سرترالین مصرف می‌کنید. روانپزشکتان به شما خواهد گفت تا چه زمانی لازم است مصرف سرترالین را ادامه دهید. مصرف سرترالین اگر زود متوقف شود می‌تواند احتمال برگشت علائم را بیشتر کند.
عوارض جانبی سرترالین
سرترالین اغلب اولین راهکار درمانی برای اختلالات خلقی مانند افسردگی و اضطراب است، زیرا در مقایسه با دیگر داروهای ضدافسردگی، عوارض جانبی خفیف‌تر و قابل‌تحمل‌تری دارد. بااین‌وجود اینکه سرترالین جزو داروهایی است که معمولاً خوب تحمل می‌شود، مثل دیگر داروها باز هم می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد. معمول‌ترین عوارض جانبی سرترالین، واکنش‌های گوارشی‌اند، مانند:
. تهوع و احساس ناخوشی
. اسهال
. سوءهاضمه
دیگر عوارض جانبی سرترالین شامل این موارد می‌شود:
. خشکی دهان و سرگیجه
. خستگی
. بی‌خوابی یا خواب‌آلودگی زیاد
. سردرد
. کاهش وزن یا افزایش وزن
لازم است بدانید لزوماً همهٔ افراد قرار نیست با مصرف سرترالین دچار عوارض جانبی آن شوند و اگر هم عوارض جانبی وجود داشته باشد در هر کسی متفاوت است.
سرترالین چه اثری بر احساساتتان می‌گذارد؟
شما چه سرترالین را برای افسردگی مصرف کنید و چه برای یک اختلال اضطرابی، می‌توانید انتظار داشته باشید که این دارو خلق و خوی‌تان را بهتر کند و طرز فکرتان را تثبیت نماید. ظاهرشدن علائم بهبودی طول می‌کشند و فوراً رخ نمی‌دهند و طی این مدت می‌توانید انتظار داشته باشید برخی از عوارض جانبی سرترالین در شما دیده شوند.
چگونه مصرف سرترالین را متوقف کنید؟
اگر دوست دارید مصرف سرترالین را متوقف کنید حتماً باید با روانپزشکتان مشورت کنید و هرگز خودسر این کار را نکنید، چون قطع ناگهانی مصرف سرترالین می‌تواند علائم ناخوشایندی مانند اختلالات خواب، اضطراب و بی‌قراری، سرگیجه و سردرد و گزگز و رعشه ایجاد نماید.
اگر با پزشکتان مشورت کردید و او موافقت کرد که مصرف سرترالین را قطع کنید به شما توصیه خواهد کرد این کار را تدریجاً و با کاهش دوز مصرفی‌تان به‌مرورزمان انجام دهید.
پیش از مصرف سرترالین
اگر به سرترالین آلرژی دارید یا اگر داروی پیموزاید مصرف می‌کنید نباید سرترالین بخورید. اگر داروی محرک، محصولات گیاهی یا داروی دیگری برای افسردگی، اختلال روانی، پارکینسون، میگرن، عفونت‌های جدی یا پیشگیری از تهوع و استفراغ مصرف می‌کنید باید به روانپزشک خود اطلاع بدهید. تداخل با سرترالین می‌تواند سبب عارضه‌ای جدی به نام سندرم سرترالین شود.
برای اینکه مطمئن شوید سرترالین برای شما ضرری ندارد درصورتی‌که موارد زیر را دارید به روانپزشکتان بگویید:
. یک آلرژی یا حساسیت به آسپرین یا تارترازین یا لاتکس
. اختلال دوقطبی (افسردگی مانیک)
. بیماری قلبی، فشارخون بالا یا سکته مغزی
. بیماری کبدی یا کلیوی
. تشنج
. آب‌سیاه
. مشکلات خونریزی یا اگر وارفارین مصرف می‌کنید
. سندرم کیوتی طولانی
. پایین‌بودن سطح سدیم در خونتان
برخی از افراد جوان ممکن است با شروع مصرف دارویی برای درمان افسردگی، افکار خودکشی‌شان بیشتر شود. پزشک باید روند پیشرفت و درمان بیمار را به طور مرتب بررسی کند. خانواده نیز باید نسبت به تغییرات ناگهانی رفتار بیمار دقیق باشند.
درمورد کودکان، تنها بچه‌های شش سال به بالا می‌توانند برای درمان اختلال وسواس سرترالین مصرف کنند، نه برای افسردگی. مصرف سرترالین طی بارداری می‌تواند به جنین آسیب بزند؛ اما توقف مصرف این دارو نیز ممکن است مجاز نباشد. بدون مشورت با پزشک، مصرف سرترالین را شروع یا متوقف نکنید. اگر به کودکتان شیر می‌دهید از پزشکتان بپرسید آیا مجاز به مصرف سرترالین هستید یا نه.
آیا سرترالین عارضه جانبی بلند مدتی هم دارد؟
مصرف سرترالین بیشتر از یک سال می‌تواند کمی احتمال دیابت را بالا ببرد؛ بنابراین لازم است به طور مرتب ازاین‌جهت چکاپ شوید.
منبع:تبیان