به گزارش خبرگزاری سلامت (طبنا) از فارس، مراسم اختتامیه بیست و چهارمین کنگره ملی شعر دفاع مقدس با حضور حدادعادل، مشاور رهبر معظم انقلاب و رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در شیراز، سالن کتابخانه و مرکز اسناد ملی استان فارس در شیراز برپا شد و در ابتدا حجت‌الاسلام والمسلمین حسین انصاری‌نژاد، دبیر بیست و چهارمین کنگره ملی شعر دفاع مقدس گفت: فراخوان امسال این کنگره از اردیبهشتماه امسال اعلام شد که ۷ هزار و ۸۳۲ اثر در قالب‌های مختلف به دبیرخانه این جشنواره در شیراز ارسال شد. وی اظهار کرد: این کنگره در ۷ محور عمومی دفاع مقدس، مقاومت بین‌الملل شامل مکتب سلیمانی، شهدای مدافع حرم و…، بیداری اسلامی و دفاع مقدس با بهره‌گیری از مضامین عاشورایی، دفاع مقدس و جهاد تبیین، مفاهیم دفاع مقدس برای کودکان و نوجوانان و نقش زنان در دفاع مقدس برگزار می‌شود که طی دو سه ماه اخیر نیز دو محور ایران قوی و شهدای حرم شاهچراغ(ع) هم به آن اضافه شد.
انصاری‌نژاد با تصریح اینکه داوری این کنگره در دو مرحله استانی و کشوری انجام شده است و بحمد الهی شاهد حضور چهره‌های جدید در این مرحله بودیم، گفت: آثار برگزیده استان‌ها به مرحله کشوری راه پیدا کردند و آثار برگزیده بعد از داوری در مرحله کشوری توسط اساتید برجسته این هنر که در این مراسم معرفی خواهند شد.
مشاور عالی رهبر معظم انقلاب با تأکید بر اینکه باید از هنر در حوزه زبان برای دفاع از انقلاب و دفاع مقدس و مقاومت استفاده کنیم، افزود: استفاده از شعر فاخر در دفاع از انقلاب گامی مؤثر در مسیر جهاد تبیین است.
وی با تأکید بر اینکه با زبان شعر فاخر بسیاری از کارها می‌توان انجام داد، گفت: امروز جهاد تبیین پادزهر توطئه تحریف است و شعر ابزار مناسبی برای جهاد تبیین به شمار می‌رود.
حدادعادل در ادامه سخنان خود با بیان اینکه هر انقلاب راستین سبب تحول و دگرگونی در زبان و ادب خواهد شد، گفت: زبان یک امر اجتماعی است و با تحولات اجتماعی تحول می‌پذیرد. انقلاب یک تحول اجتماعی عظیم و اصیل است و طبیعی است که هر انقلابی در پی خود یک تحول زبانی و ادبی در پی داشته باشد، البته باید بدانیم بین انقلاب و کودتا فرق است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی ادامه داد: کودتاها معمولاً باعث رفتن اشخاصی و آمدن اشخاص دیگر می‌شود، در کودتاها افراد عوض می‌شوند اما جامعه سر جای خودش است و مردم می‌مانند. این امر باعث تحول در ادبیات نمی‌شود. برخی اوقات کودتاها حداکثر به تغییر رژیم و نظام سیاسی منجر می‌شود ولی خبری از تحول اجتماعی نیست اما انقلاب‌ها از متن جامعه می‌جوشد و به تحول سیاسی می‌انجامد و انقلاب ما چنین انقلابی بود و قطعاً انتظار این بود که به تحولی در زبان و ادبیات منجر شود که چنین نیز شد.
وی بیان کرد: اگر کسی سال اول پیروزی انقلاب چنین وعده‌ای می‌داد و پیش‌بینی می‌کرد شاید بسیاری باور نمی‌کردند اما امروز که ۴۴ سال از انقلاب را پشت سر گذاشته‌ایم، می‌توان به کارنامه درخشان ادبیات انقلاب نظر کنیم و آن را برهانی بر صحت این سخن بدانیم.
حدادعادل با بیان اینکه انقلاب مشروطه باعث تحول در زبان و ادبیات شد، افزود: مشروطه دو آرمان را تعقیب می‌کرد؛ یکی آرمان تجدد از طریق روشنفکران و دیگری آرمان عدالت از طریق توده مردم. مردم مجلس شورا را که دستاورد مشروطه بود، عدالت‌خانه می‌نامیدند. توده‌های مردم وارد انقلاب مشروطه شدند، بیشتر به امید عدالت که یک مفهوم اسلامی و انسانی بود.
مشاور عالی رهبر معظم انقلاب با یادآوری اینکه روشنفکران از طریق مشروطه تجدد را جست‌وجو می‌کردند، گفت: بعد از پیروزی انقلاب مشروطه رگه تجددخواهی بر رگه عدالت‌خواهی غلبه کرد. مراجع دینی توده‌های مردم را دعوت کردند و با حضور آن‌ها مشروطه به پیروزی رسید و بعد به دست سکولارها افتاد که از حکومت و حاکمیت دینی فرار می‌کردند، اما مشروطه با همه این احوال مفاهیم تجدد را وارد زبان و ادبیات کرد. یکی از آن‌ها مفهوم وطن بود که در شعر مشروطه رواج دارد اما کودتای سوم اسفند رضاخان تحولی در زبان و ادبیات ایجاد نکرد؛ یعنی آن زبانی که قبل بود، بعد هم بود زیرا آن یک کودتا بود.
وی تأکید کرد: انقلاب اسلامی ادبیات نوینی به وجود آورد و تحول اساسی هم در زبان هم در ادبیات و در نهایت در واژگان ایجاد شد. واژگانی که در این ۴۴ سال بر زبان‌ها و قلم‌ها جاری شده و واژگانی نبوده است که قبلاً رواج داشته باشد .درست است در کتاب‌های لغت بوده است و گاهی ادبای بزرگ هم ممکن است در نوشته‌های خود به کار برند ولی در زبان مردم نبود.
حدادعادل، واژه انقلاب، مستضعف، مستکبر، جهاد، شهادت، شهید، جانباز، آزاده، ایثارگر، حماسه، مقاومت و غیره را از جمله این واژگان عنوان کرد که به برکت انقلاب مردمی شده‌اند و استفاده از آن‌ها طبیعی و عادی شده‌اند و سپس ادامه داد: این تحول در ادبیات هم در شعر و هم در نثر و هم داستانهای کوتاه و بلند بوده است و این چندین هزار کتاب که امروز در فضای اسلامی و انقلابی با مضامین معنوی، ملی و حماسی در دامن انقلاب پدید آمده، تحولی است که انقلاب در ادبیات به وجود آورده است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی با بیان اینکه خاطره‌گویی و خاطره‌نویسی یک گونه برجسته در ادبیات ما شده است، افزود: ما چند هزار کتاب در حوزه دفاع مقدس و انقلاب داریم و از نظر ادبی در شعر هم تحول بیشتر از نثر بوده است.
وی با تصریح اینکه یکی از تأثیرات انقلاب در شعر فارسی التزام بیشتر به وزن و عروض است، گفت: شعر انقلاب به این مسائل التزام بیشتری دارد و به شعر موزون و کهن از نظر قالب و وزن نزدیکی دارد اما شعر انقلاب در عین وزن و قافیه از نظر زبان پیراسته‌تر و پالایش‌یافته‌تر شده است یعنی زبان شعر انقلاب زبان شسته و رفته، فاخر، استوار و سالم شده است که نمونه آن را در شعر قزوه شنیدیم.
وی با تصریح اینکه مهم‌تر از این تحول زبانی، آن تعالی است که در مضامین شعر انقلاب پدید آمده و شعر انقلاب مضمونی معنوی، الهی، مردمی و ملی پیدا کرده است، افزود: شعر انقلاب، شعر سخیف و پلید را نمی‌پذیرد و نمی‌پسندد.
حدادعادل با بیان اینکه امروز با گذشت ۴۴ سال از انقلاب اسلامی، دشمنی دشمنان فزونی یافته است لذا استفاده هرچه بیشتر از هنر و ادبیات ضرورت بیشتر یافته است، گفت: ادبیات عبارت است از هنری شدن زبان و وقتی زبان هنری می‌شود و در جامعه هنر عرضه می‌شود، به آن ادبیات می‌گویند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی همچنین گفت: انتخاب شیراز به عنوان مرکز ثابت برگزاری این جشنواره در چهار دوره اخیر، انتخابی شایسته است زیرا این شهر به خصوصیات فراوانی به ویژه به شعر و ادب نام بردار است.
وی با بیان اینکه باید شکرگزار نعمت وجود حافظ و سعدی باشیم، افزود: اگر روزی همه آثار ادبی نو و کهن ما محو و نابود شود و از دسترس ما خارج شود و فقط آثار حافظ و سعدی باقی بماند، دوباره می‌توان کاخ بلند زبان و ادبیات فارسی را با آنچه از سعدی و حافظ به جا مانده است، بنا کرد.
حدادعادل با بیان اینکه باید بدانیم چه گوهری در خاک شیراز نهفته است، گفت: بی‌اغراق بیش از ۷۰ سال است که خواننده شعر حافظ هستم و در پاییز امسال دو بار همه دیوان حافظ از آغاز تا پایان با درنگ تک تک ابیات خوانده‌ام و هنوز مشتاق خواندن بیشتر هستم.
محافل نقد اشعار حوزه ایثار و مقاومت برپا شوند
نماینده ولی فقیه در استان فارس با بیان اینکه شعر گفتن فقط طبع نیست بلکه علمیت و توانمندی و فنون و بلاغت هم نیاز دارد، بر ضرورت نقد اشعار سروده شده در حوزه دفاع مقدس و مقاومت تأکید کرد.
وی با بیان اینکه باید پیام شهدای دفاع مقدس مضمون شعر ما باشد، گفت: حرف شهدا باید با زبان ادب و هنر بیان شود و طبیعتاً برای این کار باید از ظرفیت شاعران بزرگ استفاده کرد.
آیت‌الله دژکام از شاعران خواست تا حرف شهدا را منتقل کنند و سپس افزود: شاعرانی که می‌خواهند پیام دفاع مقدس را منتقل کنند، در برهه‌ای بیشتر در اشعارشان نام برخی از شهدا را می‌آوردند و پیام شهدا را در قالب هنری منتقل می‌کردند و بخش دیگری هم از شعرهای شاعران مربوط به مویه برای شهدا بود که این بیشتر مربوط به شاعرانی بود که رفیقان خود را از دست داده بودند لذا شاید گاهی اوقات لازم است شهید دهیم تا انگیزه لازم ایجاد شود.
امام جمعه شیراز با بیان اینکه شب گذشته از نیروی انتظامی در شیراز شهید دادیم، گفت: مسیر شهادت و ایثار، مسیری نیست که بگوییم تمام شده است لذا باید در میان نسل بعدی انگیزه تداوم این مسیر ایجاد کنیم و در این مسیر هم بهترین‌ها را انتخاب کرده و تشویق کنیم.
وی همچنین بر ضرورت نقد اشعار سروده شده در حوزه دفاع مقدس و مقاومت نیز تأکید کرد و افزود: سؤال این است که آیا محافل نقد شعر برپا می‌شود یا اینکه شاعران فقط شعر می‌سرایند. باید محافلی در نقد اینگونه اشعار برپا شوند.
آیت‌الله دژکام با تأکید بر اینکه شعر گفتن فقط طبع نیست بلکه علمیت و توانمندی و فنون و بلاغت هم نیاز دارد، گفت: برخی‌ها احساس می‌کنند که فنون ادب تنها در انحصار خودشان است در صورتی که فنون ادب باید در همه رشته‌های شعر بیاید. شنیده می‌شود که محافلی برای نقد آثار ادبی برپا می‌شود اما در آن محافل شعر دفاع مقدس خوانده نمی‌شود و در محافلی که شعر دفاع مقدس خوانده می‌شود، کار فنی انجام نمی‌شود و این‌ها یعنی کم کاری ما نسبت به ایران زیرا ایران باید همیشه سربلند باشد و اگر بناست ایران سربلند باشد باید در قله ادب جهان ایستاده باشیم و این مسئله مانند گذشته باید تکرار شود.
عضو مجلس خبرگان رهبری بیان کرد: شعر مربوط به دفاع مقدس و انقلاب و مقاومت باید رشد کند و به حدی برسد که جهانیان خودشان را از مراجعه به این فصل از ادبیات ایران بی نیاز ندانند.
وی با بیان اینکه در دهه فجر باید این آغاز دوباره را برای اوج‌رسانی ادبیات ایران داشته باشیم و به آن نقطه برسیم و قاعدتاً در این مسیر باید تلاش‌ها، آموزش‌ها و نقادی‌ها با هم هماهنگ کنیم تا به آن حد مطلوب برسیم، گفت: امیدواریم که در شیراز این کار ارزشمند هم به جدیت شروع شود و اساتیدی که در این زمینه میدان‌دار هستند به نقادی این شعرها بپردازند و فن و حرفه را آموزش دهند.
شعر دفاع مقدس نیازمند بازتعریف است
در بخشی از پیام رئیس ستادکل نیروهای مسلح به اختتامیه کنگره ملی شعر دفاع مقدس آمده است: «شعر دفاع مقدس، امروز نیازمند بازتعریف است و این تلقی که ما تنها شعری را شعر دفاع مقدس بدانیم که به نحوی به رزمندگان و حماسه‌سازان اشاره کرده باشد، ظلم به فرهنگ شهادت و ایثار است».
در این پیام آمده است: «دفاع مقدس و هشت سال ایثار و عاشقی و حماسه و عرفان، معمار تجدید بنای فرهنگ ایثار و شهادت بود که ریشه در کربلا و عاشورای حسینی(ع) و رسالت زینبی(س) داشت و در فرایند این تجدید بنا، فرهنگ انسان‌ساز و تضمین‌کننده سعادت بشریت، شهادت و ایثار، تعمیق و گسترش چشمگیری یافت و تبدیل به گنجینه لایزالی شد که هرچه زمان می‌گذرد ظرفیت‌های تازه‌ای بر آن افزوده و افق‌های نامکشوف جلوه‌گر می‌شود.
شعر دفاع مقدس خود رزمنده‌ای بود که پا به پای رزمندگان در خط مقدم ایثار و شهادت حضوری پررنگ و تأثیرگذار داشت. کنگره‌های شعر دفاع مقدس از اولین رویدادهای بنیان‌گذار و جریان‌ساز این عرصه فرهنگی و ادبی بود که اکنون تبدیل به جریان غالب شعر معاصر فارسی شده و الهام‌بخش شعر مقاومت در گستره حوزه مقاومت بین‌الملل اسلامی است.
شعر دفاع مقدس، امروز نیازمند بازتعریف است و این تلقی که ما تنها شعری را شعر دفاع مقدس بدانیم که به نحوی به رزمندگان و حماسه‌سازان اشاره کرده باشد، ظلم به فرهنگ شهادت و ایثار است. باید دامنه این تعریف را آنقدر گسترده کنیم که تأثیراتی را که فرهنگ شهادت و ایثار در زندگی فردی و اجتماعی و شیوه زندگی ما گذاشته و بازخورد آن را در این حوزه‌ها می‌بینیم نیز در حوزه ادبیات دفاع مقدس جای گیرد.
امروز در گام دوم انقلاب اسلامی که یکی از مهم‌ترین ارکان آن حوزه فرهنگی است و همچنین گشوده شدن باب نورانی جهاد تبیین، رسالت شعر و شاعران به عنوان پیشگامان این جهاد و زمینه‌سازی برای حضور هرچه پرشورتر، گسترده‌تر و عمیق‌تر نسل جوان در این نهضت فرهنگی بیش از پیش ضرورت آن احساس می‌شود و بر ماست که در راستای پیشبرد منویات رهبر معظم انقلاب اسلامی، زمینه‌های لازم را برای تحقق این نهضت فرهنگی فراهم آوریم.
اینجانب فرصت را مغتنم شمرده و بدین وسیله مراتب تشکر و قدردانی خود را از شاعران، داوران، دست‌اندرکاران و پیشکسوتان این عرصه مهم ابراز کرده و امیدوارم که با عنایت حق‌تعالی شاهد تحول هرچه بیشتر و پیشتر در این حوزه باشیم».
شعر دفاع مقدس، غفلت‌زداست
مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس فارس با بیان اینکه شعر دفاع مقدس غفلت‌ستیز، برانگیزاننده و ارتقا دهنده روح است، گفت: شعر دفاع مقدس ترکیب حماسه و عرفان است که در حال حاضر تبدیل به گنجینه ارزشمندی شده است.
وی با بیان اینکه شعر دفاع مقدس ترکیب حماسه و عرفان است که در حال حاضر تبدیل به گنجینه ارزشمندی شده است، افزود: شعر دفاع مقدس هم حماسی، هم عرفانی، هم روحیه‌بخش و هم تشجیع‌کننده (شجاعت‌بخش)، بی‌تکلف و صمیمی و پر از صداقت است.
کوشکی جهرمی اظهارکرد: در شعر دفاع مقدس می‌توان مباحثی نظیر عاشورا، مهدویت، میهن‌پرستی و … را به وفور مشاهده کرد به همین دلیل این شعر غفلت‌زداست.
مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس فارس در ادامه با یادآوری منویات رهبر معظم انقلاب در خصوص جهاد تبیین گفت: شاعر برجسته دفاع مقدس می‌تواند جزو یکی از مهم‌ترین ارکان جهاد تبیین و مقابله با جنگ ترکیبی و شناختی دشمن باشد.
هدف شاعران حفظ فرهنگ پایداری بر مبنای ذائقه امروز جوانان باشد
جانشین بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس کشور با بیان اینکه هدف شعرای انقلابی ما قبل از اینکه تمجید از ایثارگری‌های دفاع مقدس باشد، باید حفظ فرهنگ پایداری ملی بر مبنای ذوق و سلیقه و ذائقه امروز جوانان باشد، گفت: باید طوری شعر بسراییم تا جوان امروزی اشتیاق پیدا کرده و به دفاع و مقاومت پدران خود افتخار کند.
وی یادآور شد: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس وظیفه دارد که ارزش‌های دفاع مقدس را در جامعه و برای جوانان و نسل‌های آینده تبیین کند و این از جمله جلسات تبیینی ارزش‌های دفاع مقدس است چرا که باید ارزش‌های دفاع مقدس را به وسیله هنر برای نسل حاضر و آینده ارائه کنیم.
سهرابی با یادآوری اینکه بیش از ۷ هزار شعر به بیست و چهارمین کنگره ملی شعر دفاع مقدس ارسال شد، گفت: همه ما شعر و شاعران و به خصوص شاعران دفاع مقدس و افرادی که برای شهدا شعر می‌سرایند را دوست داریم.
جانشین بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس کشور با تأکید بر اینکه شعرای ما باید به گونه‌ای برای انقلاب اسلامی شعر بسرایند که تمام انقلابیون دنیا برای قرائت اشعار آنان به دنبال یادگیری شعر فارسی باشند، گفت: همان‌طور که رهبر معظم انقلاب فرمودند باید صنعت کشورمان را طوری پیش ببریم که تا ۵۰ سال آینده کسانی که می‌خواهند به علم ما دست پیدا کنند، باید زبان فارسی یاد بگیرند و این برای ما هم یک مأموریت است.
وی در ادامه مطالبی را درباره شعر برگرفته از سخنان رهبر معظم انقلاب بیان کرد و گفت: شعر پاسخی به نیاز درونی شاعر است و این کارکرد نخست شعر است و بخش دوم کارکرد آن تأثیری است که شعر بر روی مخاطب می‌گذارد و این بسیار مهم است. اگر اثر خوب و مثبت روی شنونده بگذارد شعر مناسبی است اما اگر شعر اثر منفی روی شنونده بگذارد و احساس خوبی از این شعر نداشته باشد، آیا باز هم این شعر مناسب است؟
سهرابی اظهار کرد: مسئله دیگر درباره شعر، کارکرد اجتماعی آن است. شعر حافظ هویت ملی و فرهنگ ماست. وقتی از ما می‌پرسند فرهنگ ملت ایران، از شاهنامه فردوسی و شعر حافظ و سعدی می‌گوییم و این فرهنگ صدها ساله ماست و مزیت‌های فرهنگی ما همین‌هاست یعنی مزیت‌های فرهنگی ملت ما سعدی و حافظ و شاهنامه است و اگر این مزیت فرهنگی از ملت ما گرفته شود برای ملت ما چه چیز فرهنگی باقی می‌ماند، این ملت هضم و نابود خواهد شد.
نقش شعر در حفظ هویت فرهنگی
وی با بیان اینکه شاهنامه توانسته هویت ما را حفظ کرده و فرهنگ ما را تداوم بخشد؛ اگر این هویت فرهنگی نبود، انقلابمان هم پیروز نمی‌شد، افزود: اگر هویت فرهنگی قوی ما نبود امام هم نمی‌توانست انقلاب کند و این حرف رهبر معظم انقلاب است.
سهرابی، امام را ساخته و پرداخته همین فرهنگ دانست و خواستار حفظ همین فرهنگ توسط شاعران شد و گفت: شعر باید پاسداشت این هویت باشد و این هویت فرهنگی همان عقلانیت است.
وی در ادامه به تبیین نکاتی درباره شعر دفاع مقدس پرداخت و افزود: دفاع مقدس یک مقطع و تاریخ نورانی ملت ایران بوده است که توانسته دشمن را از سرزمین خود بیرون کند و در این مقطع تاریخی و غرورآمیز پایداری ملی همه ایرانیان را به جهان نشان داد و فرهنگ ایستادگی و مقاومت را به همه ملت ایران در حد اعلا ایجاد کرد لذا باید تا نسل‌های بعدی به این مقاومت و ایثار افتخار و احساس غرور کنیم.
جانشین بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس با بیان اینکه شاعران ما جایگاه ویژه‌ای دارند، گفت: شعر فارسی در حماسه‌های دفاع مقدس بسیار کارگشا و روحیه‌آفرین بود. این شعر رزمندگان ما را تهییج کرده و باعث می‌شد که به قلب دشمن بزنند لذا شعر و اشعار فارسی در پیروزی‌های ما نقش مهمی داشت.
به گفته سهرابی، رسالت کنونی شاعران بسیار سنگین است که این فرهنگ پایداری ملی در آن دوران سخت را پاسداری کرده و با سرودهای جدید و پرمعنا حفاظت و حراست کنند. آن فرهنگ غنی ساخته شده از ایثار و از خودگذشتگی را هم بستایند و هم ترغیب و تشویق و هم حفظ و حراست کنند.
وی با طرح این سؤال که آیا شاعران جوان ما پی به عمق رسالت و مأموریت خود برده‌اند و می‌دانند برای ماندگاری آن غرور و افتخار چه کار باید انجام دهند، گفت: هدف شعرای انقلابی ما قبل از اینکه تمجید از ایثارگری‌های دفاع مقدس باشد، باید حفظ فرهنگ پایداری ملی بر مبنای ذوق و سلیقه و ذائقه امروز جامعه باشد. باید طوری شعر بسراییم تا جوان امروزی اشتیاق پیدا کرده و به دفاع و مقاومت پدران خود افتخار کند.
جانشین بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس تأکید کرد: شاعران می‌توانند یک ملت را برای همیشه مقاوم کنند. ملتی که می‌تواند برای همیشه در مقابل دشمنان بایستد لذا شاعران باید اهداف بلند و آرمان‌هایی که این ملت برای خود ترسیم کرده است را بستایند و بسرایند و به سمت آن آرمان‌ها رهنمون کند.
وی در پایان گفت: این کنگره در پی دستیابی به این هدف و یافتن شاعرانی است که بتوانند راه حافظ و سعدی و فردوسی را ادامه دهند و سرزمین ما را از نظر فرهنگ غنی که ملت ما دارد، بیمه کنند.
برگزیدگان بیست و چهارمین کنگره ملی شعر دفاع مقدس معرفی شدند
در مراسم اختتامیه بیست و چهارمین کنگره ملی شعر دفاع مقدس که در شیراز برگزار شد، برگزیدگان هر بخش معرفی و تجلیل شدند.
محور عمومی ـ دفاع مقدس:
جواد صفری‌سرایان، اول
نجمه بنائیان بروجنی، دوم
احد متقیان‌فر، سوم
جنگ نرم:
قاسم بای، اول
مقاومت بین‌الملل:
مهدی شریفی‌شادفرد، اول
رضا نیکوکار، دوم
مضامین عاشورایی:
فاطمه عارف‌نژاد، اول
سیده نرگس هاشم‌ورزی، دوم
افسانه نوری، سوم
ایران قوی ـ جهاد تبیین:
هادی بهشتی فام، اول
محمود احمدی کمرپشتی، دوم
میلاد حبیبی خوزائی، سوم
سعید نوذری، چهارم
کودک و نوجوان:
سمیره بروانیا، اول
ریحانه نوری، دوم
مریم کوثری، سوم
نقش زنان:
محمدجواد مهدوی، اول
مجید حقی، دوم
زهرا سپهکار، سوم
شهدای شاهچراغ(ع):
محمد شکری‌فرد، اول
امیر رسولی، دوم
وفا منافی، سوم