به گزارش گروه بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت،دکتر یونس پناهی در بیست و سومین جشنواره پژوهشی ابوریحان بیرونی ، اظهار کرد: ٢٧ درصد فروش محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان و ٣١ درصد اشتغال آفرینی ناشی از شرکت‌های دانش‌بنیان به همین ٢۵ درصد شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه سلامت برمی‌گردد.
دکتر پناهی افزود: امروز ما با کلمه‌ای تحت عنوان مرجعیت علمی مواجهیم و اگر در اسناد بالادستی نگاه کنیم همواره مسئولان تراز اول کشور به تولید علم و فناوری و مرجعیت علمی تاکید دارند.
وی تولید علم را عامل اصلی سلطه کشورهای بزرگ دنیا دانست و تاکید کرد: هیچ راهی نداریم جز اینکه در مرجعیت علمی پویا و کوشا و هدفمند باشیم. درواقع مرجعیت علمی با گفتن و شنیدن حاصل نمی‌شود و یکی از اجزای آن تولید دانش و تولید فناوری است.
دکتر پناهی ادامه داد: هم اکنون ما در حوزه تولید دانش و وضعیت مشخصی در منطقه و دنیا داریم و با یک ارتقا در رتبه پانزدهم هستیم اما سرعت تولید علم ما درحوزه پزشکی ٨.٣١ است که باید آن را به عدد ١٢ برسانیم.
دکتر پناهی با بیان اینکه دانشگاه‌های علوم پزشکی در بحث فناوری تاکنون رشد خوبی داشته‌اند، گفت: در سال ٢٠٢٠ رتبه ۶٧، در سال ٢٠٢١ رتبه ۶٠ و امسال رتبه ۵٣ را از بین ١٣٢ کشور دنیا در بحث فناوری به خود اختصاص دادیم و برنامه داریم که در شاخص‌های فناوری رتبه خود را به عدد ٣۵ برسانیم.
وی با اشاره به دیگر اجزای مرجعیت علمی عنوان کرد: در مرجعیت علمی بحث ترجمان دانش و کاربست‌های آن اهمیت زیادی دارد یعنی تحقیقات و فناوری کشور در راستای رفع نیازهای حوزه سلامت کشور باید ریل گذاری شود.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت دانشگاه یادآور شد: اگر به عنوان مثال اگر دانشمندان یک درصد برتر زیادی در حوزه داروسازی داشته باشیم و دارو از خارج کشور وارد کنیم درست نیست.
دکتر پناهی توجه به تهدیدهای حوزه سلامت را مهم دانست و افزود: در بحث تهدیدهای حوزه سلامت بار بیماری‌ها مطرح است که برای مثال در گذشته بحث سرطان و مرگ جنین بود اما امروزه بیماری‌های قلب و عروق، نورولوژی و غیره در رده اول قرار گرفته‌اند. براین اساس باید دانشگاه‌های علوم پزشکی و مراکز تحقیقاتی تولیدات علمی و فناورانه خود را در این جهت ساماندهی کنند تا پاسخگوی تهدیدها باشیم.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با اشاره به بحث جمعیت نیز گفت: براساس قانون ١۴٠٠ و طبق ماده دوم مکلف شدیم که در مورد بحث جوانی جمعیت آموزش‌ها را به آحاد جامعه ارایه دهیم همچنین طبق ماده ٣٩ مکلف شدیم که پنج درصد بودجه تحقیقاتی خود را به موضوع جوانی جمعیت و سبک زندگی اختصاص دهیم.
وی افزود: در بحث تهدیدهای سلامت موضوع ایمنی، امنیت غذایی و آب هم اهمیت دارد که به دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی و علوم پزشکی مشهد ماموریت داده شد تا باهمکاری یکدیگر در این بحث پاسخگو باشند.
ضرورت توجه به دیپلماسی علمی برای رسیدن به مرجعیت علمی
دکتر پناهی سومین اجزای مرجعیت علمی را دیپلماسی علمی و ارتباطات بین‌المللی عنوان و بیان کرد: در حوزه علم باید دیپلمات علمی تعریف شود تا به نفع ارتقای علمی کشور باشد دراین راستا چاپ مقالات علمی و ارتباطات بین‌المللی نقش مهمی دارند.
وی با بیان اینکه باید به توسعه همکاری‌ها و فناوری‌های نوین توجه بیشتری داشته باشیم، گفت: در حال حاضر ما در چاپ مقالات تنها ٣٢ درصد از همکاری‌های بین‌المللی بهره گرفتیم و این عدد برای سایر کشورهای منطقه بالاتر است به طوری که میانگین ٧٠ درصد مقالات منطقه ناشی از همکاری‌های بین‌المللی است.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت اظهار کرد: درحال حاضر ۴۶۵ مجله علمی داریم که از این تعداد ١٨٠ مجله در سامانه‌های بین‌المللی قرار دارند و تنها ٧ درصد آنها در سال گذشته تاکنون ارتقا داشتند. هرچند که چاپ مقالات در مجلات و نشریات خارجی اهمیت دارد اما باید برای ارتقای مجلات خود نیز تلاش کنیم و توجه به این موضوع از کمیته مجلات و نشریات دانشگاه‌ها خواسته شده است.
دکتر پناهی توجه به زیرساخت‌هایی مثل نخبگان و دانشجویان و کادر اعضای هیئت علمی را مهم و ارزشمند برشمرد و تاکید کرد: باید بیش ازپیش به آنها اهمیت دهیم براین اساس برای اولین بار در بخش تحقیقات به دانشگاه‌ها اعلام کردیم که از تمامی پایان‌نامه‌های محصول محور ر حدود ١٠٠ میلیون تومان حمایت مالی می‌کنیم از طرف دیگر برای اولین بار برای دانشجویان و حمایت از آنها در نیماد فراخوان پژوهشی طراحی شد.
وی در پایان با بیان اینکه در وزارت بهداشت خواسته ما از دانشگاه‌های تیپ یک و دو و سه متفاوت است، یادآور شد: برای مثال از دانشگاه‌های تیپ سه تولید علم، ارتقای کیفی مقالات وفناوری را می‌خواهیم. از دانشگاه‌های تیپ دو می‌خواهیم که تحقیقات پیشگیرانه، پیش‌بینی کننده، مداخله‌ای و تشخیصی داشته باشند و از دانشگاه‌های تیپ یک مثل علوم پزشکی شهیدبهشتی انتظار داریم توسعه تحقیقات فناورانه همگرا، اقتصاد دانش‌بنیان، ارایه سبک زندگی به مردم و همچینین تلاش برای کاهش بار بیماری و ارتقای سلامت روانی جامعه را در برنامه‌های خود قرار دهند.
برگزاری نمایشگاه دستاوردهای دانش‌بنیان‌های حوزه سلامت در اسفندماه
در بخش دیگری از این مراسم دکتر علیرضا زالی، رییس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی از برگزاری نمایشگاه دستاوردهای شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه سلامت در اسفندماه امسال خبر داد و گفت: جشنواره ابوریحان بیرونی نقشه راه پژوهشی سال آینده دانشگاه را مشخص می‌کند.
رییس عالی بیست و سومین جشنواره پژوهشی ابوریحان بیرونی اظهار کرد: بدون شک با برنامه‌هایی که تاکنون انجام و هدف‌گذاری شده‌اند سال آینده بسته پیشنهادی دستاوردهای دانشگاه رنگین‌تر و کمی‌تر خواهد بود.
به گفته دکتر زالی، پررنگ‌سازی نقش پژوهش، ارتقای پژوهشگران، بازکردن تسهیلات ارتباطات بین‌المللی، دیوان سالاری زدایی از پژوهش، توانمندسازی محققان و پژوهشگران، بالابردن سطح پژوهش و تحقیقات، اثرگذاری در پژوهش‌های کاربردی از جمله مهمترین برنامه‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی و وزارت بهداشت است.
فعالیت ۶هزار نفر در شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه سلامت
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با بیان اینکه امروز ٢۵ درصد شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه سلامت هستند و به واسطه آنها ۶ هزار نفر در حوزه سلامت کار می‌کنند، گفت: نقش وزارت بهداشت در تولید مقالات علمی و در افزایش شرکت‌های دانش‌بنیان بسیار پررنگ است.
دکتر زالی بااشاره به چالش‌های حوزه پژوهش بیان کرد: مهمترین چالش پژوهش، پایین بودن درصد اعتبارات پژوهشی از درآمد ناخالص داخلی است که با وجود آنکه در کشوری مثل ژاپن این عدد ٣ است اما در ایران کسری از یک واحد را به خود اختصاص داده و این امر یک آفت مزمن محسوب می‌شود.
رییس عالی جشنواره ابوریحان بیرونی ادامه داد: بخش زیادی از پژوهش‌های سلامت کشور درچارچوب حوزه سلامت به دلایل مختلف نمی‌گنجد. لذا باید تمام دستگاه‌ها حداقل در حوزه وزارت بهداشت موظف باشند که از پژوهش‌های علوم پزشکی‌ها استفاده کنند تا پژوهش‌های حوزه سلامت خود را به آنها بسپارند.
دکتر زالی با بیان اینکه هرچه می‌توانیم باید مسیر را برای محققان آسان‌تر کنیم، گفت: قلمروهای پژوهشی سلامت در حال تغییر است و اگر آنها را رصد نکنیم فاصله عظیمی با کشورهای توسعه یافته خواهیم داشت لذا باید به بحث‌های رایانش کوانتومی، اینترنت اشیا، ظرفیت‌های فضای مجازی، ورود به جامعه فراصنعتی ( در این نوع جامعه به جای اینکه ارزش برمبنای سرمایه باشد ارزش برمبنای دانش است) توجه جدی شود.
به گفته دکتر زالی، در این راستا به زودی یکی از پروژه‌های متاورس دانشگاه در حوزه آموزش افتتاح خواهد شد.
رییس عالی جشنواره ابوریحان بیرونی بر ضرورت ارایه مستقیم بودجه مراکز تحقیقاتی و پژوهشی توسط سازمان برنامه و بودجه تاکید کرد.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی تصریح کرد: طبق وعده داده شده امید داریم که اسفندماه امسال رویدادی را برای نمایش دستاوردهای شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه سلامت داشته باشیم. امیدواریم بتوانیم تمام کارهای حوزه پژوهش و فناوری خود را برای سال آینده ٢.۵ برابر کنیم یعنی شرکت‌های دانش‌بنیان و محصولات آنها را به ۵٠٠ مورد برسانیم.