علت درد لگن چیست؟
درد لگن حادثهای دردناک و آزاردهنده است که در پی علل مختلف با علائمی مانند لنگیدن پاها ظاهر میشود. این عارضه اغلب موجب درد و ناراحتی در قسمتهای مختلفی از پاها مانند لگن، پشت باسن و کشاله ران میشود. زنان و مردان ورزشکار یا افرادی که بیش از حد معمول پاهای خود را به همه جهات حرکت میدهند، بیشتر دچار درد لگن میشوند.
عموما علت درد لگن در افراد متفاوت است، اما این عارضه اغلب در پی آسیبهای شدید به ماهیچه پاها اتفاق میافتد. در ادامه این مقاله، به بررسی علل مختلف درد لگن و پاها میپردازیم.
آسیب ماهیچه مرکزی (فتق ورزشی یا پوبالژی)؛ اصلیترین علت درد لگن
اگر در ناحیه کشاله ران خود احساس درد میکنید، احتمالا دچار یک آسیب عضلانی مرکزی مانند کشیدگی یا پارگی عضلات شده باشید. البته آسیبهای وارده بر سایر بافتهای نرم در پایین شکم نیز میتواند موجب بروز درد و ناراحتی در کشاله ران شما شود.
از آنجائیکه اکثر حرکات ورزشکاران و رزمجویان شامل پیچ و تابهای شدید و زیادی است، درد لگن بیشتر سراغ این افراد میرود. اگر شما هم جزء این دسته از افراد هستید، احتمالا زیاد دچار درد لگن و کشاله ران شدهاید. برای درمان این مشکل باید به مدت چند هفته ورزش را تعطیل کرده و به عضلات آسیبدیده خود استراحت دهید. در برخی موارد هم ممکن است برای ترمیم عضله پارهشده خود نیاز به جراحی داشتـه باشید.
بورسیت؛ علت اصلی درد قسمتهای خارجی لگن
اگر قسمت خارجی لگن، ران و یا باسن شما درد میکند، احتمالاً دچار بیماری بورسیت شدهاید. این بیماری در پی التهاب بورسها (کیسههای مملو از مایع) که از ساییدگی مستقیم تاندونها و ماهیچهها به استخوان جلوگیری میکند، اتفاق میافتد.
بورسیت زانو اغلب با انجام فعالیتهای روزمره مانند راه رفتـن یا بالا رفتـن از پلهها بدتر میشود. به طوریکه امکان دارد هنگام خواب یا دراز کشیدن به یک سمت پهلو نیز احساس درد و ناراحتی کنید.
برای درمان بورسیت میتوانید مدتی را در خانه استراحت کنید. در حین استراحت، روی ناحیه آسیبدیده خود کمپرس یخ بگذارید و از داروهای مسکن و ضد التهاب استفاده کنید. در موارد شدیدتر، پزشک برای کاهش التهاب شما تزریق کورتیزون را توصیه خواهد کرد.
تاندونیت؛ از دیگر علل درد لگن و کشاله ران
اگر در حین لمس و حرکت عضلات کشاله ران خود احساس درد و ناراحتی میکنید، به احتمال زیاد دچار بیماری تاندونیت شدهاید. کشیدگی یا استفاده بیش از حد تاندونها باعث آسیبهای جزئی و مکرر و در نهایت منجر به عدم تعادل عضلانی در لگن میشود. فعالیتهای خاصی مانند لگد زدن به توپ فوتبال خطر تاندونیت و درد لگن ناشی از آن را بهشدت افزایش میدهد. برای درمان تاندونیت نیز میتوانید از گزینههای درمانی مشابه بورسیت بهره بگیرید.
پارگی لابروم؛ بیماری دیگری که موجب درد لگن میشود
لابروم حلقهای از غضروف است که حفره ران را احاطه میکند. این بخش از ران وظیفه ثابت نگه داشتـن کشاله ران را بر عهده دارد. پارگی لیبروم حادثهای رایج در میان ورزشکاران است که باعث درد لگن یا کشاله ران میشود. این عارضه سبب محدودیت دامنه حرکتی و قفل شدن لگن میشود.
در اکثر موارد، برای درمان پارگی لیبروم نیاز به نوعی جراحی کمتهاجمی جهت ترمیم لابروم و تراشیدن استخوان بدشکل است. به کمک این نوع جراحی میتوان تراز مفصل ران را اصلاح کرد.
بیماریهای زنان؛ دلیل اصلی مشکلات مربوط به کف لگن
در برخی از مواقع، دردی که در لگن خود احساس میکنید به علت آسیب و ناراحتیهایی در سایر اعضای بدن است. از آنجائیکه سیستم اسکلتی لگن ساختار پیچیدهای دارد، گاهی اوقات تشخیص علت و منشا درد در این ناحیه کمی دشوار است. برخی از بیماریها و مشکلات زنان هم بهعنوان علت درد لگن و کشاله ران شناسایی میشوند. برای مثال، اگر درد محدود به کشاله ران و همزمان با تخمکگذاری یا قاعدگی باشد، علت آن اندومتریوز یا فیبروم است.
مسائل اورولوژیکی و گوارشی، مانند گاستروانتریت و سرطان پروستات نیز از جمله دلایل درد لگن شناختـه میشوند. دردهای ناشی از این مشکلات، اغلب با آسیبهای لگن اشتباه گرفتـه میشود. بنابراین قبل از شروع درمان به پزشک مراقبتهای اولیه خود مراجعه کنید. پس از تشخیص علت درد، برای درمان به متخصص دیگری مانند متخصص زنان یا متخصص گوارش ارجاع داده خواهید شد.
گیرافتادگی لگن؛ عارضهای دردناک همراه با درد شدید
افرادی که ورزشهای دو و میدانی با شدت بالا انجام میدهند بیشتر دچار دردهای وخیم و شدید لگن میشوند. انجام مکرر این ورزشها موجب جوش خوردن استخوانهای لگن به شکلی غیرعادی و در نتیجه محدودیت حرکت میشوند. این وضعیت در اصطلاح، گیرافتادگی لگن یا استابولوم فمورال (FAI) نامیده میشود. این عارضه نهتنها سبب ایجاد آسیب میشود، بلکه خطر ابتلا به آرتروز زودرس را نیز افزایش میدهد.
فیزیوتراپی اولین گام برای شروع درمان استابولوم فمورال است. در ادامه با تشدید علائم مربوطه، پزشک احتمالا برای بهبود حرکت استخوانهای لگن و باز کردن قفل آنها، عمل جراحی را به شما توصیه کند.
آرتروز؛ مهمترین علت درد و تورم استخوان لگن و زانو
آرتروز یکی از شایعترین بیماریهای مفصلی است که متاسفانه افراد زیادی را در سنین مختلف درگیر میکند. این عارضه مهمترین علت ایجاد دردهای عضلانی شدیدی در نواحی مختلف بدن از جمله لگن و پاها است. به طوریکه التهاب مفاصل و تجزیه غضروفها سبب سفتی و تورم و در نتیجه درد و تغییر شکل استخوانهای شما میشوند.
بررسیها نشان میدهند که آرتروز یا استئوآرتریت زمانی ایجاد میشود که استخوانهای لگن به طور کامل شکل نگرفتـه باشند. در نتیجه آنها بهخوبی روی هم قرار نگرفتـه و به یکدیگر ساییده میشوند.
فعالیتهای سنگینی مانند دو ماراتن یا ورزشهای پرتحرکی مثل بسکتبال، شانس ابتلا به آرتروز را افزایش میدهد. افزایش سن، چاقی یا آسیبهای تروماتیک نیز از دیگر علل بروز بیماری آرتروز است.
در وهله اول برای شروع درمان آرتروز، از روشهای خانگی مانند استراحت، کمپرس یخ و داروهای مسکن بدون نسخه بهره بگیرید. در صورت عدم اثربخشی آنها و تشدید علائم میتوانید تزریق استروئیدها و جراحی تعویض مفصل ران را انجام دهید. آنها تاثیر بیشتری در بازسازی سطح مفصل ران خواهند داشت.
ناهنجاریهای ساختاری؛ از دیگر علل غیررایج درد لگن
دیسپلازی رشدی لگن (DDH) اصطلاحی است که برای کمعمق بودن کاسه لگن استفاده میشود. این عارضه علت درد لگن در نوزادان مبتلا به آن است. دیسپلازی رشدی لگن معمولا از عوارض زایمان بریچ (زمانیکه ابتدا پای کودک بیرون میآید) است. عدم درمان به موقع این مشکل، باعث درد و ناراحتی شدیدی در مراحل بعدی زندگی کودک میشود.
پرتس (Perthes) یا سیاه شدن سر استخوان ران در لگن نوعی بیماری نادر در میان نوزادان است. این بیماری اغلب، کودکان 6 تا 10 ساله را مبتلا میکند. بیماری پرتس باعث از دست رفتـن موقت مقدار توجهی از خون استخوان ران میشود. در پی این عارضه استخوان ران شکستـه و شکل آن تغییر میکند. به حدی که با گذشت زمان، دیگر بهخوبی در حفره قرار نمیگیرد و باعث درد مفصل ران میشود.
فهرستی از علت و عوامل به وجود آورنده درد لگن در زنان و مردان
علت درد لگن عموما بستـه به علائم و شرایط بروز آن، متفاوت است. مهمترین علت درد لگن و کشاله ران در زنان، بیماریهای زنانه و مربوط به قاعدگی است. در حالیکه اصلیترین علت درد لگن در مردان مربوط به آسیبهای وارده در حین با بعد از ورزش است.
در حالت کلی، درد لگن به علت آسیبها و صدمات ناشی از فعالیتهای سنگین است. استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید و اسپوندیلیت آنکیلوزان از مهمترین علل درد لگن و پاها به شمار میرود. با این حال برخی آسیبهای لگن همچون دررفتگی، کشیدگی و شکستگی نیز موجب بروز درد شدیدی در این ناحیه میشود. این بیماریهای سبب بروز درد و تورم شدیدی در ناحیه لگن، پشت باسن یا کشاله ران میشوند. به طوریکه، در صورت عدم درمان بهموقع آسیبهای جدی و جبرانناپذیری را در پی خواهند داشت.
سوالات متداول
آیا درد لگن خطرناک است؟
در حالت کلی خیر، اما برای تشخیص علت آن سریعتر به پزشک مراجعه کنید.
چه زمانی درد لگن را جدی بگیریم؟
زمانی که شاهد علائم دیگری در حین احساس درد در لگن و کشاله ران بودید، فورا در پی تشخیص علت آن باشید.
مهمترین علت درد لگن در افراد چیست؟
آرتروز و بیماریهای مفصلی، شایعترین علت بروز درد در لگن و پاها هستند.