سیستم اشکی از سه قسمت تشکیل شده است: غدد اشکی یا غدد لاکریمال اشک تولید میکنند، سپس اشک وارد پانکتا یا مجرای اشکی میشود که حفرههای ریزی در گوشههای داخلی چشمها هستند. غدد نازولاکریمال چسبیده به مجرای اشکیاند و اشک اضافی را از چشم به سمت بینی میرانند. اما در مواردی که مجرای اشکی مسدود میشود، غدد نازولاکریمال نمیتوانند مایعات اضافی را خارج کنند. در نتیجه فرد دچار خارش و احساس ناراحتی در چشم و آبریزش چشم میشود.
مجرای اشکی مسدود شده مشکل رایجی است، خصوصا در کودکان. در واقع بیشتر موارد انسداد مجرای اشکی در نوزادان خودبهخود و در عرض یک سال بعد از تولد برطرف میشود. این انسداد معمولا ناشی از غشایی پوشاننده است که هنوز باز نشده است. پزشک متخصص کودک ممکن است تکنیکهای ماساژ بخصوصی را برای بازکردن این غشا توصیه کند که شامل ماساژ نرم و آرام گوشهی داخلی چشمها و در راستای بینی به مدت چند ثانیه در صبح و شب میشود.
مجرای اشکی ما با بالارفتن سن، تدریجا باریک میشود. درمان انسداد مجرای اشکی در بزرگسالان بسته به علت آن با قطرههای چشمی، داروهای خوراکی یا روشهای دیگر مداوا خواهد شد
علائم انسداد مجرای اشکی در بزرگسالان
. تاری دید
. شوره در اطراف پلکها
. ترشحات یا چرک در اطراف چشمها
. قرمزی در قسمت سفیدی چشم
. تورم در قسمت نزدیک به گوشهی داخلی چشم
درمان انسداد مجرای اشکی در بزرگسالان
هرچند خیلی از روشهایی که برای درمان انسداد مجرای اشکی در کودکان به کار میروند در برخی موارد برای افراد بزرگسال نیز کاربرد دارند؛ اما در نهایت، درمان این عارضه به علت انسداد بستگی دارد. علت انسداد مجرای اشکی میتواند توموری در نزدیکی مجرای اشکی، عفونت، آسیب چشم و همچنین فرایند طبیعی پیری باشد. مجرای اشکی ما با بالارفتن سن، تدریجا باریک میشود. درمان انسداد مجرای اشکی در بزرگسالان بسته به علت آن با قطرههای چشمی، داروهای خوراکی یا روشهای دیگر مداوا خواهد شد.
یکی از این روشها میل زدن (پروبینگ) مجرای اشکی یا اصطلاحا سونداژ مجرای اشکی است. پزشک سوراخی در گوشهی داخلی چشم باز میکند و با استفاده از یک پروب، مجرای اشکی را باز میکند.
روش استنتگذاری هم مشابه میل زدن است. در این روش پزشک استنت کوچکی را از گوشهی داخلی چشم وارد مجرای اشکی میکند تا مایعات جمع شده را خارج کند؛ اما روش استنت به مدت یکی دو ماه باقی میماند و از این جهت با میل زدن متفاوت است.
روشهای جراحی برای انسداد مجرای اشکی
جراحی برای رفع انسداد مجرای اشکی تحت بیهوشی انجام میشود. در این روش یک سوند بادکنکی وارد مجرای اشکی میشود و سپس با باد شدن این بالن، انسداد مجرا برطرف خواهد شد.
در برخی موارد ممکن است درمانی به نام برش پانکتوپلاستی لازم باشد تا با چند برش ریز، حفرهای بزرگتر در مجرای اشکی ایجاد شود.
در نهایت، روش داکریوسیستورینوستومی در مواردی انجام میشود که انسداد مجرای اشکی به روش دیگری قابل درمان نباشد. در این شیوه، پزشک راه و مجرایی جدید برای تخلیهی اشک ایجاد میکند.
چگونه از انسداد مجرای اشکی پیشگیری کنیم؟
پزشکان توصیه میکنند برای پیشگیری از انسداد مجرای اشکی، مدام چشمها را نمالید و از لوازم آرایشی مشترک استفاده نکنید. همچنین لنزهای تماسی خود را به طور مرتب کاملا تمیز کنید، دستها را مرتبا بشویید و از چشمهای خود در برابر هرگونه آسیبی به خوبی مراقبت کنید.
منبع:تبیان