پیله دندان که به آن آبسه لثه یا parulis نیز می‌گویند، برآمدگی و تورمی پُر از چرک است که روی لثه به وجود می‌آید. پیله دندان علامت یک عفونت باکتریایی است و زمانی ایجاد می‌شود که در ناحیه لثه، باکتری‌ها تجمع کنند. عواملی مانند گیرکردن غذا در دندان، پلاک، عقب‌رفتگی لثه یا بیماری لثه می‌توانند موجب رشد زیاد باکتری‌ها در پاکت لثه (لثه اطراف دندان) شود.
پیله یا آبسه دندان دو نوع است:
. آبسه پریودنتال: این نوع آبسه در اثر تجمع چرک در داخل بافت لثه که به آن پاکت پریودنتال می‌گویند به‌وجود می‌آید. آبسه پریودنتال یکی از شایع‌ترین انواع آبسه است که نیاز به مراجعه به دندانپزشک دارد. آبسه پریودنتال در اثر تجمع باکتری‌های غیرهوازی ایجاد می‌شود. آبسه‌های پریودنتال تکرارشونده که مداوا نمی‌شوند ممکن است منجر به تشکیل سلول‌های سرطانی در دهان شوند.
. آبسه پری‌اپیکال: این نوع آبسه در ریشه دندان ایجاد می‌شود و ناشی از باکتری‌های استرپتوکوک و باکتروئیدهاست که با تجمع خود در ریشه دندان، دندان‌درد و استخوان‌درد و آبسه ایجاد می‌کنند.
روغن‌های گیاهی زیادی هستند که خاصیت ضدمیکروبی دارند. مطالعات نشان می‌دهند روغن درخت چای، روغن آویشن و روغن نعنافلفلی می‌توانند میکروب‌های دهان را از بین ببرند. یک قطره روغن گیاهی را به دهانشویه یا خمیردندانتان اضافه کنید
علائم پیله دندان
هرچند آبسه دندان به قدر کافی دردناک است اما با علائم زیر نیز می‌تواند همراه باشد:
. تورم لثه
. تب
. تورم گره‌های لنفاوی
. حساس شدن لثه
. قرمزی صورت
. تریسموس یا قفل شدن فک
. مشکل در بلع
. تغییر رنگ دندان
. دو رگه شدن صدا
. جاری شدن آب دهان
مراقبت‌ها و راهکارهای خانگی برای پیله دندان
با کمک روش‌های طبیعی زیر نه تنها می‌توانید علائم آبسه لثه را کمتر کنید بلکه حتی می‌توانید از تکرار آن‌ها در آینده نیز پیشگیری کنید.
بهداشت دهان و دندان را خوب رعایت کنید
مراقبت از بهداشت و سلامت دندان‌ها می‌تواند کمک بزرگی به پیشگیری از آبسه دندان، پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه کند:
. روزی دو بار دندان‌ها را مسواک بزنید
. هر روز نخ دندان بکشید
. سالی دو بار برای چکاپ به دندانپزشک مراجعه کنید
. کمتر غذاها و نوشیدنی‌های قندی مصرف کنید
سیگار نکشید
مطالعات نشان می‌دهند سیگار کشیدن می‌تواند باعث بیماری لثه شود. زیرا سیگار باعث کم‌اثر شدن مراقبت‌های دهانی‌تان می‌شود. ترک سیگار و نجویدن آدامس تنباکو می‌تواند احتمال بیماری لثه را کاهش داده و کمک کند لثه‌تان بعد از درمان بهتر و زودتر خوب شود.
با محلول آب‌نمک غرغره کنید
نمک یک آنتی‌باکتریال و ضدعفونی‌کننده‌ی طبیعی است. مطالعات نشان می‌دهند شستن دهان با آب‌نمک می‌تواند برای سلامت لثه‌ها مفید باشد و زخم دهان را زودتر خوب کند. یک قاشق چایخوری نمک را در یک فنجان آب ولرم حل کنید و با آن ۳۰ ثانیه غرغره کرده و سپس تف کنید. این کار را دو تا سه بار تکرار کنید.
دهانتان را با دهانشویه هیدروژن پروکسید بشویید
هیدروژن پروکسید عاملی ضدمیکروبی است و می‌تواند با انواع باکتری‌ها و میکروب‌ها بجنگد. مطالعات نشان می‌دهند دهانشویه هیدروژن پروکسید در کنار بهداشت دهان می‌تواند در بلندمدت جلوی التهاب لثه را بگیرد.
برای اینکه دهانشویه هیدروژن پروکسید درست کنید، هیدروژن پروکسید را با آب به نسبت یک به دو ترکیب کنید و با این محلول به مدت ۳۰ ثانیه غرغره کنید. این کار را روزی دو بار انجام دهید.
خمیر زردچوبه بزنید
زردچوبه قرن‌هاست که برای انواع و اقسام عوارض کاربرد درمانی دارد. پژوهش‌ها نشان می‌دهند زردچوبه می‌تواند بیماری‌های پریودنتال را درمان کرده و دندان‌درد را نیز کاهش دهد. کورکومین که عنصر فعال زردچوبه است می‌تواند از بیماری لثه پیشگیری کند. برای درست کردن خمیر زردچوبه، یک قاشق مرباخوری پودر زردچوبه را با نصف قاشق چایخوری نمک و نصف قاشق چایخوری روغن خردل ترکیب کنید و هر روز روزی دو بار با این خمیر مسواک بزنید. اجازه دهید ۲ تا ۵ دقیقه بماند و سپس با آب دهانتان را بشویید.
از روغن‌های گیاهی کمک بگیرید
روغن‌های گیاهی زیادی هستند که خاصیت ضدمیکروبی دارند. مطالعات نشان می‌دهند روغن درخت چای، روغن آویشن و روغن نعنافلفلی می‌توانند میکروب‌های دهان را از بین ببرند. یک قطره روغن گیاهی را به دهانشویه یا خمیردندانتان اضافه کنید. یا اینکه می‌توانید یک قطره روغن گیاهی را با یک‌چهارم فنجان آب مخلوط کرده و مثل دهانشویه از آن استفاده کنید.
اگر با وجود استفاده از این راهکارها، تورم و آبسه لثه‌تان همچنان باقی بود باید به دندانپزشک مراجعه کنید.
درمان‌های دندانپزشکی
برای درمان موثر پیله لثه، دندانپزشک یکی از راه‌های زیر یا ترکیبی از آن‌ها را به شما توصیه خواهد کرد:
. آنتی‌بیوتیک: از آنجایی که علت آبسه لثه باکتری است، مصرف آنتی‌بیوتیک بهترین راه نابودن کردن باکتری‌هاست.
. پاکسازی و جرمگیری دندان: بیماری لثه و پوسیدگی دندان معمولا عواملی هستند که منتهی به آبسه لثه می‌شوند. پاکسازی دندان‌ها و رویکردهایی مشابه مانند لکه‌برداری می‌توانند پلاک‌ها را برطرف کرده و لثه را التیام بخشند.
. تخلیه: در برخی موارد، دندانپزشک ممکن است چرک آبسه را تخلیه کند تا درد تسکین پیدا کرده و لثه زودتر التیام پیدا کند.
. جراحی: اگر آبسه در ریشه دندان و به دلیل پوسیدگی دندان روی داده باشد، روت کانال راهی برای درمان عفونت است. اگر عفونت به دندان رسیده باشد، دندانپزشک ممکن است از طریق جراحی، دندان را خارج کند تا جلوی پخش بیشتر عفونت گرفته شود.
پاسخ به چند سوال متداول
آیا استرس می‌تواند باعث پیله دندان شود؟
استرس می‌تواند سیستم ایمنی را ضعیف کند و این سیستم نتواند با عفونت‌ها خوب بجنگد و در نتیجه موجب آبسه لثه شود.
چه آنتی‌بیوتیک‌هایی می‌توانند آبسه لثه را درمان کنند؟
آموکسی‌سیلین، مترونیدازول، آزیترومایسین، سفکسیم و پنی‌سیلین برخی از متداول‌ترین آنتی‌بیوتیک‌های تجویزی برای درمان آبسه لثه می‌باشند.
آیا مصرف قند و شکر می‌تواند باعث آبسه لثه شود؟
مصرف قند و شکر می‌تواند احتمال بیماری‌های لثه را بیشتر کند زیرا قند به رشد باکتری‌های دهان کمک می‌کند.
آیا سرکه سیب برای رفع آبسه لثه خوب است؟
سرکه سیب دارای خاصیت آنتی‌میکروبی است که می‌تواند بهبود آبسه لثه را سرعت بخشد اما نمی‌تواند آن را به طور کامل درمان کند.
آیا پیله یا آبسه لثه واگیردار است؟
خیر، آبسه لثه به طور کلی مُسری نیست؛ اما عفونت‌های شدید ممکن است از طریق بزاق موجب انتقال باکتری‌ها شوند.
آیا آبسه لثه خونریزی هم دارد؟
بله، آبسه لثه در صورت بزرگ و سوراخ شدن ممکن است خونریزی کند.
منبع:تبیان