به گزارش گروه بهداشت ودرمان خبرگزاری سلامت، دکتر یونس پناهی، در حاشیه برگزاری نخستین سمینار "تصمیم گیری مبتنی بر شواهد، بررسی چالش های دارویی در اقتصاد سلامت و ارائه راهکارها برای آن"، با بیان این مطلب، افزود: در ایران، تجویز و مصرف بی رویه دارو نیز داریم و این موضوع، از اهمیت ویژه ای برخوردار است، چراکه هرچه تعداد داروی مصرفی بیمار بیشتر باشد، ممکن است که عوارض بیشتر و تداخل دارویی بیشتر برای بیمار ایجاد کند. علاوه بر این، برای بیمار و برای تامین کننده دارو که باید از کشورهای مختلف این داروها را تهیه کند، هزینه بیشتر داشته و افراد بیشتری را در سیستم بهداشت و درمان کشور، درگیر این بخش می کند، درصورتی که می توان از توان تخصصی افراد شاغل در این بخش، به صورت بهینه و در جای لازم استفاده کرد.
وی ادامه داد: به دلیل اهمیت این موضوع، نشستی ترتیب داده شد و از معاونین آموزشی، درمان و سازمان غذا و دارو برای شرکت در این نشست دعوت شد. چراکه ما در ارتباط با تجویز و مصرف بی رویه دارو، نیاز به فعالیت های آموزشی در این زمینه داریم. پزشکانی که تحت آموزش دانشگاه های علوم پزشکی کشور هستند، باید با همه اشکال دارویی موجود در کشور و فارماکوپه دارویی کشور آشنا شوند. آموزش های ما، آموزش های فوق تخصصی است و پزشکان پس از فارغ التحصیلی، بیشتر داروهای فوق تخصصی تجویز می کنند.
وی با اشاره به نقش کادر درمان مراکز درمانی در تحقق این هدف، گفت: متاسفانه در بیمارستان ها، گاها پزشکان فقط براساس تمایل بیمار، نسبت به نسخه کردن برخی داروها اقدام می کنند و یا اینکه افرادی بدون نسخه پزشک، مستقیما دارو را از داروخانه ها تهیه و مصرف می کنند.
معاون تحقیقات وزارت بهداشت تاکید کرد که تجویز و مصرف منطقی دارو که صرفا، کمتر مصرف کردن نیست، یک کار تیمی را می طلبد. یعنی برای تحقق این هدف، حتما باید آموزش های لازم داده شود، و حتما باید زیرساخت های لازم مهیا شود، کادر درمانی حتما در جریان عوارض دارو، تداخلات دارو و نحوه استفاده و تزریق دارو باشند، تا ضمن حفظ سلامتی افراد جامعه، از تجویز و مصرف بی رویه دارو جلوگیری شود.
دکتر پناهی افزود: در پایان این نشست مشترک، مقرر شد تا پیشنهادهای شرکت کنندگان که در طول سمینار به صورت مکتوب جمع آوری شد، و همچنین مطالبی که سخنرانان ارائه دادند، مورد کار کارشناسی قرار گیرد و مجموعه معضلات و مشکلات این بخش استخراج شود و مجددا در یک جلسه تخصصی، این معضلات و مشکلات بررسی شده و مشکلاتی را که راه حلی برای آنها نداریم، به مراکز تحقیقاتی واگذار کنیم تا با اجرای طرح های تحقیقاتی، راهکارهای لازم به دست آمده و با ارائه این راهکارها به عنوان نقشه راه، به سیاستگذاران حوزه سلامت و در راس آنها وزیربهداشت، بتوانیم در اصلاح فرایندها و از همه مهمتر، در تجویز و مصرف منطقی دارو، و حتی در تولید دارو و مواد اولیه مورد نیاز، برنامه ریزی کنیم و در نهایت، از هزینه ای که متوجه مردم و نظام سلامت می شود، جلوگیری کنیم.
وی در پاسخ به اینکه سوال که چه تضمینی برای اجرای این پروتکل ها در اقصی نقاط کشور وجود دارد؟ گفت: این برنامه، به دستور وزیربهداشت اجرا می شود و نقشه راه که از این برنامه تدوین شود، در شورای معاونین وزارت بهداشت و به ریاست وزیر بهداشت، مطرح می شود و هرچه که در این شورا مصوب شود، در کل کشور لازم الاجرا خواهد بود و همه معاونان بر حسن اجرای مصوبات نظارت خواهند داشت، ضمن آنکه بخش بازرسی وزارت بهداشت را مشارکت خواهیم داد تا تمام نتایج و مصوبات مربوط به اجرای این برنامه که باید به " تجویز و مصرف منطقی و درست دارو " بینجامد، تحت نظارت باشد و اجرای صحیح آن را شاهد باشیم.
وی در پاسخ به سوال دیگری که نقش مردم در تحقق این هدف، چقدر می تواند پررنگ باشد؟، گفت: نقش مردم در این موضوع، خیلی مهم است. مخاطب اصلی خدمات سلامت، مردم هستند و اگر مردم در جریان واقعیت های دارو قرار بگیرند، خودشان بی رویه به مراکز درمانی مراجعه نمی کنند، و مصرف بی رویه دارو نخواهند داشت و این نکته بسیار مهم است که مردم بدانند، منظور از " مصرف منطقی "، مصرف درست داروست، و شامل این موضوعات نیز می شود که دارو کمتر تجویز نشود و کمتر از زمان تاثیرگذاری آن، مصرف نشود، و یا نوع دارویی که تجویز می شود (نوع تزریقی یا خوراکی یک دارو) و یا تجویز داروهای مشابه، با توجه به شرایط بیمار، و دیگر ابعاد این موضوع، مورد توجه باشد و درست تجویز شود و داروخانه ها نیز بدرستی عمل کرده و بیمار را راهنمایی کنند.
وی تاکید کرد: مردم باید در درجه اول بدانند که دارو را هر وقت که واقعا نیاز است، مصرف کنند. نه آنکه خودشان مستقیما دارو را بدون تجویز پزشک، از داروخانه تهیه کرده و مصرف کنند. چرا که هر دارویی بالاخره دارای عوارضی است که باید با نظر متخصصان مربوطه استفاده شود. ضمن آنکه، دارو، یک کالای استراتژیک است و هم برای خود بیمار و هم برای نظام سلامت کشور هزینه دارد و تجویز و مصرف درست آن، در نهایت، به نفع مردم خواهد بود.
گفتنی است؛ نخستین سمینار « تصمیم گیری مبتنی بر شواهد علمی، بررسی چالش های دارویی در اقتصاد سلامت و ارائه راهکارها برای آن »، به همت معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت و با حضور معاونان تحقیقات و آموزشی وزارت بهداشت، و رئیس سازمان غذا و دارو، در دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی برگزار شد.