با کمک کولونوسکوپی می‌توان ضایعات داخل روده بزرگ را پیش از اینکه دردسرساز شوند پیدا کرده و با درمان مناسب جلوی ایجاد سرطان کولون را گرفت.
تحقیقات جدید نشان داده ممکن است کولونوسکوپی در پیشگیری از سرطان کولورکتال و کاهش ریسک آن چندان که قبلا فکر می‌کردیم موثر نباشد. این مطالعه که در The New England Journal of Medicine منتشر شده دریافته است کولونوسکوپی ریسک ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد، اما خیلی کمتر از آنچه در گذشته باور داشتیم و در مطالعات قبلی دیده شده بود.
محققان بعد از تطبیق‌ها و بررسی‌ها تخمین می‌زنند غربالگری‌ها در پیشگیری از سرطان ۳۱ درصد موثرند و می‌توانند ریسک مرگ ناشی از سرطان را حدود ۵۰ درصد کاهش دهند.

کولونوسکوپی روشی تشخیصی است که در آن از دوربین برای دیدن داخل کولون (روده بزرگ) و شناسایی غده‌های غیرنرمال استفاده می‌شود. هرچند ثابت شده که کولونوسکوپی در تشخیص سرطان و پیشگیری از آن کمک‌کننده است اما دانشمندان می‌گویند موثر بودن این شیوه کمتر از چیزی است که در مطالعات قبلی تخمین زده شده است.
اما همچنان کولونوسکوپی بهترین راه برای شناسایی سرطان کولون و درمان بدخیمی در همان مرحله اول می‌باشد.
به همه‌ی آمریکایی‌ها توصیه شده است از سن ۴۵ سالگی کولونوسکوپی را شروع کرده و این روتین غربالگری را هر ده سال داشته باشند. غربالگری سرطان کولون از طریق کولونوسکوپی، احتمال سرطان کولورکتال و مرگ ناشی از آن را کاهش می‌دهد. این واقعیت تغییری نکرده و این توصیه همچنان وجود دارد.

کولونوسکوپی احتمال وقوع سرطان و مرگ ناشی از آن را کاهش می‌دهد

محققان طی ده سال وضعیت سلامت حدود هشتادهزار بیمار را در نروژ و سوئد کنترل کردند و تحت‌نظر گرفتند. در میان این افراد، به بیست هزار نفر توصیه شد کولونوسکوپی انجام دهند، اما فقط یازده هزار نفر آن‌ها این غربالگری را انجام دادند.

محققان بعد از تطبیق‌ها و بررسی‌ها تخمین می‌زنند غربالگری‌ها در پیشگیری از سرطان ۳۱ درصد موثرند و می‌توانند ریسک مرگ ناشی از سرطان را حدود ۵۰ درصد کاهش دهند

طی این ده سال، ۹۸/۰ درصد بیمارانی که از آن‌ها خواسته شده بود کولونوسکوپی انجام دهند تشخیص داده شد که سرطان کولورکتال دارند و ۲/۱ درصد از بیماران از گروهی که این غربالگری را انجام نداده بودند تشخیص داده شد که سرطان کولورکتال دارند. یعنی غربالگری سرطان کولورکتال به روش کولونوسکوپی، ریسک سرطان را حدود ۱۸ درصد پایین آورده بود.
سپس محققان درصدد برآمدند که تخمین بزنند این غربالگری تا چه اندازه می‌تواند پیشگیری‌کننده باشد. آن‌ها دریافتند احتمال ابتلایشان به سرطان کولورکتال ۳۱ درصد کمتر شده بود و ضمنا ۵۰ درصد از ریسک مرگشان در اثر این بیماری کاهش یافته بود.

کولونوسکوپی بهترین روش تشخیص سرطان کولون است

پزشکان و متخصصین، کولونوسکوپی را بهترین و دقیق‌ترین روش تشخیص پولیپ روده بزرگ و کاهش ریسک ایجاد سرطان کولون می‌دانند.
یافته‌های دانشمندان نباید اثری بر استانداردهای موجود برای توصیه به شروع غربالگری سرطان کولون از سن ۴۵ سال بگذارد. زیرا میزان ابتلای افراد جوان به این نوع سرطان رو به افزایش است.
روش‌های کمتر تهاجمی تشخیص سرطان کولون، مانند تست مدفوع را می‌توان به افرادی توصیه کرد که ریسک ابتلایشان به این بیماری بالا نیست.

پاسخ به چند سوال متداول

علائم سرطان کولون چیست؟
معمولا مراحل اولیه سرطان کولون هیچ علامتی ندارد. به همین دلیل غربالگری‌های پیشگیرانه مهم هستند. هرساله میلیون‌ها فرد بزرگسال می‌توانند با انجام کولونوسکوپی روتین، جلوی ایجاد سرطان کولون را بگیرند. اگر پزشک طی کولونوسکوپی، ضایعات پیش‌سرطانی که پولیپ نامیده می‌شوند پیدا کند به راحتی می‌تواند این پولیپ‌ها را بردارد و بدین ترتیب ریسک ایجاد سرطان کولون به میزان زیادی پایین می‌آید. علائم سرطان کولون شامل خونریزی از مقعد، کم‌خونی، تغییر در عادات دفع، شکم درد و کاهش وزن می‌شوند. اما این علامت‌ها در بیماری‌های دیگری هم می‌توانند وجود داشته باشند. وقتی این علائم ناشی از سرطان باشند، بیماری ممکن است در استیج بالایی باشد.

آیا پولیپ‌ها انواع گوناگونی دارند؟
پولیپ‌ها از نظر شکل به دو دسته و از نظر نوع به پنج دسته تقسیم می‌شوند.

پولیپ پیچیده چیست؟
به طور کلی پولیپ رکتوم یا پولیپ کولون پیچیده تلقی می‌شوند و هریک از شاخص‌های زیر را می‌تواند داشته باشد:
. اندازه‌ی بزرگ‌تر از ۲ سانتی‌متر
. قرار گرفتن در ناحیه‌ای سخت یا خیلی پهن بودن پولیپ که معمولا نمی‌توان آن را طی کولونوسکوپی برداشت
. وقتی پزشک کولونوسکوپی انجام می‌دهد احساس می‌کند نمی‌تواند پولیپ یا پولیپ‌ها را بردارد و تصمیم می‌گیرد مورد را به جراح معرفی کند.

آیا تنها راه برداشتن پولیپ‌های پیچیده عمل جراحی است؟
اگر پولیپ پیچیده خوش‌خیم باشد و هیچ علامتی از سرطان وجود نداشته باشد، بیمار ممکن است به جای جراحی، روش غیرجراحی را انتخاب کند؛ اما این شیوه نیازمند تبحر یک پزشک بسیار ماهر است که تجربه‌ی چنین کاری را داشته باشد.

چه کسانی برای سرطان کولون‌های ریسک محسوب می‌شوند؟
سن، اولین ریسک فاکتور برای سرطان کولون است و بیش از ۹۰ درصد از موارد سرطان کولون در افراد پنجاه سال به بالا رخ می‌دهد.اما ریسک فاکتورهای دیگری هم وجود دارد:
. سابقه‌ی پولیپ یا سرطان کولورکتال در خانواده
. سیگار کشیدن
. چاقی
. بی‌تحرکی و ورزش نکردن
. رژیم غذایی پُر از چربی، خصوصا چربی‌های حیوانی
. مصرف الکل
. کولیت زخمی روده یا بیماری کرون
. سرطان رحم یا تخمدان پیش از ۵۰ سالگی
. سابقه‌ی برداشتن کیسه صفرا
. سابقه‌ی پرتودرمانی در ناحیه شکم
. دیابت

آیا کولونوسکوپی عارضه جانبی یا خطری هم دارد؟

به طور کلی کولونوسکوپی روشی بی‌خطر است. اما مانند هر روش تهاجمی پزشکی دیگری ممکن است عوارضی را همراه داشته باشد، خصوصا با توجه به اینکه بیمار با آرامبخش به خواب می‌رود. اگر بعد از کولونوسکوپی احساس شکم‌درد شدید، سرگیجه، تب و لرز یا خون‌ریزی از مقعد دارید باید به پزشکتان اطلاع دهید. سوراخ‌شدگی و خونریزی دو تا از اصلی‌ترین عوارض مرتبط با کولونوسکوپی‌اند. سوراخ شدگی در دیواره‌ی روده رخ می‌دهد که می‌توانند منجر به نشت مایعات روده شود.
سوراخ‌شدگی روده نیاز به بستری شدن در بیمارستان، درمان با آنتی‌بیوتیک و احتمالا عمل جراحی دارد. در ناحیه‌ی بیوپسی یا قسمتی که پولیپ برداشته شده ممکن است خونریزی رخ دهد. در بیشتر موارد، خونریزی بدون درمان متوقف می‌شود یا می‌توان آن را حین کولونوسکوپی کنترل کرد. به ندرت پیش می‌آید نیاز به تزریق خون یا درمان‌های دیگری برای توقف خونریزی باشد. احتمال حساسیت نسبت به داروی خواب‌آور هم وجود دارد. در بیشتر موارد، داروهایی برای خنثی کردن این واکنش وجود دارد. هرچند ریسک عوارض بعد از کولونوسکوپی خیلی پایین است اما به هر حال می‌تواند دردسرساز هم باشد. لازم است پیش از این تست تمام آگاهی‌های لازم را در این مورد داشته باشید.

منبع:تبیان