لازم است بدانید بیشتر خانمها بارداریهای موفقی دارند. هر چند ممکن است در این مسیر ۹ ماهه چالشهایی بهوجود بیاید که نیازمند ارزیابیها و پیگیریهای بیشتر باشد، اما حتی مادرهایی که دچار پیچیدهترین مشکلات میشوند هم اغلب بارداری موفق و کودکی سالم دارند.
عوارض زیر مشکلات شایعی هستند که اغلب ریسکفاکتوری در بارداریهای پُرخطر محسوب میشوند.
دیابت
تقریبا یک تا دو درصد از زنان باردار دیابت نوع اول یا دیابت نوع دوم دارند. همچنین، تقریبا ۶ تا ۹ درصد از زنان باردار به دیابت بارداری دچار میشوند که طی بارداری ظاهر شده و معمولا بعد از زایمان برطرف میشود.
بالا بودن قند خون طی بارداری میتواند احتمال ابتلا به دیابت نوع دوم یا چاقی را در مادر و همچنین ریسک تولد نوزاد با سزارین را افزایش دهد. علاوه بر این، احتمال نقصهای مادرزادی، زایمان زودرس، مُردهزایی و ماکروزومیا (عارضهای که در آن نوزاد بزرگتر از حد معمول به دنیا میآید) بیشتر میشود.
چه باید کرد؟
برای کمک به کنترل دیابت در بارداری لازم است به محض اینکه تصمیم به بارداری گرفتید با پزشکتان مشورت کنید.
پزشک شما میتواند کمکتان کند سطح قندخونتان را کنترل کنید و تغییرات لازم را در داورهایتان ایجاد میکند. همچنین پزشک میتواند از جهت دیگر عوارض ناشی از دیابت که بر بارداری اثر میگذارند، مانند بیماری چشم، قلب و یا کلیه نیز وضعیت شما را بررسی کند.
شما هم پیش از بارداری کارهایی که میتوانید بکنید این است که رژیم غذایی سالمی داشته باشید، ورزش کنید و انسولین را طبق نظر پزشک مصرف کنید.
چاقی
زنانی که چاق هستند و باردار میشوند معمولا وضعحمل سختتری دارند و پزشکشان طی زایمان به راحتی نمیتواند وضعیت جنین را زیر نظر بگیرد. در نتیجه احتمال سزارین بیشتر خواهد شد.
چاق بودن طی بارداری میتواند مشکلات دیگری هم ایجاد کند، از جمله دیابت بارداری، پرهاکلامپسی و آپنه خواب. ضمنا فرزندان زنان بارداری که اضافه وزن دارند در معرض نقصهای مادرزادی، ماکروزومیا، تولد زودرس و مرده به دنیا آمدن هستند.
چه باید کرد؟
پزشکان توصیه میکنند پیش از باردار شدن، اضافه وزن خود را کم کنید تا احتمال مشکلات ناشی از چاقی کمتر شود. با ورزش منظم و در پیش گرفتن رژیم غذایی کنترل شده میتوانید وضعیت سلامت عمومی خود را بهتر کرده و راهی را که برای بارداری در پیش دارید سادهتر و کمخطرتر کنید.
یک باور اشتباه در گذشته وجود داشت که زنانی که صرع دارند نمیتوانند بارداری سالمی داشته باشند زیرا خیلی خطرناک است؛ اما این باور امروزه دیگر درست نیست. طبق آمار انجمن صرع، بیش از ۹۰ درصد زنانی که صرع دارند میتوانند باردار شوند و فرزندانی سالم به دنیا بیاورند
فشارخون بالا
مشکل فشارخون بالا در بارداری مسئلهای تقریبا شایع است. اصلیترین و معمولترین مشکلی که فشارخون بالا در بارداری ایجاد میکند متوجه رشد جنین یا محدودیت رشد جنین در داخل رحم است که میتواند ریسک مُردهزایی را افزایش دهد.
ضمنا زنانی که سابقهی فشارخون بالا دارند بیشتر احتمال دارد به پرهاکلامپسی دچار شوند که عارضهای خطرناک بوده و میتواند عوارضی هم برای مادر و هم برای جنین داشته باشد. مطالعات نشان میدهند پرهاکلامپسی در تقریبا یک بیست و پنجم بارداریها رخ میدهد. اکثر خانمهایی که در معرض پرهاکلامپسی هستند، دچار مشکل خیلی حادی نمیشوند، اما قابل پیشبینی نبودن و ترس از اینکه چه اتفاقی ممکن است بیفتد، شرایط را سخت و پیچیده میکند.
چه باید کرد؟
اگر باردار هستید و فشارخونتان بالاست، تیم مراقبتی شما وضعیت عمومی سلامتتان را به دقت مرور و بررسی میکند تا اثرات این عارضه بهتر کنترل شود، از جمله سابقهی فشارخون بالا، داروها و دیگر عوارض.
افزایش سن
بارداری که در سنین بالا رخ میدهد میتواند بر سلامت کودک اثر بگذارد، مثلا رشد ناکامل کودک و مشکلات ژنتیکی که شایعترین آن سندرم داون میباشد.
با بالارفتن سن یک خانم، تخمکهایی که با آنها متولد شده نیز پیر میشوند و با گذشت هر سال، احتمال ابتلای جنین به مشکل ژنتیکی کمی بیشتر خواهد شد؛ اما راههایی برای کمک به ارزیابی این ریسک وجود دارد، مثلا مشاوره ژنتیک پیش از برنامهریزی برای بارداری.
در خانمهای بالای ۳۵ سال احتمال دیگر مشکلات بارداری بیشتر است، مانند دیابت بارداری و فشارخون بالا یا پرهاکلامپسی. برای خانمهای زیر ۳۵ سال نیز احتمال یک بارداری پُرخطر میتواند وجود داشته باشد؛ اما بستگی به ریسکفاکتورهای شخصی هر زنی دارد.
چه باید کرد؟
حتی اگر مادر هیچ مشکلی نداشته باشد، باز هم احتمال کمی وجود دارد که کودک با مشکلی ژنتیکی به دنیا بیاید یا یک مشکل ساختاری داشته باشد؛ اما امروزه با توجه به خدمات مراقبتهای پیش از زایمان، غربالگری ژنتیک و مشاوره ژنتیک و برنامهریزی برای بارداری، اکثر خانمهای باردار در هر سن و سالی دچار مشکلی در بارداری خود نخواهند شد.
صرع
یک باور اشتباه در گذشته وجود داشت که زنانی که صرع دارند نمیتوانند بارداری سالمی داشته باشند زیرا خیلی خطرناک است؛ اما این باور امروزه دیگر درست نیست. طبق آمار انجمن صرع، بیش از ۹۰ درصد زنانی که صرع دارند میتوانند باردار شوند و فرزندانی سالم به دنیا بیاورند.
یک نگرانی دیگر در مورد خانمهایی که صرع دارند، مدیریت این بیماری طی بارداری است که میتواند ریسکهایی برای جنین داشته باشد، مثلا ترومای بلانت (ترومای غیرنافذ)، هایپوکسمیا (کاهش اکسیژن در بافت بدن)، آسیب کُشنده، تولد زودرس و احتمال سقط؛ اما تحقیقات جدید نشان میدهد اگر مراقبتهای پیش از زایمان برای خانمی که صرع دارد به خوبی انجام شود، احتمال بروز مشکل در بارداری زیاد نخواهد بود.
چه باید کرد؟
به توصیههای پزشک عمل کنید چون او میتواند با راهنماییها و داروهایی که تجویز میکند، تغییرات هورمونی و متابولیسمی بدنتان را کنترل کرده و از بروز مشکل در بارداری پیشگیری نماید. امروزه پیشرفتهای علمی زیادی صورت گرفته و زنانی که صرع دارند با قرار گرفتن در شرایطی بهتر و ایمنتر میتوانند بارداریهای سالمتر و نرمالتری داشته باشند و فرزندانی سالم به دنیا بیاورند.
منبع:تبیان