سیگار الکترونیکی یا ویپ وسیله‌ای باتری‌خور و حاوی مایعی است که داغ شده و سپس بخار و دود آن مثل سیگار معمولی استنشاق می‌شود. این مایع حاوی نیکوتین مشتق شده از تنباکو، طعم دهنده، پروپیلن گلیکول، گلیسرین گیاهی و دیگر مواد است. این مایع وقتی داغ می‌شود، بخاری را اسپری می‌کند که استنشاق می‌شود. خیلی از افراد سیگاری تصور می‌کنند استفاده از ویپ به جای سیگارهای معمولی، بهتر و سالم‌تر است زیرا به جای دود تنباکو، بخار آب استنشاق می‌شود اما این باور کاملا اشتباه است.
بخار عناصر موجود در سیگارهای الکترونیکی توسط سازمان غذا و دارو ارزیابی نشده‌اند. بنابراین نمی‌توان آن‌ها را به عنوان یک جایگزین بی‌ضرر سیگار توصیه کرد.
تحقیقات نشان می‌دهد استفاده از سیگار الکترونیکی می‌تواند موجب آسیب‌های جدی به ریه شود؛ مثلا نیکوتین یک تنگ‌کننده‌ی رگ است که می‌تواند فشارخون را نیز بالا ببرد. سیگارهای الکترونیکی نیکوتین را بی‌نهایت سریع به بدن می‌رسانند و خطر بزرگی برای ریه و قلب هستند
سیگارهای الکترونیکی شکل‌ها و اندازه‌های بسیار گوناگونی دارند و شبیه سیگارهای معمولی و پیپ هستند. طعم و عطر خیلی از سیگارهای الکترونیکی جوری طراحی شده‌اند که برای جوانان جذاب باشند؛ مثلا شکلاتی، نعنایی، میوه‌ای و ... . با توجه به این طعم‌های جذاب ممکن است استفاده از ویپ بی‌ضرر به نظر برسد اما مواد این سیگارها واقعا بی‌ضرر نیستند. ضمنا سیگارهای الکترونیکی علاوه بر نیکوتین، دارای ذرات بسیار ریز (که می‌توانند به ریه‌ها نفوذ کنند)، ماده شیمیایی دی استیل (که منجر به بیماری ریوی می‌شود)، فلزات سنگین مثل نیکل و سرب و عوامل سرطان‌زا هستند.
مضرات سیگارهای الکترونیکی
تحقیقات نشان می‌دهد استفاده از سیگار الکترونیکی می‌تواند موجب آسیب‌های جدی به ریه شود؛ مثلا نیکوتین یک تنگ‌کننده‌ی رگ است که می‌تواند فشارخون را نیز بالا ببرد. سیگارهای الکترونیکی نیکوتین را بی‌نهایت سریع به بدن می‌رسانند و خطر بزرگی برای ریه و قلب هستند.
مایع داخل سیگار الکترونیکی حاوی ترکیبات شیمیایی و عناصری است که آن‌ها نیز مضرات خود را برای سلامتی دارند. تنفس بخار سیگار الکترونیکی می‌تواند عوارض سمی برای بدن داشته باشد که پزشکان به تازگی در حال تشخیص آن هستند. دیگر مضرات سیگارهای الکترونیکی شامل موارد زیر می‌شود:
. مشکلات مزمن تنفسی: استفاده از سیگارهای الکترونیکی ارتباط بسیار قوی با سرفه‌های مزمن، برونشیت و آسم در جوانان و نوجوانان دارد.
. افزایش ریسک سرطان: با استفاده از سیگارهای الکترونیکی، عوامل سرطان‌زایی تنفس می‌شوند که در بدن تشکیل فرمالدهید می‌دهند.
. افزایش ریسک لخته خون: خصوصا در افرادی که قرص‌های ضدبارداری مصرف می‌کنند.
. اعتیاد به نیکوتین: ۹۹ درصد سیگارهای الکترونیکی موجود در بازار نیکوتین دارند، حتی اگر روی برچسب محصول ذکر نشده باشد. نیکوتین بی‌نهایت اعتیادآور است چون اندورفین را بالا می‌برد. نیکوتین سطح دوپامین را نیز افزایش می‌دهد که یک فرارسان عصبی بوده و نیاز به سیگارکشیدن را تقویت می‌کند.
آیا سیگار الکترونیکی کم‌ضررتر از سیگار معمولی است؟
سیگار الکترونیکی کم‌ضررتر از سیگار سنتی نیست و روز به روز بیشتر متوجه می‌شویم که داغ شدن مایع سیگار الکترونیکی چه عوارضی برای سلامتی دارد. ضمنا با استفاده از این سیگارها، سلامت اعضای خانواده و دوستانتان را نیز به خطر می‌اندازید.
آیا سیگار الکترونیکی به افراد در ترک سیگار کمک می‌کند؟
همانطور که گفتیم سیگار الکترونیکی هنوز به عنوان وسیله‌ای برای کمک به ترک سیگار توسط سازمان غذا و دارو تائید نشده است، چون هنوز تحقیقات کافی در این مورد صورت نگرفته. از سویی دیگر، شواهد بسیار زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد داروهای مورد تائید سازمان غذا و دارو که برای کمک به ترک سیگار ساخته شده‌اند، راه‌های سالم‌تر و موثرتری برای کمک به افراد در ترک سیگار هستند، خصوصا اگر همراه با مشاوره و تراپی باشند.
بیشتر بخوانید
اعتیاد به نیکوتین چه اثری بر سلامت روان جوانان می‌گذارد؟
وقتی فرد وابسته یا معتاد به نیکوتین می‌شود و مصرف آن را متوقف می‌کند، بدن و مغز او مجبور است به عدم وجود نیکوتین عادت کند و این باعث علائمی موقتی از ترک نیکوتین می‌شود.
علائم ترک نیکوتین شامل تحریک‌پذیری عصبی، بی‌قراری، احساس اضطراب یا افسردگی، مشکل در خواب، مشکل در تمرکز و هوس نیکوتین می‌شود. افراد ممکن است برای کمک به تسکین این علائم همچنان به استفاده از محصولات تنباکو ادامه دهند.
جوانان ممکن است برای مقابله با استرس و اضطراب سراغ سیگارهای الکترونیکی بروند و سیکل معیوبی از وابستگی به نیکوتین ایجاد شود، چون خود نیکوتین می‌تواند منبعی از استرس باشد.
استفاده‌ی جوانان از سیگار سنتی و سیگار الکترونیکی می‌تواند با عارضه‌هایی در سلامت روان، مانند افسردگی، مرتبط باشد.
بالاخره اینکه هر نوع سیگاری بکشید، سلامتی‌تان به خطر خواهد افتاد. اگر سعی دارید سیگار را ترک کنید، راه‌های بهتری از سیگارهای الکترونیکی وجود دارد.
منبع:تبیان