به گزارش خبرگزاری سلامت(طبنا) از کرمان؛ دکتر “مهرانگیز انصاری” دستیار طب ایرانی دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی کرمان، در خصوص رعایت ترتیب خوردن غذاهای مختلف در یک وعده غذایی، گفت: یکی از آداب تغذیه صحیح، رعایت ترتیب درخوردن انواع غذاها است.

وی ادامه داد: چنانچه در موقعیتی تناول اغذیه های مختلف اتفاق افتاد، باید بدانید برای یک هضم خوب و مراقبت هرچه مطلوب تر از دستگاه گوارش کدام غذا را در ابتدا و کدام را در مرحله ی بعد مصرف کنید.

وی افزود: برای این کار بهتراست با غذاهای غلیظ و لطیف آشنا شوید، چرا که درشرایط خاصی لازم است ابتدا غذای لطیف و در شرایط دیگر لازم است ابتدا غذای غلیظ مصرف شود.

غذاهای غلیظ:

غذاهایی هستند که هضم آنها برای دستگاه گوارش سخت است و از هضم آنها موادی تولید می شود که درصورت مداومت مصرف، انسداد در مجاری یا عروق ایجاد می شود بنابراین مصرف زیاد آن برای عموم توصیه نمی شود.

وی ادامه داد: البته در افراد با معده قوی به ویژه درصورتیکه کار و فعالیت سنگین بدنی دارند، مشکلی ایجاد نمی کند و بلکه توصیه هم می شود. از جمله ی غذاهای غلیظ می توان به گوشت گاو و شتر، شترمرغ، قارچ، فست فودها، انواع پنیر بویژه پنیر پیتزا، کلم خام، ماکارونی، حلیم، کله پاچه، و تخم مرغ بسیارپخته شده) اشاره کرد.

غذاهای لطیف:

غذاهای لطیف به راحتی در معده هضم می شوند و مشکلات ناشی از غذاهای غلیظ را ایجاد نمی کنند. مثل(گوشت جوجه مرغ، کبک و بلدرچین، گوشت بره، کاهو، انار، سیب شیرین، نان گندم خوب پخته شده و زرده تخم مرغ عسلی)

بعضی غذاها بسیار لطیف هستند مثل (شیر، هندوانه، هلو، ماهی، خربزه، سیر و پیاز خام) که این ها نباید درحالت ناشتا یا زمانی که حرارت معده یا بدن بالاست، مثل عصبانیت یا ورزش شدید استفاده شوند چون می توانند باعث افزایش حرارت و تولید مواد سمی شوند.

این دستیار طب ایرانی؛ همچنین در خصوص اینکه اگر در یک وعده غذایی، هم غذای لطیف و هم غذای غلیظ وجود داشت، اولویت با مصرف کدام غذا است، گفت: بسته به میزان گرسنگی که فرد دارد، در صورتیکه گرسنگی مفرط و شدید و معده خالی از غذا است و اشتها زیاد است، باید در ابتدا غذای غلیظ خورده شود.

چون در این حالت معده به شدت به غذا نیازمند است و به محض ورود شروع به هضم می کند و چون حرارت این معده ی گرسنه زیادتر از معمول است، غذا زودتر هضم خواهد شد و تا زمان مصرف غذای لطیف یک مرحله از هضم را پشت سرگذاشته و تقریبا مشابه غذای لطیف میشود.

و درحالتی که گرسنگی شدید نیست لازم است که اول غذای لطیف خورده شود، چون در این حالت حرارت در قعر معده بیشتر است و غذای لطیف خورده شده زودتر هضم می شود و قبل از اینکه هضم درگیر غذای غلیظ شود غذای لطیف ازمعده خارج شده است.

اگر تفاوت چندانی از نظر غلظت بین دو نوع غذا نباشد باز بهتر است غذای غلیظ تر زودتر مصرف شود.

برای هضم بهتر غذا نیز تناول مقدار کمی شیرینی بعد از غذا، به هضم غذا کمک می کند.

دکتر انصاری؛ توصیه هایی برای افرادی که معده های سستی دارند و غذا به اندازه ی لازم در معده ی آنها نمی ماند هم دارد، که در ذیل به شرح آن می پردازیم:

بهتر است قبل از طعام از قابضاتی مثل رب انار یا رب به استفاده کنند و کسانی که غذا در معده آنها طولانی مدت می ماند یا بعد از صرف غذا دچار حالت دل به هم خوردگی می شوند بهتر است بعد از غذا از این قابضات استفاده کنند تا به خروج غذا از معده انها کمک شود.

افرادی هستند که غذا در معده انها تولید یک سری بخارات می کند و این بخارات متصاعد شده و می‎تواند منجربه سردرد، سرگیجه شود بنابراین، بهتر است بعد از غذا از قابضات ذکر شده یا طبق دستور پزشک از هلیله جات یا گشنیز خشک بعد از غذا استفاده کنند.

وی؛ توصیه هایی را در خصوص مصرف آب به همراه غذا هم دارد:

به طور کلی بین غذا و نیز تا یک ساعت بعد از آن آب مصرف نشود ولی کودکان و افرادی که حرارت بالا و معده با مزاج گرم دارند می توانند به میزان لازم که معمولا در حد برطرف شدن عطش آنهاست، بین غذا یا بعد از آن آب میل کنند.

وی نکاتی را درباره مصلحات غذایی هم کرد و گفت: طب ایرانی به مصرف مصلحات غذایی درصورت نیاز تاکید دارد، تا طبع بدن از حالت اعتدال خود خارج نشود. از مصلحات رایج می توان به زنیان برای ماست، فلفل برای ماهی، سماق برای گوشت، گلپر برای عدس و باقلا، زیره یا گردو یا رازیانه برای پنیر و کاکوتی برای دوغ را نام برد.

این دستیار طب ایرانی؛ همچنین توصیه ی دیگری کرد و گفت: از مصرف ماست و دوغ در کنار غذاهای گوشتی پرهیز شود، زیرا سبب ایجاد بلغم و فساد هضم و مداومت بر آن موجب ایجاد بیماری های مزمن خواهد شد.

دکتر مهر انگیز انصاری در خصوص استفاده از سبزیجات همراه غذا هم گفت: مصرف سبزیجات به دلیل ایجاد حرارت در معده به هضم غذا کمک می کند و کسانی که با مصرف سبزیجات دچار نفخ می شوند نباید سبزی را از برنامه غذایی حذف کنند بلکه به کمک متخصص طب ایرانی سعی در بهبود و اصلاح وضعیت گوارشی خود نمایید.

این دستیار طب ایرانی درباره استفاده از میوه جات به همراه غذا هم گفت: مصرف میوه جات همراه غذا به جز زیتون و انار مجاز نیست، زیرا باعث اختلال هضم و آسیب به معده می شود.

وی ادامه داد: شیر همزمان یا مخلوط با میوه ها نباید مصرف شود چون اختلال هضم می دهد.

وی در پایان گفت: با توجه به اهمیت رعایت آداب و ترتیب مصرف غذا در سلامتی، با به کار گیری نکات یاد شده به بهبود وضعیت گوارش و سلامت عمومی خود کمک نمایید.

دکتر مهر انگیز انصاری_ دستیار طب ایرانی دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی کرمان