به گزارش خبرگزاری سلامت(طبنا) از کرمان؛ منیره ستارزاده با اشاره به اینکه این آیین بیش از ۵۰ سال است که در بم برگزار نشده و از یادها فراموش شده بود، گفت: آئین گل و گلاب در شهرستان بم در سالیان گذشته در روز ملی قنات یعنی ۴۰ روز بعد از نوروز برگزار می شده است، زیرا در این روز قنات ها به بیشترین دبی(آبدهی) خود می رسند.
وی بیان کرد: در این روز مُقَنی ها(چاه کن ها) با گل و گلاب و وضو وارد قنات می شدند و قنات را گل ریزان می کردند، که از همان تاریخ کار مقنی ها در قنات در طول سال شروع می شده است.
مدیر پایگاه جهانی قنات های اکبرآباد و قاسم آباد بروات بم، اظهار کرد: متاسفانه نسل آخر مُقَنی ها در شهرستان بم وجود دارد و دیگر مُقَنی جوانی که بخواهد جایگزین این افراد شوند نداریم و این زنگ هشداری برای حفاظت قنوات است.
ستارزاده افزود: امیدواریم با همکاری جهاد کشاورزی و پایگاه جهانی قنات، کلاس های آموزش مُقَنی‌گری شروع شود و هر شخصی که تمایل داشته باشد می تواند از این دوره ها استفاده کند.
وی با اشاره به مشکلات قنوات توضیح داد: حفر چاه های عمیق و نیمه عمیق در بالادست قنوات از مهمترین مشکلات به شمار می رود، که باعث خشکیدگی قنوات نیز شده است و باید راهکارهایی ارائه شود تا از خشک شدن قنوات پیشگیری کنیم.
مدیر پایگاه جهانی قنات های اکبرآباد و قاسم آباد بروات، تصریح کرد: مشکل دیگر کمبود نیروی متخصص مُقَنی گری و عدم همکاری مالکان با خودشان در بحث هزینه ها است ،همچنین مالکان از جهاد کشاورزی گلایه دارند که اعتبار لایه روبی هر ساله قنوات به اندازه نیست.
ستارزاده در ادامه توضیح داد: عوامل طبیعی مانند زلزله نیز از دیگر مشکلات قنوات هستند و زمانی که تونل قنات ریزش دارد باید هرساله برداشته یا نای گذاری شود، که اگر این کار به موقع انجان نشود، با مشکل مواجه خواهیم شد.
به گفته وی از مهمترین و پرخطرترین مشکلات قنات ها در بم؛ قرار گرفتن مسیر قنات ها در محدوده شهری است. به همین دلیل بسیاری از میل چاه ها بسته و بر روی آن ها خانه ساخته شده است و این میل چاه ها حکم تهویه هوا یعنی هواکش قنات را دارند؛ زمانی که میل چاه بسته می شود قنات به اصطلاح خفه و امکان نشست زمین یا ریزش خانه ها وجود دارد.
مدیر پایگاه جهانی قنات های اکبرآباد و قاسم آباد بروات، تصریح کرد: در سطح شهرستان بم بیش از ۳۰۰ قنات فعال و غیر فعال و در محدوده حریم ثبت جهانی نیز بیش از ۴۹ قنات وجود دارد و بیشترین قنواتی که ضربه خورده اند مربوط به قنوات جنوب بروات است به طوری که در چندسال اخیر ۱۱ قنات به دلیل حفر چاه ها خشک شده اند.
ستارزاده خاطر نشان کرد: ویژگی خاصی که قنوات بم دارند و موجب این شده است که ثبت جهانی شوند، یکی آبدهی و دیگری قدمت آنهاست. و قنوات اکبرآباد و قاسم آباد به دلیل دو قلو بودن و جوان بودن ثبت جهانی شدند.