وقتی غذا می‌خورید، کالری و قندی که بدنتان در آن زمان نیاز ندارد، به تریگلیسرید تبدیل شده و در سلول‌های چربی ذخیره می‌شود. وقتی به انرژی نیاز دارید، هورمون‌ها این تری‌گلیسریدها را آزاد می‌کنند.
اگر معمولا بیشتر از حد نیازتان غذاهای پرکربوهیدرات مصرف کنید، سطح تری‌گلیسریدتان بالا خواهد رفت.
بالا بودن سطح تریگلیسرید خون، ریسک فاکتوری برای باریک شدن عروق و در نتیجه سکته مغزی، حمله قلبی و بیماری عروق محیطی محسوب می‌شود. اگر سطح تریگلیسرید خونتان بالا باشد، در معرض التهاب لوزالمعده و بیماری کبد نیز قرار خواهید داشت.
تفاوت تریگلیسرید و کلسترول
تریگلیسرید و کلسترول هر دو در کبد ساخته شده و از غذا گرفته می‌شوند و هر دو در جریان خون وجود دارند؛ اما با وجود این شباهت‌ها، تفاوت‌هایی در عملکردشان وجود دارد:
. تریگلیسرید نوعی چربی یا لیپید است که کالری مصرف نشده را ذخیره می‌کند و
. کلسترول یک لیپوپروتئین است که برای ساختن سلول‌ها، تولید برخی از هورمون‌ها و تولید ویتامین D به کار می‌رود.
تریگلیسرید نرمال، بالا و یا پایین چیست؟
یک آزمایش چربی خون، خون شما را از جهت سطح موارد زیر تست می‌کند:
. کلسترول کل
. کلسترول HDL
. کلسترول LDL
. تری گلیسرید
ممکن است پزشک توصیه کند هشت تا دوازده ساعت پیش از آزمایش چیزی نخورید. سپس بر اساس نتیجه‌ی آزمایشتان توصیه‌هایی به شما خواهد کرد.
هر چند وقت یک بار باید آزمایش چربی خون بدهید؟
طبق توصیه انجمن قلب آمریکا، افراد بالای 20 سال باید هر چهار تا شش سال آزمایش چربی خون بدهند. پزشک شما بر اساس وضعیت سلامتی‌تان ممکن است توصیه کند بیشتر این آزمایش را انجام دهید. ضمنا کوکان باید یک بار بین 9 تا 11 سالگی و سپس یک بار بین 17 تا 21 سالگی آزمایش چربی خون بدهند.
علت‌ها و ریسک فاکتورهای تریگلیسرید بالا
تری گلیسرید بر اساس فاکتورهایی مانند موارد زیر می‌تواند بالا باشد:
. سابقه خانوادگی چربی خون بالا
. مصرف الکل
. عادات غذایی ناسالم (مثلا مصرف زیاد شیرینی‌ها و کربوهیدرات‌های ساده)
. چاقی یا اضافه وزن
. دیابت کنترل نشده
. داشتن بیماری کبدی یا کلیوی
. داشتن فشار خون بالا
. مصرف برخی از داروها (مانند ادرارآورها، هورمون‌ها، کورتیکواستروئیدها و مهارکننده‌های بتا)
. یائسگی
. سیگار کشیدن
. بیماری تیروئید
تریگلیسرید بالاتر از حد نرمال می‌تواند شما را در معرض تصلب شرایین، حمله قلبی، سکته مغزی و بیماری قلبی قرار دهد. اگر سطح تری‌گلیسریدتان بالا باشد در معرض بیماری کبد و التهاب لوزالمعده نیز خواهید بود.
بهترین راه کاهش سطح تریگلیسرید چیست؟
سه راه اصلی کاهش سطح تریگلیسرید:
. داشتن رژیم غذایی سالم
. ورزش هوازی به طور منظم
. رسیدن به یک وزن سالم و تداوم آن
انتخاب‌های سالم سبک زندگی که می‌توانند تری گلیسرید بالا را کاهش دهند:
. رژیم غذایی: از خوردن کربوهیدرات‌های ساده، چربی‌های ترانس و غذاهایی که روغن هیدروژنه دارند اجتناب کنید. به جای چربی موجود در گوشت قرمز، انواع سالم‌تر چربی‌های گیاهی مانند روغن زیتون را انتخاب کنید. گوشت قرمز را با ماهی سرشار از امگا 3 مانند سالمون جایگزین نمایید.
. ورزش: فعالیت بدنی منظم داشته باشید. سه تا چهار بار در هفته ورزش هوازی به مدت 40 دقیقه با شدت متوسط توصیه شده است.
. وزن: کالری اضافی به تریگلیسرید تبدیل شده و به صورت چربی ذخیره می‌شود. بنابراین اگر کالری مصرفی‌تان را کمتر کنید، تری‌گلیسریدتان نیز کاهش می‌یابد. به وزن سالمی برسید و با تغذیه درست و ورزش آن را حفظ کنید.
دیگر تغییرات سبک زندگی برای کاهش تریگلیسرید:
. کنترل فشار خون بالا و دیابت
. خواب کافی
. کنترل استرس
. ترک سیگار
اگر تغییرات سالم در سبک زندگی برای کنترل تریگلیسرید بالا کافی نباشد پزشک داورهایی تجویز می‌کند که می‌تواند شامل استاتین‌ها مانند رزواستاتین کلسیم و آتورواستاتین کلسیم یا فیبرات‌ها مانند جم فیبروزیل و فنوفیبرات باشد. همچنین ممکن است پزشک توصیه کند مکمل نیاسین (ویتامین ب3) یا روغن ماهی مصرف کنید.
آیا تریگلیسرید پایین نیز جای نگرانی دارد؟
تریگلیسرید پایین به دلیل اینکه معمولا خطری ایجاد نمی‌کند، مرز هشداری برای آن وجود ندارد. اگر سطح تریگلیسرید شما پایین‌تر از حد نرمال باشد (پایین‌تر از 150 mg/dl)، به احتمال زیاد بازتابی از انتخاب‌هایی در سبک زندگی شماست، مثلا:
. رژیم غذایی کم چربی
. رژیم غذایی سالم
. رژیم غذایی که شامل روزه‌داری می‌شود
. پایین بودن سطح تریگلیسرید می‌تواند نشان‌دهنده‌ی یک عارضه‌ی پنهان نیز باشد، مثلا سوءتغذیه یا سوءجذب مواد غذایی توسط بدن؛ اما این عوارض معمولا با علائمی دیگر تشخیص داده می‌شوند.
چه زمانی مراجعه به پزشک ضرورت دارد؟
تریگلیسرید پایین به این دلیل که معمولا علامتی ندارد، زمانی شناسایی می‌شود که پزشک آزمایشی تجویز می‌کند که پنل لیپید نیز در آن وجود دارد. اگر ریسک فاکتور جدی مثلا یک بیماری یا سبک زندگی نادرست وجود نداشته باشد، پزشک هر چند سال یک بار دستور آزمایش خون با پنل لیپید می‌دهد تا سطح کلسترول و تریگلیسرید فرد چک شود.
اگر نتیجه‌ی آزمایش نشان بدهد تریگلیسرید بالاتر از حد نرمال است، احتمالا پزشک توصیه به تغییراتی در سبک زندگی می‌کند که مبتنی بر رژیم غذایی و ورزش است. اگر رژیم غذایی و ورزش، نتیجه‌ی مطلوب را ندهد پزشک دارودرمانی را توصیه می‌کند، مانند استاتین‌ها یا فیبرات‌ها.
منبع:تبیان