آیا می‌دانید استروژن چیست؟ استروژن یک هورمون جنسی زنانه است که در اصل تخمدان‌ها و سپس غدد آدرنال آن را ترشح می‌کنند.
استروژن عامل ظاهرشدن ویژگی‌های زنانه است. در خانم‌ها استروژن باعث رشد سینه‌ها و قاعدگی می‌شود. استروژن سیستم قاعدگی و عملکرد سیستم باروری را تنظیم می‌نماید. از سویی دیگر، تستوسترون هورمون مردانه است که در بیضه‌ها تولید می‌شود. عملکرد اصلی تستوسترون، رشد دادن جنسی و حفظ ویژگی‌های جنسی مردانه است.
هرچند استروژن هورمونی زنانه و تستوسترون هورمونی مردانه است اما هر دو هم در زنان و هم در مردان وجود دارند.
علت بالا بودن سطح استروژن
بالا بودن سطح استروژن می‌تواند مرتبط با دلایلی تصادفی و یا حتی عادت‌های بدی مانند موارد زیر باشد:
. اعتیاد به الکل
. مصرف زیاد فست‌فود
. برخی از داروها
این دلایل نیز می‌توانند سبب افزایش سطح استروژن شوند:
. بیماری‌های قلبی و عروقی
. بالا بودن سن (که باعث کاهش تستوسترون می‌شود)
. چاقی
. کم‌کاری تیروئید
. در مورد مردان، تومورهای بیضه
. قرارگرفتن در معرض فیتواستروژن‌ها یا زنواستروژن‌ها
. افت غیرعادی سطح پروژسترون
. در مورد افراد دیابتی، مشکلات انسولین
. مصرف داروهای حاوی استروژن
. مصرف استروئید
. مصرف مواد مخدر
. قرص‌های کنترل بارداری
. مشکلات سیستم گوارش
. مشکلات کلیوی
. قرارگرفتن در معرض محصولات شیمیایی مانند سموم کشاورزی
. سیروز
علائم استروژن بالا
. تورم
. تورم و دردناک شدن سینه (مثلاً در اثر تغییرات فیبروکیستیک سینه)
. افزایش علائم پیش از قاعدگی و کاهش میل جنسی
. پریودهای نامنظم
. سردرد و مشکل در به‌خاطر سپردن اطلاعات
. تغییرات خلق‌وخو
. افزایش وزن
. ریزش مو
. سردی دست‌ها و پاها
. خستگی و کسالت
. مشکلات خواب
اثرات استروژن بالا در مردان
گاهی سطح استروژن یا تستوسترون می‌تواند بالاتر از حد ایده‌آل باشد. وقتی چنین اتفاقی می‌افتد، تعادل هورمونی که ضامن عملکرد درست بدن است وجود ندارد.
مشکلات ناباروری
استروژن تا حدودی در تولید اسپرم‌های سالم نقش دارد. وقتی استروژن بالایی در بدن وجود دارد، تعداد اسپرم‌های موجود در مایع منی کاهش می‌یابند و این یکی از علت‌های ناباروری در مردان است.
اگر شما و همسرتان مدتی است برای بارداری تلاش می‌کنید، باید با پزشک مشورت نمایید. پزشک می‌تواند با انجام آزمایش‌هایی مشخص کند آیا مشکل از بالا بودن استروژن است یا نه.
ژینکوماستی یا بزرگ‌شدن سینه مردان
استروژن باعث افزایش رشد بافت سینه می‌شود. استروژن زیاد می‌تواند منجر به رشد غیرطبیعی سینه در مردان شود. این مسئله بر اعتمادبه‌نفس خیلی از مردها اثر می‌گذارد. خوشبختانه می‌توان با جراحی پلاستیک این مسئله را برطرف کرد.
اختلال نعوظ
تعادل میان استروژن و تستوسترون از جهت رویدادهای جنسی نیز اهمیت دارد. ازاین‌رو، عملکردهای جنسی ممکن است تحت‌تأثیر عدم تعادل هورمونی قرار بگیرند، مثلاً فرد دچار اختلال نعوظ شود. البته لازم به یادآوری است که اختلال نعوظ ناشی از مشکلات هورمونی چندان شایع نیست.
علت‌های بالا بودن استروژن در مردان
دلایل زیادی برای بالا بودن استروژن در بدن یک مرد وجود دارد. استروژن بالا می‌تواند ژنتیکی یا ناشی از عواملی مانند استرس، چاقی، یک سری از تومورها، مشکلات هورمونی مانند هیپوگنادیسم یا برخی از عوارض کبدی باشد. سطح استروژن می‌تواند به دلیل مصرف داروهایی مانند درمان جایگزین تستوسترون بالا برود. بعضی از آنتی‌بیوتیک‌ها و یک سری از داروهای روانپزشکی نیز می‌توانند منجر به افزایش استروژن در بدن شوند.
بالا بودن استروژن چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک با کمک یک آزمایش خون ساده می‌تواند مشخص کند سطح استروژن در بدن شما چه وضعیتی دارد. بعد از تشخیص می‌تواند داروهایی تجویز کند تا تعادل هورمونی در بدنتان برقرار شود. ضمناً به شما توصیه می‌کند تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید.
چگونه از بالارفتن سطح استروژن پیشگیری کنید؟
راه‌های زیادی برای پیشگیری از افزایش استروژن وجود دارد. خیلی مهم است که یک سری از عادت‌ها را تغییر دهید. با اقداماتی ساده می‌توانید خدمت زیادی به سلامتی‌تان بکنید.
. الکل مصرف نکنید.
. میوه و سبزی بیشتر مصرف کنید.
. غذاهای چرب نخورید.
. استرستان را کم کنید.
. بیشتر فیبر مصرف کنید.
. دست‌کم سه بار در هفته ورزش کنید.
استروژن بالا می‌تواند ریسک دیگر بیماری‌ها و عوارض را افزایش دهد، مثلاً سرطان سینه. همچنین اگر سطح استروژن برای مدت‌زمان طولانی بالا بماند می‌تواند منجر به سرطان اندومتر شود.
با پزشک مشورت کنید
اگر علائمی غیرمعمول دارید بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک متخصص می‌تواند علت این علائم را مشخص کند. ضمناً خیلی مهم است که عدم تعادل هورمونی و علت اصلی آن را هر چه سریع‌تر مداوا کنید.
درمان به‌موقع عدم تعادل استروژن بسیار مهم است. پیش از این پزشک باید علت‌ها را مشخص کند. یادتان باشد هر عارضه‌ای درصورتی‌که زودتر تشخیص داده شود راه‌حلی دارد. علاوه بر همهٔ اینها، بهترین کاری که می‌توان برای پیشگیری از بیشتر بیماری‌ها انجام داد، درپیش‌گرفتن یک سبک زندگی سالم است.
منبع:تبیان