فداحسین مالکی، در گفتگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری سلامت؛ افزود: افغانستان همیشه برای جمهوری اسلامی ایران مهم بوده و از جمله دلایل آن هم این است که این کشور فارسی‌زبان و در دایره تمدن‌‌های فارسی زبان قرار دارد و تاریخ مشترکی بین ما این کشور وجود دارد و از جهات دیگر هم موقعیت سوق‌الجیشی افغانستان است. یعنی افغانستان محور و بارانداز اصلی برای دنیای آسیای میانه، روسیه و چین و خیلی از کشورهای دیگر است. وی ادامه داد: از این جهت تبادلات تجاری و اقتصادی و سیاسی ایران و افغانستان فوق‌العاده می‌تواند حائز اهمیت باشد. هم ارتقای روابط سیاسی و امنیتی و هم توسعه روابط اقتصادی و تجاری فرآیندهایی است که باید در کنار هم دیده شوند؛ ضمن اینکه مسائل اجتماعی و فرهنگی نیز از جمله موضوعاتی است که می‌تواند مطرح شود. مالکی تصریح کرد:‌ «اما متاسفانه در سال‌های اخیر تغییراتی که در دولت ایران و افغانستان اتفاق افتاد و گذشته از اینکه نتوانستیم سطوح را ارتقا بدهیم از سطحی هم که داشتیم نزول کردیم و این زیبنده روابط دو کشور نیست. سفیر پیشین ایران در افغانستان با اشاره به اینکه کشور افغانستان هم به توسعه روابط اقتصادی تمایل دارد؛‌ افزود: افغانستان همیشه به‌دلیل موقعیت ممتاز بندرچابهار یعنی محور چابهار و منطقه آزاد سیستان تمایل داشته که ترانزیت کالاهای خود را از این مسیر انجام دهد، حسنی که این اتفاق دارد این است که روابط اقتصادی‌ای که از خط ترانزیت چابهار شروع و از سیستان وارد افغانستان می‌شود کمک زیادی به افزایش امنیت شرق کشور می‌کند. او ادامه داد: از طرفی این اتفاق می‌تواند به موقعیت باراندازی خود افغانستان برای دسترسی به آسیای میانه و سایر کشورها کمک کند. البته همیشه روس‌ها روی این موضوع حساس بودند و وقتی به تاریخ نگاه می‌کنیم می‌بینیم اشغال افغانستان از سوی روس‌ها و ارتش سرخ دقیقا برای نزدیک شدن به این کشور بود، ‌اما ملت و نیروهای جهادی افغانستان به رهبری سردار ملی «احمدشاه‌مسعود» و «استادربانی» (از رهبران بزرگ این کشور) جانشان را دادند و استقلال کشورشان را حفظ کردند. مالکی تاکید کرد: در حال حاضر فرصت‌های زیادی برای توسعه روابط اقتصادی وجود دارد و باید توسعه روابط با افغانستان در دستور کار قرار بگیرد. سفیر پیشین ایران در افغانستان تصریح کرد: امیدوارم در دولت آینده کشورمان بتوانیم به کشورهای همسایه به‌ویژه افغانستان و پاکستان نزدیکتر شویم و روابط را ارتقا بدهیم؛ کشور افغانستان‌ مشکلات زیادی از جمله اختلاف با پاکستان دارد و نباید بگذاریم که این کشور به سمت چین و هند و دیگر کشورها برود. افغانستان کشور دوست و برادر ماست و از این جهت باید برای افزایش سطح روابط تلاش کرد. مالکی با انتقاد از کم‌کاری‌های صورت گرفته در راستای توسعه روابط افزود: متاسفانه در سال‌های اخیر دولت ما نتوانست این کار را انجام بدهد. او در پاسخ به این پرسش آیا این وضعیت حاصل ادامه جنگ در منطقه یا ضعف دیپلماسی یا ورود سایر کشورها به افغانستان بوده است؛‌ توضیح داد:‌ موقعیت و شرایط جنگی همیشه وجود داشته است و این ضعف دیپلماسی سیاسی و اقتصادی ما بوده که نتوانستیم به این سطح برسیم. در جلسه‌ای به خود جواد ظریف، وزیر امورخارجه گفتم که هشت سال وقت کشور برای برجام گرفته شد و ما همه کشورهای همسایه را از دست دادیم. سفیر پیشین ایران در افغاستان ادامه داد: در این غفلت آمریکا، ترکیه، چین و روسیه و سایر کشورها جای ایران را گرفته‌اند. ما در مورد 15 کشور همسایه‌ای که داریم دچار همین مشکل هستیم و نتوانستیم به صورت مناسبت روابط‌مان را ارتقاء بدهیم. خبرنگار: محمدسیاح