به گزارش گروه بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت به نقل از وبدا، دکتر سعید نمکی در مراسم رونمایی از واکسن تولید مشترک ایران و روسیه در مجموعه تولیدی اکتوور که با حضور سفیر ایران در روسیه برگزار شد، اظهار داشت: کووید19 فعلا از سر ما دست بردار نیست. ما دو دستاورد در واکسن سازی کسب کردیم. اول ساخت واکسن و بعد آمادگی برای ساخت واکسن علیه جهش های احتمالی است.

وی یادآور شد:  اولین باری که خبر گرفتاری با ویروس کرونا در ووهان چین را شنیدم، به همکارانم گفتم خودتان را برای یکی از سخت ترین کارزارها با یکی از پیچیده ترین موجودات بیماری زای جهان، آماده کنید. به عنوان یک ایمونولوژیست وقتی شاخص و خصیصه های آنتی ژنیک بیماری را دیدم، معجونی را یافتم که با تمام اجدادش متفاوت بود.

دکتر نمکی افزود: در اولین روزهای بیماری، ما و جهان خیلی از چیزها را نمی دانستیم نه اینکه امروز جهان می داند بلکه اگر کسی ادعا کند ویروس و آینده بیماری را خوب شناخته، مطمئن باشید که یکی از نشانه های نادانی اوست. امروز هم همه علم مان را روی هم بگذاریم، درصدی از رفتار آینده این ویروس را می توانیم تشخیص دهیم و شاید خیلی از ابعاد آن را نتوانیم پیش بینی کنیم.

وزیر بهداشت یادآور شد: یکی از ابعادی که برای ما در روزهای نخست بیماری کرونا روشن نبود، واکسن بود و نمی دانستیم که آیا بیماری کرونا، واکسن دارد یا خیر؟ اگر واکسن دارد، زمان ایمنی زایی آن چقدر است؟ این واکسن اگر با یک سویه ساخته شد در مورد سایر سویه ها چه اثربخشی دارد؟ این را هیچ کسی نمی دانست و شاید امروز هم خیلی از ابعاد بیماری را ندانیم.

دکتر نمکی خاطرنشان کرد: در مورد بیماری فکر کردم که سه وظیفه اصلی داریم. اول اینکه موج و طوفان بیماری را به گونه ای مدیریت کنیم که بیماری در پشت درب بیمارستانها سرگردان نشود. این اتفاق به خوبی افتاد و به جرات می توانم بگویم که ایران شاید تنها کشوری در دنیا است که در اوج تحریم های ظالمانه، هیچ بیماری پشت درب هیچ بیمارستانی به هیچ دلیلی سرگردان نشد نه به دلیل عدم بضاعت اقتصادی، نه به دلیل شرایط سنی، نه به دلیل برتری قومی، مذهبی و اعتقادی و حتی به جرات می توانم بگویم که هیچ بیمار غیر کووید19 هم که نیازمند ICU بود، سرگردان نشد.

وی ادامه داد: در روزهای اول نمی دانستیم که یک بیمار کووید19 در بیرون از ICU به 25 و در بخش مراقبت های ویژه به 35 لیتر اکسیژن در دقیقه نیازمند است و مصرف اکسیژن طراحی شده در بیمارستانها یک تا 5 لیتر در دقیقه بود و هیچ کدام از ما این را نمی دانستیم. ناگهان متوجه شدیم که همه بیمارستانها با مشکل کمبود اکسیژن روبرو هستند. و دو تقاضای اصلی حادث شد که شامل اکسیژن و تخت ICU بود.

وزیر بهداشت خاطرنشان کرد: به لطف خداوند در طول یکسال، میزان تخت ICU در کشور دو برابر شد و حدود 470 بیمارستان به دستگاه اکسیژن ساز با ظرفیت بالا مجهز شدند و امروز دیگر بیمارستانی در کشور نداریم که کمبود اکسیژن داشته باشد و خوشبختانه تخت ICU به اندازه کافی در کشور داریم و الان هم حدود 14 هزار تخت بیمارستانی که 30 درصد از آن تخت ICU است، هر هفته در اوج تحریم های به شدت سخت، افتتاح می کنیم.

دکتر نمکی گفت: رسالت دوم ما این بود که دارو و تجهیزات پزشکی و ملزومات مورد نیاز کادر بهداشتی و درمانی و بیماران را تامین کنیم. شرمنده ام این را بگویم که در روزهای اول، عزیزانی را از کادر پزشکی و پرستاری از دست دادیم که نشد حداقل ها را برای آنها فراهم کنیم. نگذاشتند و این تشت رسوایی که هفته پیش از بام آمریکایی ها افتاد که علیرغم گفتمان قبلی که برای دارو و تجهیزات پزشکی، هیچ محدودیتی برای ایران قائل نیستیم را به عنوان یک کذب محض رسوا کرد. رییس جمهور آمریکا اعلام کرد که از امروز مخالفتی با دادن دارو و واکسن به ایران نداریم. یعنی نشان دادند که از قبل مخالفت داشتند و همه می دانند که با چه مشکلاتی، دارو و تجهیزات پزشکی فراهم می کردیم.

وی تصریح کرد: اتفاق بزرگی که رخ داد این بود که در عرض کمتر از دو ماه، با تکیه بر دانش بومی، ونتیلاتور، ماسک، گان و ملزومات را فراهم کردیم. یک انقلاب در ایران رخ داد که یک دستاورد بسیار بزرگ ملی بود و امروز صادر کننده این محصولات هستیم. وقتی گفتند که رمدسیویر یا فاویپیراویر به عنوان یک آنتی وایرال موثر است، داغ شاید بر دل ما می ماند که اگر بیماران ما این داروها را داشتند، مشکلی نداشتیم و علاوه بر واردات، بلافاصله صنعت دارویی کشور شروع به ساخت این داروها کرد و چندین شرکت داخلی، این داروها را ساختند و امروز نیازی به واردات داروهای ضدویروس های نسبتا موثر برای کووید19 نداریم.

وزیر بهداشت تاکید کرد: سومین رسالت ما، واکسن بود. در زمینه واکسن هر خبری از هرکجا شنیدیم که بر روی واکسن کار می کنند را دنبال کردیم. آنچه که شنیدم و تحمل کردم، خیلی عجیب بود و مسئولیت وزارت، دهانم را بسته و یک روز حرف هایی را خواهم زد تا بدانید چه هجمه هایی را با چه دلایلی تحمل کردیم و یکی از عمده ترین دلایل آن، بازاری بود که دکان آن را برای برخی ها، بستیم.

دکتر نمکی گفت: وقتی وارد وزارت بهداشت شدیم، گفتیم فقط باید تولید داخلی در کشور وجود داشته باشد و اگر محصولی تولید داخل دارد، اجازه واردات نمی دهیم البته همواره سپاسگزار بخش خصوصی پاکیزه و اصیلی هستم که در کنار مردم بوده اند. برخی از آنها هنوز هم پول دارویی که دو سال پیش با نرخ دولتی فروخته اند را ارزش را از ما نگرفته اند و هنوز هم ادامه می دهند اما عده ای از آنهایی که فکر کردند از این نمد، کلاهی به دست می آید محاسبه کردند که مثلا 200 میلیون دُز واکسن باید به کشور وارد شود و از روی هر دُز دو دلار یا یورو می گیرند که رقم بزرگی است اما فهمیدند با فردی طرف هستند که مثل کوه ایستاده و با ما هر کاری خواستند، کردند هر چه خواستند گفتند و ما را شریک هر کسی کردند و ما هم با کمال خونسردی از کنار این اراجیف گذشتیم.

وی افزود: پریشب دکتر جهانپور خسته شده بود و توییتی کرد اما بلافاصله زنگ زدم و گفتم که چرا خودت را به دردسرهایی اینگونه می اندازی بعضی ها دنبال این هستند که برای ما مشکل ایجاد کنند و ما با واژه های تند و خارج از چارچوب با اینها حرف نمی زنیم. وقتی شعر، طنز و ادبیات و هنر را می توانیم آمیزه گفتمان مان کنیم، دلیلی بر این واژه ها نیست. باید با کمال خونسردی این توفیق عظیمی که به دست آورده ایم را پایمال برخی از شیوه های خاص، نکنیم.

وزیر بهداشت یادآور شد: از اصحاب رسانه به شدت سپاسگزارم که در این مدت در کنار ما بودند البته برخی سایت ها با بعضی فرمایشات، پا در کفش ما کردند که البته کفش مان را آنقدر گشاد گرفتیم که جای چندین پا در آن باشد. همیشه می گویم به جای اینکه میخ های جاده را جمع کنید، باید کفش ضد میخ بپوشید ما هم سعی کردیم پوست مان را کلفت تر از این حرف ها کنیم.

دکتر نمکی گفت: امروز برخی می گویند که قرار بود کشور چین فلان میلیون واکسن به ایران بدهد. این دروغ محض است. مکاتبات را از اردیبهشت سال قبل دارم که با چینی ها مذاکره کردیم. قرار بود کاری که با امارات و ترکیه کردند، ما در مطالعه بالینی فاز سه واکسن چینی شرکت کنیم که این کار را نکردیم چون دستور مقام معظم رهبری، رییس جمهور و بنده بود که ما در هیچ فاز بالینی شرکت نمی کنیم مگر اینکه با ما برای تولید مشترک، قرارداد ببندند اگر این قرارداد امضا شد، اجازه می دهیم مردم ما مورد آزمایش قرار گیرند در غیر اینصورت، حرمت ایرانی را فدای این حرف ها نمی کنیم.

وی افزود: سالها پیش مدیر هلدینگ دارویی البرز بودم که برخی دوستان از جمله دکتر دیناروند و دکتر وطن هم در زیرمجموعه های آن بودند و آن زمان به 40 میلیون دُز واکسن MR نیاز داشتیم که با سرم انستیتو هند با مدیریت یک فرد ایرانی زرتشتی آشنا شدیم و شنیده بودیم که با استرازنکا تولید مشترک دارد که مدیران ما آن مجموعه را بازدید کردند و گفتند که این واکسن، با کمتر از یک دلار به ما ارائه می شود اما یک شرکت خارجی با لیبل خودش اما تولیدات این شرکت هندی، واکسن را به ما 5 دلار می دهد که خوشبختانه آن روز، حدود 200 میلیون دلار به نفع جمهوری اسلامی ایران کار کردیم.

وزیر بهداشت یادآور شد: با رییس سرم انستیتو هند صحبت کردیم که به ما در انتقال دانش فنی و خرید واکسن کمک کنید که متوجه شدیم که روسیه هم واکسن بر پایه وکتور تولید می کند وقتی این تکنولوژی را به عنوان یک متخصص دیدم، متوجه شدم که یکی از بهترین فرم ها وکتور بیس دنیا است و دکتر جلالی، سفیر ایران هم خیلی کمک کرد و قرار شد اول قرارداد خرید و بعد تولید مشترک را با روسیه امضا کنیم.

دکتر نمکی اظهار داشت: همیشه به دنبال این بوده ام که در کشور تولید را راه اندازی و تقویت کنیم. داروسازی ما آنچه که دارد از پروژه های تحت لیسانس با دنیا است برخی شرکت ها رفتند اما تکنولوژی در ایران ماند. در واکسن عقب هستیم چون در سال 1299 و در سال 1303 موسسه رازی را داشته ایم اما 40 سال عقب افتاده ایم و در یکسال گذشته به اندازه 20 سال جلو افتادیم.

وی خاطرنشان کرد: برخی آقایان در زمان واردات اولین محموله واکسن اسپوتنیک اعلام کردند که واکسن نمی زنیم یا فلان مشکل دارد. همان روز آقای رییس جمهور با بنده تماس گرفتند که جوسازی کرده اند و گفتم که سعی می کنم این جو را بشکنم شما غصه نخورید. فرزند و جگرگوشه خودم به عنوان اولین کسی که اگر قرار است واکسن برای مردم ایران ضرر داشته باشد، را روی صندلی نشاندم و این افتخار این سرباز بود که اولین واکسن وارداتی را به فرزندش زد و این افتخار جمهوری اسلامی ایران است که اولین واکسن داخلی را دیروز، فرمانده ما  تزریق کرد که این جان نثاری برای ملت در دنیا بی سابقه است.

وزیر بهداشت تاکید کرد: دیروز دیدید که فرمانده ما، عبا و قبا را کنار گذاشتند و واکسن ایرانی را تزریق کردند و این پیام را دادند که ای مردم ایران اگر واکسن هر عارضه ای دارد اول برای من است. این نشان از مردمی بودن این ساختار است بگذریم از آنهایی که به مردم پشت می کنند و سر به آخور دارند. از آنهایی می گویم که تمام زندگی خودشان را برای مردم گذاشته اند و عاشقانه در این عرصه روی مین می روند.

دکتر نمکی ادامه داد: امروز در جمهوری اسلامی ایران تمام پلتفرم های موفق دنیا را داریم. یکی از آنها ویروس غیرفعال شده است که در برکت کار شده است. برخی می گویند چرا همه این پلتفرم ها را در کشور دارید؟ دلیل این سوال، عدم شناخت این پلتفرم های ساخت واکسن است. امروز صاحب دانش ساخت واکسن در پلتفرم های مختلف شده ایم که خیلی مهم و ارزشمند است.