کراتوکونوس یا قوز قرنیه

کراتوکونوس (Keratoconus) یا قوز قرنیه زمانی اتفاق می افتد که قرنیه- لایه نازک و شفاف بخش جلویی کره ی چشم- نازک و برآمده و مخروطی شکل می شود. قرنیه مخروطی باعث تاری دید شده و عامل حساسیت به نور است. کراتوکونوس معمولا بر روی هر دو چشم اثر گذاشته و بیشتر افراد بین 10- 25 سال را تحت تاثیر قرار می دهد. این شرایط تا 10 سال یا بیشتر پیشرفت می کند. می توانید در مراحل اولیه کراتوکونوس مشکل دید را با عینک و یا لنزهای تماسی نرم حل کنید. سپس باید از لنزهای تماسی سخت و یا دیگر لنزها استفاده کنید. اگر شرایط شما وخیم تر شود، ممکن است نیاز به پیوند قرنیه داشته باشید.

علائم کراتوکونوس یا قوز قرنیه

علائم و نشانه های کراتوکونوس با پیشرفت بیماری تغییر می کنند. این علائم و نشانه ها عبارتند از:

• تاری دید
• حساسیت بیشتر به نور که در شب مشکلاتی برای رانندگی پیش می آورد
• تغییر مرتب شماره ی عینک
• بدتر شدن و تار شدن ناگهانی دید

چه زمان برای قوز قرنیه باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر بینایی شما به طور ناگهانی تغییر کرد باید به چشم پزشک و یا اپتومتریست مراجعه کنید زیرا ممکن است ناشی از انحنای نامنظم چشم باشد (آستیگماتیسم). چشم پزشک هنگام معاینه به دنبال علائم کراتوکونوس است.

دلایل کراتوکونوس

هیچ کس دلیل اصلی کراتوکونوس را نمی داند، اگرچه ژنتیک و عوامل محیطی نقش مهمی در این زمینه دارند. در حدود 10 درصد از افراد مبتلا به کراتوکونوس، یکی از والدین چنین مشکلی داشته است.

عوامل خطر کراتوکونوس یا قوز قرنیه

این عوامل خطر ابتلا به کراتوکونوس را افزایش می دهند:

• سابقه ی خانوادگی کراتوکونوس
• مالیدن شدید چشم
• شرایط خاص همچون رتینیت پیگمانتر، سندروم داون، نشانگان اهلرز-دنلوس، تب یونجه، و تنگی نفس

عوارض کراتوکونوس

در برخی شرایط، قرنیه به سرعت ملتهب شده و بینایی ناگهان کاهش یافته و قرنیه زخم می شود. این شرایط زمانی اتفاق می افتد که پوشش داخلی قرنیه شکسته شده و مایع وارد قرنیه می شود. در کراتوکونس پیشرفته، قرنیه ممکن است زخم و مخروطی شکل شود. زخم قرنیه بینایی را کاهش داده و ممکن است نیاز به جراحی پیوند قرنیه داشته باشد.

تشخیص کراتوکونوس

برای تشخیص کراتوکونوس، چشم پزشک (اپتومتریست) سابقه ی خانوادگی و پزشکی را بررسی کرده و چشم شما را معاینه می کند. چشم پزشک آزمایش های دیگری برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شکل قرنیه انجام می دهد. آزمایش های تشخیص کراتوکونوس عبارتند از:

1. عیوب انکساری چشم در این معاینه چشم پزشک از ابزارهای خاصی برای بررسی مشکلات بینایی استفاده می کند. دکتر از شما می خواهد که درون ابزاری حاوی چرخ لنزهای مختلف (فوروپتر) نگاه کرده تا بتواند تشخیص دهد در کدام حالت ترکیبی دید بهتری دارید. برخی پزشکان از ابزارهای دستی (رتینوسکوپ) برای معاینه چشم استفاده می کنند.
2. معاینه با لامپ اسلیت در این روش معاینه، پزشک پرتو عمودی نور به سطح چشم شما هدایت کرده و از میکروسکوپ کم قدرت برای معاینه چشم استفاده می کند. پزشک شکل قرنیه را بررسی کرده و به دنبال دیگر مشکلات در چشم شماست.
3. تشخیص قوز قرنیه با کراتومتری در این روش معاینه، چشم پزشک یک حلقه نور را روی قرنیه شما وارد کرده و انعکاس آن را برای تعیین شکل اولیه قرنیه اندازه گیری می کند.
4. طرح کامپیوتری قرنیه آزمایش های تصویری خاص مانند مقطع نگاری همدوسی اپتیکی و مقطع نگاری قرنیه تصاویری از قرنیه برای نشان دادن شکل دقیق سطح قرنیه ثبت می کنند. این آزمایش ها ضخامت قرنیه را نیز اندازه گیری می کنند.

درمان کراتوکونوس

درمان کرتوکونوس بستگی به شدت شرایط و پیشرفت شرایط دارد. کراتوکونوس خفیف و شدید را می توان با عینک و لنزهای تماسی درمان کرد. در بسیاری افراد، قرنیه پس از چندین سال ثابت می شود. اگر مشکل شما از این نوع باشد، بینایی شما بدتر نشده و نیازی به درمان بیشتر نخواهید داشت. در برخی افراد مبتلا به کراتوکونوس، قرنیه زخم شده و یا استفاده از لنزهای تماسی سخت است. در این موارد، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.

درمان کراتوکونوس با لنزها

عینک و یا لنزهای تماسی نرم. عینک و لنزهای تماسی نرم در اوایل کراتوکونوس تاری دید را درمان می کنند. اما افراد باید پیوسته همراه با تغییر شکل قرنیه نمره ی عینک و لنز را تغییر دهند.

• لنزهای تماسی سخت لنزهای تماسی سخت قدم دوم درمان کراتوکونوس در حال پیشرفت هستند. لنزهای سخت در ابتدا چشم شما را اذیت می کنند اما افراد به استفاده از آنها عادت کرده و بینایی را بهتر می کنند. این لنزها متناسب با قرنیه شما ساخته می شوند.
• لنزهای پیگی بگ اگر لنزهای سخت شما را اذیت می کنند دکتر لنز پیگی بگ را توصیه می کند، لنز تماسی سخت که بر روی لنز تماسی نرم قرار می گیرد.
• لنز هیبریدی این لنزهای تماسی مرکز سختی داشته و در اطراف آنها حلقه ای نرم برای راحتی بیشتر قرار داده اند. افرادی که با لنزهای تماسی سخت مشکل دارند می توانند از لنزهای هیبریدی استفاده کنند.
• لنز اسکلرال این لنزها برای تغییرات نامنظم شکل قرنیه در کراتوکونس پیشرفته مفید هستند. به جای اینکه همانند لنزهای تماسی قدیمی آنها را روی قرنیه قرار دهید، این لنزها را روی اسکلرا قرار داده و بدون دست زدن به قرنیه آن را روی قرنیه قرار می دهند.

اگر از لنزهای تماسی سخت و یا اسکلرال استفاده می کنید باید چشم پزشکی که در زمینه ی قرنیه تخصص دارد آن را روی چشم های شما قرار دهد. باید مرتب معاینه شوید که آیا لنزها متناسب هستند یا خیر. لنزی که متناسب چشم شما نباشد به چشم آسیب می رساند.