لکه‌های سفید روی دندان
چندین دلیل ممکن است برای بروز لکه‌های سفید روی دندان (
Dental fluorosis) وجود داشته باشد. یک علت شایع چنین وضعیتی، فلوئوروزیس دندانی است. در سایت ویکی پدیا مفصلا در رابطه با فلوئوروزیس دندانی بحث شده است. در این شرایط، مصرف بیش از حد فلوراید در طی دوران شکل‌گیری و تکامل دندان‌ها (در کودکان) باعث لکه دار شدن و سفید شدن مینای دندان‌ها می‌شود. یکی دیگر از علل رایجف هیپوپلازی مینای دندان است. در این وضعیت، مینای دندان شخص به درستی شکل نگرفته و در دوران کودکی یعنی زمانی که دندان شخص هنوز در حال رشد است، رخ می‌دهد. از دلایل دیگر بروز لکه‌های سفید روی دندان می‌توان به ضعیف بودن بهداشت دهان و دندان یا خوردن بیش از حد غذاهای اسیدی یا شیرین اشاره کرد.
روش‌های مختلف درمان این وضعیت
درمان‌های مختلفی برای لکه‌های سفید روی دندان وجود دارد و نوع درمان بستگی به عامل اصلی ایجاد آن و وضعیت‌های دندان‌های شخص بستگی دارد. در زیر به معرفی این درمان‌ها خواهیم پرداخت:
- روش Micro – abrasion برخی افراد ممکن است برای از بین بردن لکه‌های سفید روی دندان خود از روش Micro – abrasion استفاده کنند. در این روش دندانپزشک مقدار کوچکی از مینای دندان را از بین می‌برد تا ظاهر لکه‌های سفید را کاهش دهد. این درمان حرفه‌ای معمولا به وسیله سفید کردن دندان‌ها انجام می‌شود و می‌تواند رنگ دندان‌ها را به شکل یکنواخت درآورد.
- سفید کردن دندان‌ها سفید کردن دندان‌ها می‌تواند ظاهر نقاط سفید و لکه‌های دیگر را کاهش دهد. انواع محصولات سفید کننده دندان بدون نسخه در دسترس هستند، اما برای حرفه‌ای انجام دادن این کار بهتر است به یک دندانپزشک مراجعه کرد.
- روکش دندان روکش‌های دندان، در حقیقت پوشش‌های نازک و محافظت کننده‌ای هستند که به سطح جلویی دندان‌های شخص متصل می‌شوند. انجام این کار می‌تواند لکه‌های سفید روی دندان را به طور موثری پنهان نماید. گذاشتن روکش دندان تنها توسط دندانپزشک ممکن است، زیرا باید کاملا حرفه‌ای انجام شود،البته مقدار هزینه آن نیز زیاد است.
- فلوراید موضعی یک دندانپزشک می‌تواند از فلوراید موضعی بر روی دندان‌های افراد مبتلا به هیپوپلازی مینا استفاده کند. انجام این کار موجب استحکام مینای دندان‌ها شده و به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک خواهد کرد، همچنین ممکن است ظاهر لکه‌های سفید روی دندان را نیز کاهش دهد.
- Composite resin دندانپزشک ممکن است برای افراد مبتلا به هیپوپلازی مینای دندان، روش Composite resin را جهت پر کردن حفره‌ها و مینای دندان‌های خارجی به کار ببرد. این روش زمانی که تعداد لکه‌های سفید روی دندان زیاد باشد، بسیار موثر خواهد بود.
نکات پیشگیرانه جهت بروز این وضعیت
رعایت بهداشت دهان و دندان می‌تواند به جلوگیری از لکه‌های سفید روی دندان و همچنین سایر لکه‌ها، پوسیدگی دندان، بیماری‌های مرتبط با لثه و دیگر مشکلات دندان کمک کند. افراد باید دندان‌های خود را به طور مرتب مسواک زده و استفاده از نخ دندان را فراموش نکنند. لکه‌های سفید روی دندان در اغلب موارد قبل از رسیدن به سن 10 سالگی به وجود می‌آیند. اما ممکن است در برخی افراد متفاوت باشد، از این رو افراد باید رعایت بهداشت دهان و دندان را به کودکان خود توصیه نمایند، زیرا این کار موجب می‌شود که دندان‌هایشان سالم و محکم باشد. رعایت نکات زیر می‌تواند مانع از ایجاد لکه‌های سفید روی دندان کودکان شود:
استفاده از آب بدون فلوراید
برای نوزادانی که عمدتا از شیر خشک استفاده می‌کنند، شیر را با آب بدون فلوراید تهیه کنید، زیرا این کار از تجمع فلوراید در دندان‌هایشان جلوگیری خواهد کرد.
مصرف مقدار مناسبی از خمیر دندان
والدین باید اطمینان حاصل کنند که کودکانشان از مقدار کمی خمیر دندان برای مسواک زدن استفاده نمایند، مثلا مقدار مناسب خمیر دندان برای کودکان زیر 3 سال باید کمتر از یک دانه برنج باشد و کودکان بالای 3 سال نیز نباید بیشتر از یک نخود خمیر دندان استفاده کنند. رعایت این نکات بدین دلیل است که کودکان در اغلب موارد نمی‌توانند خمیر دندان را به طور کامل با بزاق خود بیرون بریزند، بنابراین استفاده از مقدار کم خمیر دندان می‌تواند به کاهش فلوراید جذب شده کمک نماید، از این رو والدین باید بر میزان خمیر دندان استفاده شده توسط کودکان، نظارت داشته باشند و اطمینان حاصل نمایند که آن‌ها خمیر دندان را بیرون بریزند.
آزمایش مناسب بودن آب
در صورتی که خانه‌های شما به چاه‌های خصوصی متصل است، باید آب آن را به صورت سالانه از نظر میزان فلوراید، آزمایش کنید. انجام این کار برای کسانی که کودک خردسال دارند، بسیار ضروری و مهم است، زیرا سطح فلوراید طبیعی در مکان‌های مختلف، متفاوت است.
مصرف مقدار توصیه شده مکمل‌های فلوراید
انجمن دندانپزشکی آمریکا توصیه می‌کند که برای کودکان 6 تا 16 ساله‌ای که در مناطق فاقد آب دارای فلوراید زندگی می‌کنند و خطر پوسیدگی دندان در آن‌ها افزایش می‌یابد، بهتر است از مکمل‌های فلوراید استفاده شود. توجه داشته باشید که این مکمل‌ها تنها در صورتی که توصیه یک پزشک یا دندانپزشک باشد، باید مصرف گردد.
کاهش غذاها و نوشیدنی‌های شیرین و اسیدی
مصرف برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها به ویژه آن‌هایی که حاوی قند یا اسید زیاد هستند، خطر آسیب به مینای دندان و پوسیدگی را افزایش می‌دهند. این غذاها و نوشیدنی‌ها عبارتند از:
- آب مرکبات مانند گریپ فروت، لیمو و پرتقال
- آبنبات‌های سفت و شیرینی‌های حاوی قند زیاد و بسیار شیرین
- نوشابه و سایر نوشیدنی‌های حاوی قند زیاد مانند نوشیدنی‌های ورزشی
در حالی که گاهی خوردن این غذاها و نوشیدنی‌ها ممکن است کاملا بی‌ضرر باشد، اما مصرف بیش از حد آن‌ها می‌تواند منجر به آسیب دندان‌ها از جمله لکه‌های سفید روی دندان شود. خوردن آب آشامیدنی پس از مصرف این غذاها می‌تواند به شستن دندان‌ها و کاهش آسیب آن‌ها کمک کند. مراجعه به دندانپزشک: فردی که در رابطه با بهداشت دهان و دندان خود دچار مشکل می‌شود، باید به یک دندانپزشک مراجعه نماید. لکه‌های سفید روی دندان ناخوشایند هستند، اما در اغلب موارد نگران کننده نمی‌باشند، البته افراد مبتلا به هیپوپلازی مینای دندان و سایر شرایط مرتبط به دلیل اینکه در معرض آسیب قرار دارند، باید تحت نظر پزشک قرار بگیرند. در صورتی که فرد متوجه تغییر در تعداد و اندازه لکه‌های سفید روی دندان‌های خود شد نیز باید به دندانپزشک مراجعه کند. دندانپزشک علائم و وضعیت دندان‌ها را به طور دقیق ارزیابی کرده و در صورت لزوم یک طرح درمان را به فرد توصیه می‌کند.
