به گزارش گروه بهداشت خبرگزاری سلامت، سنت نذری دادن در کشور ما به خصوص در روز عاشورای حسینی یکی از سنت‌های پسندیده است اما امسال با توجه به شیوع کرونا و خطر آلوده شدن غذای گرم شرایط انجام این کار مهیا نیست. با این حال روش‌های مختلفی برای ادای دین به سید و سالار شهیدان و انجام نذر به روشی متفاوت وجود دارد. از جمله این روش‌ها می‌توان به اهدای خون اشاره کرد. با توجه به اعلام سازمان انتقال خون با شیوع کرونا و ترس مردم از امکان ابتلا میزان اهدای خون در کشور کاهش پیدا کرده است. در شراطی که یک کیسه خون می‌تواند جان چندین انسان را نجات بدهد، چه بهتر است که نذری امسالمان «نذر اهدای خون» باشد. یکی از مراکزی که امسال برای این کار درنظر گرفته شده است، بیمارستان خیریه «صدیقه زهرا» در جنوب شرقی تهران و محله دولت آباد است. در گفت‌وگویی که با دکتر ولید دنده‌بر؛ رئیس این بیمارستان داشتیم از نحوه انجام این کار پرسیدیم.

*تمام کسانی که وزنی بیشتر از ۴۵ کیلوگرم دارند، می‌توانند خون اهدا کنند

در مورد نحوه انجام پویش «نذر اهدا خون» که در بیمارستان شما انجام می‌شود، توضیح بدهید. پنجمین سال است که بیمارستان خیریه حضرت «صدیقه زهرا» برای احیای سنت الهی و انسانی اهدای خون در منطقه جنوب شرقی تهران و دولت آباد و حومه با همکاری سازمان انتقال خون برنامه اهدای خون برگزار می‌کند و از یک هفته پیش و قبل از این ایام سوگواری با اطلاع‌رسانی‌هایی که داشتیم ملت شریفمان را به این کار دعوت کردیم. سازمان انتقال اعلام کرده است که به دلیل کرونا با کاهش اهدا خون مواجه شده است. براین اساس ما امسال با شرایط کرونا این اقدام را به صورت پویشی تحت عنوان «نذر اهدا خون» شروع کردیم تا عزیزانی که امسال از توفیق حضور در حرم سیدالشهدا(ع) محروم بودند بتوانند از این طریق دین خود را ادا کنند. شب گذشته که تاسوعای حسینی بود تعداد قابل توجهی از مردم چه خانم‌ها و چه آقایان در این کار شرکت کردند. امروز هم(عاشورای حسینی) از ساعت ۹ صبح در خدمت مردم شریفمان برای اهدای خون هستیم.

چه گروه‌های سنی می‌توانند خون اهدا کنند؟ تمام کسانی که وزنی بیشتر از ۴۵ کیلوگرم دارند، می‌توانند خون اهدا کنند. ممکن است فردی ۱۵ ساله باشد اما بیش از ۴۵ کیلوگرم وزن داشته باشد که می‌تواند جزو اهدا کنندگان خون باشد.

*رعایت پروتکل‌های بهداشتی در مراکز انتقال خون

ممکن است مردم از نظر امکان انتقال کرونا در محیطی که خون اهدا می‌شود، نگرانی‌هایی داشته باشند، چه تمهیداتی برای جلوگیری از این اتفاق اندیشیده‌اید؟ محلی را برای این کار در نظر گرفته‌ایم که گردش هوا به خوبی در آن انجام می‌شود و فاصله کافی میان افراد اهدا کننده هم وجود دارد. از ماسک و دستکش هم استفاده شده و همچنین تمام مراحل استریل خون انجام می‌شود. مردم ما بدانند فرایند اهدای خون از سالیان سال و قبل از شرایط کرونا در جمهوری اسلامی ایران با رعایت استانداردهای سخت دنیا انجام می‌شود و سازمان انتقال خون و مراکزی که این کار را انجام می‌دهند، مکلف به رعایت این استانداردها هستند.

تنها چیزی که ما در ایام کرونا انجام دادیم این بود که اولا افراد را از نظر درجه حرارت چک می‌کنیم سپس شرح حال مراجعین توسط پزشکی که از طرف سازمان انتقال خون در محل حضور دارد، کنترل می‌شود. موضوع بعدی که رعایت می‌شود استفاده از ماسک، مواد ضدعفونی کننده دست و حفظ فاصله اجتماعی است. پس در عمل عزیزان اهدا کننده خیالشان راحت باشد که سازمان اهدای خون و مراکزی که برای «نذر خون» فعالیت می‌کنند علاوه‌بر استانداردهای قبلی که برای سلامت  خون بود، پروتکل‌های بهداشتی کرونا هم در مراکز رعایت می‌شود.

برخی از خانم‌ها از بابت اهدای خون نگرانی‌هایی دارند، آیا اهدای خون مشکلی برای خانم‌ها ایجاد می‌کند؟ در مورد اینکه چه کسی مناسب اهدای خون است، پزشکی که در محل حضور دارد هموگلوبین فرد را می‌سنجد و اگر تشخیص دهد که کسی کم‌خونی دارد از اهدای خون معاف می‌شود.

*با اهدای خون سلول‌های جدید در بدن تولید می‌شوند

آیا اهدا خون سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند؟ از نظر فیزیولوژی و ایمنی‌شناسی زمانی که بدن انسان حجمی از خون را اهدا می‌کند، مغز استخوان او فعال شده و به سمت تولید گلوبول‌های قرمز (سلول‌های خونی) جدید و بانفس می‌رود. در این شرایط سیستم نه تنها ضعیف نمی‌شود بلکه سلول‌های پیر قبلی خارج شده و سلول خونی جدید در بدن ما تولید می‌شود. از خونی که افراد اهدا می‌کنند به چندین شکل مختلف استفاده می‌شود. به برخی از بیماران از پلاسمای خون اهدا شده می‌دهند، در بعضی از مواقع فقط از گلوبول قرمز استفاده می‌شود و به تعدادی از بیماران هم پلاکت خون اهدا می‌شود. پس در عمل کیسه خونی که ما اهدا می‌کنیم جان چند بیمار را نجات می‌دهد.

به خصوص برخی از هم‌وطنان ما که گروه‌های خونی کمیابی مانند O منفی، B منفی و AB منفی دارند و زمانی که فقط یک کیسه خون اهدا می‌کنند در عمل حداقل سه یا چهار بیمار را نجات می‌دهند. لذا به قدری تکنولوژی فرایند جداسازی خون در سازمان انتقال خون ما بالاست که برای هر کدام از اجزای خون برنامه دارند و می‌توانند حسن استفاده را داشته باشند.

گفت‌وگو: پرستو خلعتبری

عکس :روابط عمومی بیمارستان حضرت صدیقه زهرا(س)