به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر خبرگزاری سلامت، شیوع کرونا رویدادهای فرهنگی را به تعطیلی کشاند و تمهید برگزارکنندگان جشنوارههای فرهنگی برگزاری آنلاین آنها بود. تصمیمی که برای اولین بار انجام میشود و اما اگرهای بسیاری دارد. اولین رویداد هنری که این تصمیم را اجرایی کرد، جشنواره فیلم کودک و نوجوان است. در همین راستا و به دلیل شرایط موجود بخش کرونا هم به این جشنواره اضافه شده است. به همین جهت گفتوگویی داشتیم با علیرضا تابش؛ دبیر این جشنواره که در ادامه میخوانید.
با توجه به اضافه شدن بخش کرونا در دوره سیوسوم از جشنواره فیلم کودک و نوجوان؛ آیا این جشنواره می تواند فتح بابی برای حضور نهادهای دیگری که در حوزه فرهنگ فعال نیستند، مانند وزارت بهداشت، سازمان نظام پزشکی و غیره در این عرصه و استفاده از مدیوم سینما برای تولید محتوا جهت فرهنگسازی باشد؟ امسال با شروع کرونا و دعوتی که سازمان نظام پزشکی از نهادهای سینمایی و مدیران جشنوارهها به عمل آورد پخش کرونا به جشنوارههای سینمایی کشور اضافه شد. این خود دستاوردی در زمینه دیدهشدن و ترویج فیلمهای حوزه سلامت است. این اقدام بینظیر بوده و تاکنون سابقه نداشته است. اولین جشنواره سینمایی که این بخش را اضافه کرده هم جشنواره فیلم کودک و نوجوان است. این مسئله از دو جهت حائز اهمیت است؛ یکی فیلمهایی با موضوع کرونا از خارج از کشور به جشنواره رسیدهاند و دوم فیلمهای ایرانی با موضوع سلامت و کرونا که در جشنواره سی و سوم حضور دارند. همینطور بخشی از المپیاد فیلمسازی نوجوانان به موضوع کرونا اختصاص پیدا کرده است. ما در فراخوانی که منتشر کردیم از نوجوانان ایرانی خواستیم که ایدههای خود با موضوع کرونا را با ما در میان بگذارند.
اقدامی که در حوزه المپیاد فیلمسازی نوجوانان با موضوع کرونا انجام گرفت، طلیعهای برای تولید فیلمهایی با موضوع سلامت است. همینطور چراغ راهی برای توجه بیشتر فیلمسازان به حوزه سلامت به خصوص پیشگیری از بروز بیماریها محسوب می شود. کرونا اهمیت مسئله پیشگیری را برای ما یادآور شد. باید در نظر داشت که آموزش پروتکلها را با زبان هنر بهتر و شیواتر میتوان انجام داد.
به ویژه اینکه فیلمهایی که با موضوع سلامت و برای آموزش تولید میشوند، معمولا سعی در انتقال مستقیم پیام دارند اما استفاده از جشنوارههایی نظیر جشنواره کودک میتواند فیلمسازان را ترغیب کند که ابتدا با هدف سرگرمی برای کودکان فیلم بسازند و در خلال آن پیامهای حوزه سلامت را نیز منتقل کنند. بله، انتظاری هم که از جشنوارههای سینمایی میرود، توجه به وجه سرگرم کننده بودن فیلمها است. طبعاً در خلال سرگرم کننده بودن در مدیومهای مختلف اعم از فیلم کوتاه، انیمیشن و فیلمهای بلند، میتوان پیامها و آموزشها در حوزههای مختلف را انتقال داد. استفاده از این شیوه میتواند تاثیر بسزایی بر کودک و نوجوان داشته باشد. من به عنوان دبیر جشنواره بسیار خرسندم که اولین جشنوارهای هستیم که فیلمهای با موضوع کرونا را به نمایش میگذاریم. امیدوارم تاثیر خود را در جامعه هنری و مخاطبین داشته باشد.
یکی از ویژگیهای جشنواره حضور آماتورها و حرفهایها در کنار یکدیگر است. این مسئله چقدر میتواند برای کسانی که برای اولین بار میخواهند فیلم بسازند انگیزهبخش باشد تا جشنواره را بستری برای ارائه و دیده شدن فیلمهایشان ببینند؟ یکی از مهمترین ویژگیهای جشنواره فیلم کودک و نوجوان این است که آثار کسانی که برای بار اول فیلم میسازند و حتی در المپیاد شرکت میکنند در کنار فیلمسازان حرفهای دیده میشود.
در مورد اسکرین فی یا حق نمایش که در این دوره از جشنواره به آن توجه شده است، توضیح بدهید. فیلمهای سینمایی که پخش میشوند سه بار بیشتر تکرار نخواهد داشت و بابت این نمایش هم اسکرین فی یا حق نمایش دریافت میکنند. همین طور صددرصد درآمد حاصل از فروش آثار در پلتفرمها به صاحبان آثار تعلق میگیرد. این اقدام میتواند باعث فرهنگسازی در حوزه حق نشر و کپی رایت باشد. کرونا مسیر جدیدی را پیش روی جامعه هنری و جشنوارههای سینمایی قرارداد این مسیر غیرقابل برگشت است. طبیعتاً برگزاری آنلاین جشنواره برای بار اول نقصهایی خواهد داشت اما مخاطبان و فیلمسازان در یک آرایش جدید رسانهای با محصولات فرهنگی مواجه میشوند.
چالشی که در زمینه اکران آنلاین برای فیلمسازان به وجود آمد سرقت فیلمها بود .ادامه این روند اکران آنلاین و برگزاری آنلاین جشنوارهها میتواند باعث شود تا نهاد قانونگذار و سازمانی که مسئولیت اجرا و نظارت را بر عهده دارد، توجه بیشتری به مسئله کپیرایت نشان دهند؟ به این جهت که احساس نیاز به حضور قانونی قویتر و بازدارنده در حوزه کپی رایت این روزها بیشتر احساس میشود.
مسئله سرقت آثار هنری در همه جوامع وجود دارد. وظیفه ما به عنوان متولیان سینما این است که در جایگاه صیانت از آثار سینمایی با پلیس فتا و نهادهای ذیربط همکاری داشته باشیم تا برخوردهای لازم با متخلفین صورت گیرد. وجه مهم دیگر توجه به امر فرهنگ سازی است. گروه سنی کودک و نوجوان قشر مناسبی برای فرهنگسازی در این زمینه است. به همین جهت ما باید بیشتر به این نسل توجه کنیم و مصرف درست آثار فرهنگی را به آنها آموزش دهیم. با ادامه پیدا کردن روزهای کرونایی چه برنامهریزی بلند مدتی برای نجات سینما از بحران دارید؟ بنیاد سینمایی فارابی در وجه حمایتی خود چند میلیارد وام به سالندارها و صاحبان سینما اختصاص داد. همچنین وامهایی هم به فیلمسازان و تهیه کنندگانی که فیلمهای خود را اکران آنلاین کردند تعلق گرفت اینها مجموعه کارهایی است که در حمایت از سالندارها و فیلمسازان شده است. این روند ادامه پیدا خواهد کرد. علاوه بر این ما طرحی تحت عنوان حمایت از فیلمنامهنویسان داشتیم. فراخوانی برای طرح اقتباسی داشتیم که در طی آن تلاش کردیم تا تولید آثار در حوزه اقتباس جدیتر گرفته شود. بخش دیگری که از نوروز امسال آغاز کردیم عرضه فیلمهای بازرگانی بنیاد سینمایی فارابی بود که در اختیار پلتفرمها قرار گرفت و این روند ادامه پیدا خواهد کرد. از همه مهمتر تدبیری برای برگزاری اکران آنلاین فیلمهای سینمایی بود که وظیفه ما مانند فارابی بود که در این حوزه پیش قدم شود. اوضاع کرونا زنجیرهای سینما را در همه حوزه ها اعم از اکران حضور بینالملل و غیره تحت تاثیر خود قرار داده است ما امسال از پخش کنندهها حمایت کردیم که به صورت آنلاین در بازار کنه ۲۰۲۰ و بازار پکن و شانگهای حضور داشته باشند.
گفتگو: پرستو خلعتبری