مهار فقر نیازمند اجرای سیاست عقلانی است

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه کاهش فقر باید با اجرای سیاست های عقلانی انجام شود، گفت: دولت سیاست رفاهی توانمندساز را دنبال خواهد کرد.

به گزارش گروه فضای  خبرگزاری  سلامت به نقل از خانه ملت، علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در همایش تجاری، صنعتی و خدماتی در افق 1404 که صبح امروز در مرکز همایش‌های بین‌المللی صدا و سیما برگزار شد خطاب به فعالان اقتصادی گفت: ابتدا باید بررسی کرد به چه دلیل چشم اندازها در کشور اجرایی نشده است.

وزیر تعاون، کار، رفاه و امور اجتماعی با تشکر از مجلس شورای اسلامی و رحیم زارع دبیر فراکسیون 1404 مجلس ادامه داد: از مجلس و همچنین مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی تشکر می کنم به دلیل اینکه امکان گفت‌‌وگوی سه جانبه را بین دولت، نمایندگان و مردم را فراهم کند.

ربیعی افزود: اقتصاد ایران در یکی از دشوارترین دوره‌های خود به سر می‌برد و علی‌رغم تلاش‌های صادقانه دولت یازدهم و به سرانجام رساندن مذاکرات موفق‌آمیز هسته‌ای و لغو تحریم‌های ظالمانه هسته‌ای و حاکمیت ثبات در بازارها که زمینه آرامش در بازارها را تا حدودی فراهم کرده است، آنچه که اکنون شاهد آن هستیم در ادامه روند اقتصاد ایران در 5 دهه گذشته قرار دارد.

وی ادامه داد: روندی که میراث کنونی را بر جای گذاشته چنین ویژگی‌هایی دارد، نرخ رشد اقتصاد ملی که عامل مهمی در تعیین درآمد سرانه و رفاه اجتماعی است بسیار اندک است و نرخ تورم سالانه حدود 23 درصد بوده است و میانگین نرخ بیکاری در فصل تابستان سال 94 همچون ادوار گذشته حدودا معادل 10.9 درصد بوده است و مسئله نگران کننده این است که این نرخ در اشتغال زنان بیشتر است و به حدود 19 درصد می‌رسد که یکی از شاخص‌های توزیع نابرابری درآمد است در سال چهارم برنامه خیلی بالا بوده است.

ربیعی گفت: برای اینکه به این موضوع دست یابیم که چرا سیاست‌های برنامه‌ها و چشم اندازها به صورت مطلوب اجرایی نشده مطالبی را بیان می‌کنیم که براساس آمارها اقتصاد ایران در سال‌های گذشته از عملکرد نامناسبی برخوردار بوده، بنابراین ما در انتهای یک دوره 40 ساله قرار داریم که عملکرد نامناسب اقتصاد زمینه رویکردهای نادرست را برای توسعه فراهم کرده است.

وزیر تعاون، کار، رفاه و امور اجتماعی افزود: درباره تفاوت دولت ساخت و ساز کننده با دولتی که ساز و کارهای عملکردهای اقتصادی را اصلاح می‌کند مطالبی را در مجلس بیان کردم و در آنجا توضیح دادم که دیگر نمی‌شود که کشور را براساس اعتبارات عمرانی که صرف ساخت زیرساخت‌ها بوده است اداره کرد.

وی ادامه داد: ایده اصلی من در آن سخنرانی که در مجلس اظهار شد این بود که عصر دولت سرمایه‌گذار ساخت و ساز کننده به پایان رسیده و دولت منابع کافی برای ایجاد زیرساخت به شکل گذشته را ندارد و به علاوه مشخص شده که ساخت زیرساخت‌های گوناگون اگرچه بر عملکرد اقتصاد تاثیرگذار است اما عامل تعیین کننده در درجه اول نیستند.

ربیعی گفت: ساخت ده‌ها فرودگاه به شکوفایی اقتصاد کشور نیانجامیده و هزاران سازه آبی به مدیریت درست منابع آبی کشور و رفع بحران آب نیانجامیده است و صاحب بخش خصوصی پویا و نام آور نشده‌ایم.

وی ادامه داد: فکر می‌کنم مهم‌ترین سخن من در این همایش این است ما به تغییر رویکرد سیاست‌گذاری در اقتصاد نیازمندیم که حاوی بازنگری جدی در اولویت‌ها باشد و تعریف فرآیندها برای توسعه باید حاصل بازنگری مذکور باشد.

ربیعی گفت: به نظر من ایران حداقل 5 الی 10 سال فرصت دارد تا در خصوص مسائلی مانند کیفیت توسعه، اصلاح ساختار اداری، اندازه دولت و ایجاد یکپارچگی نظری تدبیر کند زیرا پس از این سال‌ها ایجاد اصلاح و تحرک دشوارتر می‌شود.

وی با اشاره به شناخت نظری از توسعه و چشم اندازها در کشور ادامه داد: زمان‌های کوتاهی که در اختیار بنده قرار گرفته فرصتی است برای فراهم آوردن موضوع توسعه و مسئله اصلی به توافق رسیدن روی دستورکارهای اساسی که زمینه همکاری دولت ومجلس و نهادهای مدنی را و کنش گران مدنی را در بخش خصوصی و عمومی فراهم کرد.

ربیعی گفت: درباره رویکردهای بنیادین باید بارها سخن گفت و آن را تبیین کرد و بدون اجماع سیاسی و ائتلاف نخبگان جامعه، سیاست‌گذاری صحیح و منطبق بر مقتضیات کشور غیر ممکن است و سیاست گذاری زمانی ممکن می‌شود که سیاست‌گذاران مطمئن باشند رقبای آنان از پیامدهای اجتماعی تصمیم‌های سخت علیه ایشان استفاده نمی‌کنند.

وی ادامه داد: به سیاست حذف یارانه بگیران غیر نیازمند اشاره می کنیم که سیاست درستی است که از بالاترین مقامات اجرایی تا نمایندگان بر آن اصرار داشتند و در وانفسای سیاسی و رقابت‌ها امروز صفت دولت یارانه حذف کن در مقابل دولت یارانه بگیر را مطرح نمودند بنابراین پیامدهای اجتماعی تصمیم‌های سخت اجماعی برای اجرا در میان همگان نیازمند است.

ربیعی گفت: هیچ سیاست گذار و مجری زیر بار این اصلاحات دارای پیامد اجتماعی بدون اجماع به راحتی نخواهد رفت، کشور به یک اجماع بزرگ بر سر راهکارهای توسعه و اجماع بر سر چگونگی پرداخت هزینه‌های تصمیم‌گیری‌های بزرگ نیاز داریم.

وی ادامه داد: دولت تدبیر و امید به دنبال تصمیم‌های سخت برای حل مسائل ایران است در اینجا باید صفتی بیان کنم از صفت دولتی که خود دست دراز می‌کند به سوی جامعه مدنی و سایر قوا که ما خاضعانه برای حل مسائل فرزندان ایران به اجماع بزرگ برای تصمیم‌های سخت نیازمندیم.

ربیعی ادامه داد: اقتصاد ایران امروز از وجود ابهامات در مسائل بنیادین برخوردار است و آنچه سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را تحت تاثیر قرار داده و مانع بهره‌گیری مطلوب از ظرفیت‌های اقتصادی شده است و اینکه دستاورد بزرگی مانند برجام تمام قابلیت‌های خود را آشکار نسازد به دلیل فقدان تصمیم‌گیری در مسائلی است که به آن اشاره می‌شود.

وی افزود: به نظر بنده برای تحقق اهداف چشم انداز علاوه بر بحث تغییر رویکرد، تدوین وضعیت چشم انداز اولین گام است، چشم انداز یعنی آینده دست یافتنی، آینده ای نسبتا دور که بتوان آن را محقق کرد و در بسیاری موارد چشم انداز بدون الزامات تبدیل به گزاره‌های آرزوگونه شده است.

ربیعی گفت: مسئله بعدی اهمیت تغییرات فرهنگی است که من آن را ایجاد ذهنیت عمومی و انگاره ی‌ بزرگ و یک تصویر هژمونی شده درباره چشم انداز جامعه ایران می‌دانم برای رسیدن به چشم انداز به یک الگوی بزرگ که همه ایرانیان آن را حس کنند نیازمندیم.  

وی ادامه داد: باید زمانی که از هر ایرانی یا حداقل از هر نخبه سوال شود مقصد ایران کجاست پاسخ‌های نسبتا مشابه دریافت شود این درحالی است که ذهنیت مشترک حتی بین دست اندرکاران نسبتا موثر وجود ندارد.

ربیعی گفت: در اظهار نظری در سال 1390 دیدم که اطلاق تغییرات ساختاری یک مقام بلند مرتبه با کمال تأسف به تغییراتی معادل تغییرات سازمانی قلمداد کرده بود که باید گفت تغییرات سازمانی تغییرات ساختاری نیست، به نظر من ما نیازمند ساختارهای متناسب و سیاست ها و رویه ها و فرهنگ سازمانی و چگونگی به کارگیری نخبگان توسعه گر و سبک رهبری مناسب سازمانی می دانیم این موارد را در کتاب معمای دولت مدنی در جهان سوم، بیان کردم.

وی ادامه داد: ساختارها باید شامل اندازه دولت و موارد گوناگون باشد و مسئله بعد اصلاحات نهادی است، دادن وام ، پول و مجوز عناصر توسعه قلمداد می شود، به اعتقاد من باید بسیاری از رفتارهای سیاسی و فرهنگی نهادینه شود فارغ از مسائل مذکور انجام شود تا به چشم انداز دست یابیم.

ربیعی گفت: ایجاد نهادهای اجتماعی توسعه گر، درگیری جامعه مدنی در امر نیل به چشم انداز و موضوعات دیگر بخشی از الزامات نهادها را نمایان می سازد.

وی ادامه داد: تجربه نشان داده است رابطه معناداری بین اعتماد به نظام و دولت و نیل به اهداف چشم انداز و توسعه وجود دارد و نیز رابطه معناداری بین اعتماد به خود و اعتماد به دولت و پویایی جوامع اثبات شده است بنابر مدلی که در کتاب جامعه شناسی تحولات ارزشی ارائه نموده ام بهترین حالت برای دستیابی به اهداف بالا بودن اعتماد به نفس بین آحاد جامعه، کنش گران اقتصادی و اعتماد به دولت به صورت همزمان است و بدترین حالت عدم اعتماد به نفس خود و عدم اعتماد به دولت است..

وی گفت: مسائل نظام بانکی را نمی توان بدون گفتگوی اجتماعی فراگیر طرح و رفع کرد، سیاست ارزی و تأثیرات آن موضوع نهادی دومی است که در سیاست تجاریب بسیار با اهمیت است، دولت یازدهم ایجاد آرامش و پیش بینی پذیر نمودن و اعتقاد به سیاست های ارزی با ثبات را در دستور کار خود قرار داده است.

ربیعی گفت: رقابت پذیر نمودن بنگاه های اقتصادی نیازمند سیاست بازار کار مناسب است و منعطف در عین حال باید رفاه نیروی کار حفظ شود، ما نیازمند به اقدامات اساسی برای پایدارسازی صندوق ها در کشور هستیم، رویکردی نسبت به بحران های صندوق ها را در جلسه غیر علنی مجلس و سپس در دولت و افکار عمومی مطرح نموده شده است.

وی ادامه داد: پایدارسازی صندوق های بازنشستگی از اولویت های دولت یازدهم است ایجاد تعادل بین سیاست های رفاهی و سیاست های کار از جمله مسائل حاد است. شاید بیش از 150 هزار میلیارد تومان بودجه رفاهی ما است البته بودجه های تامین اجتماعی نیز در این موضوع لحاظ شده است. شفاف شدن که امروز با آشکار شدن فیش های حقوقی به مطالبه عمومی تبدیل شده است و بیانیه رئیس جمهور در ایجاد نظام شفافیت اطلاعات تاکید شد، پیش شرط مقابله با فساد است.

ربیعی تصریح کرد: فسادها حاکی از آن است علی رغم تعداد نظام های نظارتی ساختارهایی وجود دارد که تداوم فساد را ممکن می سازد و به دنبال اصلاحات در این زمینه هستیم. من این بیماری را در کتاب "زنده باد فساد" بیان کرده ام و با عنوان باز هم زنده باد فساد کتاب را تجدید چاپ می کنم.

این عضو کابینه دولت یازدهم بیان کرد: تجربه اخیر در مورد فیش های حقوق را لحاظ خواهم کرد. شناخته شدن ابعاد مسئله و خروج سیاستگذاری از ابهامات که سنجش اعتبار گزینه های تصمیم را با مشکل مواجه می کند، آشکار شدن هزینه و منافع وضع موجود در بازه زمانی مختلف و شکل گیری حمایت اجتماعی از اصلاحات و غالب شدن گفتمان اصلاح.

ربیعی گفت: ابعاد گوناگونی از مسئله فیش های حقوقی آشکار شده است و اعلام می کنم دولت تدبیر و امید به سمت اصلاحات ساختاری به نحوی که سندهای چشم انداز محقق شود، حرکت می کند و اصلاحات در اقتصاد ایران زمانی جدی می شود که حمایت اجتماعی اجماع ساز در این رابطه صورت گیرد، که این همایش بخشی از این اجماع سازی است.

وی افزود: گفت و گوهای اجتماعی فراگیر درباره اقتصاد براثر حداکثر ارائه داده به مردم است و در زمینه مباحث عمومی اقتصاد کشور مستقر شود. اقتصاد ایران زمانی به سوی اصلاحات اساسی گام برمی دارد که پرده های پوشیدگی از آن برداشته شود. بنابر این می توان گفت زنده باد شفافیت و دسترسی آزاد به اطلاعات، زنده باد گفت و گوی اجتماعی در زمینه سیاست های اقتصادی.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تصریح کرد: صفت های سختکوشی، عقلانیت و مدارا و اجماع سازی مورد استفاده دولت تدبیر و امید برای اجماع سازی و کار کارشناسی است. دولت در گام اول افزایش اعتبار اعتماد مردم را در دستور کار قرار داده است و به سمت اصلاحات بنیادین حرکت کرده است، کاهش نرخ تورم، پیش بینی بازار، تعهد به گسترش بخش خصوصی در دستور کار قرار خواهد گرفت.

ربیعی بیان کرد: به رغم سوءاستفاده های تبلیغی اصلاح نظام هایی مانند هدفمندی یارانه ها در وزارتخانه متبوع در دستور کار قرار گرفته است. خوشبختانه مقام معظم رهبری موافقت نمودند که سیاست های رفاهی و تامین اجتماعی در دستور کار سیاست های ابلاغی قرار بگیرد.

وی ادامه داد: کاهش فقر باید با اجرای سیاست های عقلانی انجام شود. دولت سیاست رفاهی توانمندساز را دنبال خواهد کرد. جلوگیری از نسلی شدن فقر از اقداماتی است که در دستور کار قرار می گیرد. بحث اشتغال فراگیر لحاظ خواهد شد. عادلانه کردن سهم عوامل تولید از جمله برنامه های دیگر است.

وی با بیان اینکه گسترش تعاونی ها لحاظ خواهد شد، ادامه داد: جهت گیری به سمت بنگاه های کوچک و متوسط پیگیری خواهد شد.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: معتقدم این همایش می تواند موجبات خیر و برکت را برای جامعه ایران در پی داشته باشد. تمام تلاش ما در دولت و مجلس و نخبگان چیزی جز این نباید باشد که از رنج مردم بکاهیم. باید به ایران فردا نگاه کرد.