خبرگزاری سلامت: پس‌از آن که جهان بحران ابولا را در سال 2014 پشت سر گذاشت، مسؤلان بهداشت عمومی، کارشناسان بیماری و سیاستمداران همگی گفتند که نمی‌گذاریم مرگ دردناک 11 هزار قربانی این بیماری هدر رود. تصاویر کودکان آفریقایی که در آغوش مادران خود از دست رفته‌اند و ترس از انتقال ابولا در هر کشوری زنگ خطری را به صدا درمی‌آورد.
پاسخی یکسان در همه مطالعات
دست‌کم 4 مرور سیستماتیک بر بحران ابولا تهیه شد. آخر همه این مطالعات به چند موضوع ختم می‌شد: همه آن‌ها جهان را به ایجاد قابلیت برای پاسخگویی سریع به این نوع بحران‌ها فراخواندند، خواهان آن شدند تا خطوط روشن مسئولیت درنهایت به یک جا ختم شود، رهبران پاسخگو باشند؛ در کنار این‌ها منابعی انعطاف‌پذیر شامل کارکنانی آموزش‌دیده (که در وقت بروز بحران بتوانند با تمام قوا وارد عمل و به هر کشوری که لازم است فرستاده شوند) و ارگانی با توان پاسخگویی سریع که بتواند به تبعات باقیمانده از بحران واکنش نشان دهد.
ضعف‌ها دوباره نمایان شده‌اند
اکنون، با بروز مسئله زیکا بسیاری از این ضعف‌ها دوباره نمایان شده‌اند تا انتشار ویروس دوباره به مرز خطری برسد که داستان غم‌انگیزی را برای هزاران خانواده رقم بزند و سبب هراسی به‌حق در بین ساحل‌نشینان آمریکایی شود.
جهان این بار نیز پاسخ عملی کافی به زیکا که در کشورهای جنوبی و مرکزی قاره آمریکا شیوع یافت، نداشت. برزیل، کلمبیا و کشورهای دیگر منابع لازمی را که برای کاهش سریع انتقال باید به کار می‌بستند، در دست نداشتند. ظرف یک سال در پورتوریکو، شبه‌جزایری در شمال شرقی منطقه کارائیب با بیش از 5/3 میلیون جمعیت، صدها مورد میکروسفالی دیده شد که نتایج فاجعه‌باری برای اقتصاد پرمسئله و وابسته به گردشگر این کشور ایجاد کرد.
نهادی عملیاتی ایجاد شود
تقریبا تمامی مطالعات انجام‌گرفته درباره ابولا سازمان جهانی بهداشت را فراخواندند تا نهادی عملیاتی برای وارد شدن به کشورهای گرفتار بیماری‌های مسری و حمایت از این کشورها برای مقابله با آن ایجاد کند. با توجه به اینکه چنین چیزی تا امروز تحقق پیدا نکرده است، امروز باید به فکر مرجعی یگانه باشیم که وظیفه هماهنگی و پاسخ عملیاتی در کشورهای خارجی بر دوش آن گذاشته شود. یکی از این افراد می‌تواند تیم زیمر باشد. او که هماهنگ‌کننده جهانی مالاریا از طرف ایالات‌متحده بود، در زمان ریاست جمهوری جرج دبلیو بوش و باراک اوباما با کنترل پشه ناقل بیماری توانست جان میلیون‌ها نفر را نجات دهد و اکنون آماده است تا وظیفه‌ای دیگر را بر عهده گیرد.
استراتژی شفاف اصل است
علاوه بر این، ما نیازمند استراتژی همه‌جانبه، شفاف و بر پایه شواهد برای مداخله در سرایت زیکا در جنوب و مرکز قاره آمریکا هستیم. باید کمپین‌های اطلاعات محور برای اسپری‌های حشره‌کش به راه بیندازیم، جلوی باروری پشه‌هایی را که با پشه ناقل زیکا جفت‌گیری می‌کنند بگیریم و هرچه سریع‌تر کمپین‌هایی ارتباطی برای استفاده از لباس‌های محافظت‌کننده، اسپری‌های حشره‌کش و کاندوم (چون یکی از راه‌های انتقال از طریق روابط جنسی است) برپا کنیم. اولویت‌های فعلی ما که می‌توانند کارآمدی پاسخ برای پایان دادن به انتقال بیماری را بهبود بخشند، اکنون تحقیقات درباره آفت‌کش‌های بهتر، تست‌های سریع‌تر معتبر و تولید واکسن زیکا باید باشد.
آمریکا وارد عمل شود
برای رسیدن به نتیجه مطلوب باید منابعی باشند، چه مالی و چه انسان‌های آموزش‌دیده که خطر کنند، اما روند بودجه‌ای و سیاسی ایالات‌متحده اکنون به‌طور بی‌مسئولانه‌ای کند است. سازمان جهانی بهداشت امسال در ابتدای فوریه حالت فوق‌العاده سلامت جهانی اعلام کرد. کمی بعد در همان ماه، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا، سی‌دی‌سی، درخواستی به کاخ سفید فرستاد و سنا مبلغی کمتر از مبلغ پیشنهادی مسئولان دولتی را به تصویب رساند. مجلس نمایندگان نیز عملا با پیشنهادهای بی‌منطق پیشنهاد داد تا منابع مالی مربوط به ابولا صرف پاسخ به زیکا شود. اکنون اعضای کنگره به تعطیلات تابستانی رفته‌اند بی‌آنکه لایحه مالی تصویب کرده باشند.
این تاخیر بسیار خطرناک است. ما در مرحله بالای منحنی تبدیل اپیدمی به یک همه‌گیری جهانی، پاندمی، قرار گرفته‌ایم. تاثیرات تاخیرهرچند کوچک می‌تواند بزرگ باشد و تاثیرات تاخیر در پاسخ به زیکا در حال انباشته شدن است. همان‌طور که تام فریدن، رئیس سی‌دی‌سی، می‌گوید: «بابت بی‌عملی امروزمان فردا پشیمان خواهیم شد.» این پشیمانی به‌صورت درد و رنج شخصی برای خانواده‌هایی بروز می‌کند که باید بار یک کودک ناتوان از بیماری‌های مادرزادی را بر دوش بکشند.
مبارزه علیه زیکا باید رهبری جهانی داشته باشد تا بتواند یک استراتژی منسجم چندکشوری برای رسیدن به نتایج ملموس را هماهنگ کند، جسورانه دست به نوآوری زند و درست از اطلاعات استفاده کند. به نظر می‌رسد تنها دولت ایالات‌متحده واجد چنین توانایی است. بوش توانست با تکیه بر استراتژی بر پایه شواهد با پاندمی ایدز در آفریقا مقابله کند. اوباما توانست با سرمایه‌گذاری منابع ایالات‌متحده علیه ابولا و ایجاد همکاری بین کشورهای مختلف جهان برای امنیت جهانی سلامت نقش رهبری کننده موفقیت‌آمیزی ایفا کند.
درباره مسائلی چون ایدز و ابولا، رهبری آمریکا چه از نظر علمی، مهارت‌های فنی، نوع‌دوستی و اراده سیاسی عنصری مهم برای تغییر روند ماجرا بود. در مورد زیکا آمادگی‌های اساسی شامل مسئولان فدرال و ایالتی در جریان است، اما برای به ثمر رسیدن تلاش‌های آمریکا افزایش توجه جهانی شرط است.
برای این کار کنگره باید از تعطیلات برگردد و یک لایحه مالی بامعنا تصویب کند تا نشان دهیم ما آمریکایی‌ها چگونه برای آرمانی بزرگ چون سلامت در تمامی جهان با هم هماهنگ هستیم.
نظر شما