دکتر حسن عماری در گفتوگو با طبنا(خبرگزاری سلامت)، درباره تاثیر حوادث مکرر شهری همچون انواع آتشسوزیهای بزرگ بر امنیت روان شهروندان به نظریه درماندگی آموخته شده اشاره کرد و گفت: این نظریه به معنای آن است که برای انجام دادن کار یا پیشگیری از حوادث انرژی صرف کرده و اقدام کنیم اما از آنجا که موضوع مورد نظر خارج از کنترل ماست، اقداماتی که انجام دادهایم تاثیرگذار نبوده و ناکام شویم.
وی ادامه داد: در این حالت پس از ناکامی در اقدامات خود که معمولا به دلیل نامناسب بود شرایط یا عدم همراهی نهادهای مربوطه است, موضوع را رها میکنیم به عنوان مثال برای کاهش یا پیشگیری از تصادفها با افرادی که رانندگی پرخطر دارند صحبت میکنیم اما کارمان نتیجهبخش نیست، در چنین شرایطی فرد دچار بیاعتمادی به نهادهای متولی شده و اعتماد به نفس خود را برای بهبود امور از دست می دهد.
این روانشناس شهری با اشاره به وجود بافتهای فرسوده و ساختمانهای قدیمی در شهر اظهار کرد: در نظریه دیگری با عنوان پنجره شکسته نیز عنوان میشود که اگر در محیطهای شهری، فضاهای بیدفاع و آسیبزا به تعداد زیاد وجود داشته باشد، شهروندان باز هم دچار درماندگی آموخته شده میشوند و به بیان دیگر تعلق خاطر خود به درست کردن شرایط را از دست داده و اعتماد مدنیشان کاهش مییابد.
روند رو به رشد اختلالات روانی در شهرهای بزرگ
وی عنوان کرد: اگر میزان بافت فرسوده در شهر زیاد بوده یا سیستم مهندسی، پیشگیری از خطر، کنترل آسیب یا مدیریت بحران موفق عمل نکند، زمینهساز ایجاد درماندگی آموخته شده در شهروندان شده و آنها نسبت به نهادهای متولی امور بیاعتماد میشوند، در این شرایط تمایل و فعالیت شهروندان برای کاهش و رفع مشکلات کمتر شده و این موضوع موجب میشود که جامعه مورد نظر آسیبپذیرتر شود.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه احساس ناکامی و بیاعتمادی امنیت روانی شهروندان را کاهش داده و آنان را دچار تنش میکند، بیان کرد: امنیت روانی پایین در افراد آنها را دچار اضطراب میکند.
وی با اشاره به اینکه اضطراب مادر تمامی مشکلات روانی است، خاطرنشان کرد: سلامت جسمی فرد ارتباط نزدیکی با سلامت روانی وی دارد که در نتیجه اضطراب و به خطر افتادن سلامت روانی، انواع بیماریهای قلبی و عروقی و... در فرد ایجاد میشود، همچنین بیماریهای روانی مانند افسردگی به دلیل تکرار ناکامیها و ایجاد اضطراب در جامعه افزایش مییابد.
عماری با یادآوری اینکه میزان اختلالات روانی در شهرهای بزرگ کشور رو به افزایش است به نحوی که تا سال 82 میزان اختلالات روانی در تهران 34 درصد بوده و این عدد امروز به 42 درصد رسیده است، تصریح کرد: ناکامی در کنترل پدیدههای شهری و وجود استرسورهای شهری (به وجودآورندههای استرس) مانند ترافیک، آلودگی هوا، آتشسوزیهای گسترده مکرر، عدم موفقیت در مدیریت بحران و... از مهمترین عوامل افزایش اختلالات روانی در شهرهای بزرگ هستند.
نظر شما