خبرگزاری سلامت: بر اساس آمارها در ایران حدود 60 درصد از داروها به صورت OTC (بدون نسخه) تهیه می‌شوند که تبعات جدی برای بیماران در پی دارد. متأسفانه امروزه خوددرمانی و مصرف بی رویه مُسکنها به معضلی جدی تبدیل شده و برخی از پزشکان مصرف بی‌رویه مُسکنها را عامل بروز 70درصد سردردهای میگرنی مزمن می‌دانند.
به لحاظ علمی و از دیدگاه بسیاری از صاحب نظران، مصرف بی رویه داروها در راستای خوددرمانی به هیچ عنوان نه تنها پسندیده نیست، بلکه از لحاظ اقتصادی و سلامت اثرات نامطلوبی برجا خواهد گذاشت. برای نمونه در مواردی دیده می‌شود که مادر برای درمان تب یا سرفه کودک بر اساس توصیه دیگران و بدون صلاح دید پزشک به داروخانه مراجعه می‌کند و دست به خوددرمانی می‌زند؛ در حالی که چنین کاری صحیح نیست و بدون تشخیص بیماری تجویز داروهای خودسرانه امکان بروز مشکلات جدی به ویژه برای قشر آسیب پذیری نظیر کودکان را در پی دارد.
در مواردی هم دیده شده که مصرف نادرست آنتی بیوتیک‌ها منجر به مقاومت بدن نسبت به درمان شده است، به طور کلی افراد جامعه باید بدانند که هر دارو با توجه به شرایط و نوع بیماری هر فرد بنا به دستور پزشک تجویز می‌شود و نباید برای درمان از داروهای فرد دیگر استفاده شود، از طرفی دیگر، داروخانه‌ها هم نباید به راحتی هر دارویی را در اختیار مردم بگذارند. متأسفانه در مواردی هم دیده شده با توجه به درج "فروش بدون نسخه ممنوع" باز هم برخی از داروها به راحتی در اختیار مردم قرار می‌گیرند که برای جلوگیری از چنین مواردی به طور قطع باید تمهیدات جدی اندیشیده شود.
بر اساس این گزارش دکتر رسول دیناروند، رییس سازمان غذا و دارو می‌گوید: حتی داروهای بدون نسخه هم باید با مشورت داروساز نیز مصرف شود. درست است که نیازی نیست ما برای مصرف این داروها به پزشک مراجعه کنیم، اما زمان مراجعه به داروخانه‌ها پرسش درباره زمان و میزان مصرف آن از سوی داروساز نیز توصیه می‌شود.
وی می‌گوید: به طور کلی داروهای مُسکن نباید بی‌رویه مصرف شوند. در مورد سایر داروهای نسخه‌ای هم توصیه ما این است که مردم بدون نسخه آنها را درخواست نکنند و از خوددرمانی نیز اجتناب نمایند. از طرفی دیگر داروسازان هم باید متقاضیان داروهای بدون نسخه را راهنمایی نمایند که به پزشک مراجعه کنند.
خوددرمانی به هیچ عنوان پدیده قابل تأییدی نیست، بلکه بدون شک خودمراقبتی مورد تأئید است؛ چرا که مردم واقعا در نحوه و شیوه زندگی می‌توانند به گونه‌ای رفتار کنند که از بروز بیماری‌ها نیز جلوگیری نمایند. اما زمان ابتلا به بیماری به طور حتم باید با مشورت و تجویز پزشک دارو مصرف کنند.
دکتر مهدی محمدزاده، رییس انجمن اقتصاد داروی ایران می‌گوید: دارو یک ماده شیمیایی است و همه داروها به درجاتی اثرات درمانی دارند و اکثریت آنها از مقداری به بالا اثرات سمی دارند و برخی از داروها البته مقدار نه چندان زیادی کشنده هستند. بنابراین این امر نشان می‌دهد که داروها باید با احتیاط، مقدار خاص و طبق معاینه و نسخه توسط پزشک مصرف شوند، نه به صورت خودسرانه.
وی می‌گوید: در دنیا داروهای قابل مصرف بدون نسخه OTC هستند که برخی از داروهای مُسکن، تقویتی، مکمل‌ها و خواب آورها در این مجموعه قرار دارند. چیزی حدود 20 تا 30 درصد داروها در فارماکوپه‌های مختلف به شکل OTCمصرف می‌شوند و باقی آن باید طبق معاینه و بر اساس نسخه تجویز شود.
مصرف خودسرانه بسیاری از داروها نظیر آنتی بیوتیک‌ها موجب ایجاد مقاومت می‌شود. این در حالی است که در کشور ما آنتی بیوتیک‌های ساده‌ای نظیر آموکسی سیلین در بسیاری از مواقع به دلیل مقاوم شدن بدن تأثیری ندارند. متأسفانه اقتصاد داروخانه‌ها بر این اساس شکل گرفته که دسترسی مردم به داروی درخواستی آنها به راحتی میسر شده، در حالی که این امر به سلامت جامعه آسیب می‌رساند.
نکته مهم آن که برخی از جوانان با دارو قصد خودآزاری مانند خودکشی دارند. بنابراین داروساز موظف است داروهایی که خطرکشندگی بالایی دارند را به راحتی در اختیار مردم به ویژه جوانان قرار ندهند.
دکتر بابک زمانی رییس انجمن سکته مغزی ایران می‌گوید: سر دردهای شدید و مزمن ناشی از مصرف بی‌رویه مُسکنها است، در حقیقت ترشح موادی در مغز منجر به کنترل سر درد می‌شود، حال افرادی که به شدت مُسکن مصرف می‌کنند مانع از ترشح این مواد می‌شوند. بنابراین مغز به مُسکن وابسته می‌شود و خودش قادر به کنترل سر درد نیست؛ در نتیجه چنین افرادی به شدت به سردرد وابسته خواهند شد و با عوامل خفیف دچار سر درد می شوند.
کد خبرنگار: 410100
نظر شما