شادی مکی؛ طبنا(خبرگزاری سلامت): طی روزها و هفته‌های اخیر به‌صورت ناگهانی شاهد افزایش هر روزه آمار مسمومیت در اثر مصرف قارچ سمی بوده‌ایم چنانکه تاکنون 1017 نفر به دلیل مسمومیت ناشی از مصرف قارچ‌های سمی به مراکز درمانی مراجعه کرده‌اند، که از این تعداد 886 نفر از مراکز درمانی مرخص شده و 116 نفر همچنان در این مراکز بستری هستند، همچنین 15 نفر نیز در اثر مصرف این نوع قارچ جا خود را ازدست داده‌اند.
مجتبی خالدی، سخنگوی اورژانس کشور در این‌باره به طبنا می‌گوید: 7 نفر از افراد فوت شده مربوط به استان کرمانشاه بوده‌اند و بیشترین تعداد مراجعه به مراکز درمانی در اثر مسمومیت ناشی از قارچ سمی نیز مربوط به این استان بوده است، بعد از کرمانشاه، لرستان با 3 جان‌باخته ، کردستان با 3 جان باخته و آذربایجان غربی با 2 مرگ در اثر مصرف این نوع قارچ بیشترین آمار مسمومیت با قارچ سمی را به خود اختصاص داده‌اند.
سخنگوی اورژانس کشور ادامه می‌دهد: کم‌سن‌ترین جان باخته در این ماجرا دختری 5 ساله و مسن‌ترین آنها مردی 88 ساله بوده است و باید توجه داشت که افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند بیشتر در خطر مسمومیت و مرگ در اثر مصرف این قارچ قرار دارند.
وی با یادآوری اینکه در سال‌های قبل عموما مراجعات ما به دلیل مسمومیت ناشی از مصرف قارچ سمی، بسیار کم و موارد مسمومیت بسیار خفیف بود، اظهار کرد: البته در سال 85 نیز وضعیتی مشابه پیش آمد که طی آن 5 نفر در اثر مسمومیت ناشی از مصرف قارچ سمی فوت کردند.
باورهای غلط درباره تشخیص قارچ سمی
خالدی با اشاره به اینکه این‌گونه قارچ بیشتر در محدوده غرب کشور و در دامنه زاگرس و البرز رشد می‌کنند، بیان کرد: نزدیک به 1500 نوع قارچ در ایران شناسایی شده که از این تعداد 1000 نوع کلاهک‌دار بوده و 50 نوع نیز سمی هستند، از نوع سمی آن 6 دسته مهم وجود دارد که 2 دسته آن منجر به بروز آسیب‌های کبدی می‌شوند و به همین دلیل است که از 1017 فرد مسموم شده تنها 15 نفر جان خود را از دست داده‌اند.
به گزارش طبنا،درحالی‌که افزایش ناگهانی آمار مسمومیت در اثر مصرف قارچ باعث تعجب شده است، سازمان غذا و دارو اعلام کرد: قارچ عامل مسمومیت از جنس و گونه Amanita virosa است که تا حدودی به قارچ‌های خوراکی شباهت داشته و می‌تواند در کنار آنها در محل رویش وجود داشته باشد.
همچنین این سازمان اعلام کرد که شناسایی انواع خوراکی قارچ از انواع سمی تنها بر اساس خصوصیات ظاهری مانند شکل، رنگ، بو، قوام و مزه مشکل بوده و تنها توسط متخصصان و کارشناسان مجرب قارچ شناسی و گیاه شناسی امکان پذیر است. بنابراین به توصیه‌های برخی از افراد عادی در تشخیص انواع سمی از انواع خوراکی قارچ توجه نکنید.
همان‌طور که گفته شد، تفاوت قارچ سالم و قارچ مسموم از روی ظاهر قابل تشخیص نیست، اما در این خصوص باورهای غلطی در جامعه وجود دارد از جمله آنکه اگر قارچ جوشانده شود مسمومیت آن از بین می‌رود، اگر قاشق را روی بخار قارچ در حال جوشیدن بگیریم و قاشق سیاه شد یعنی قارچ سمی است و در غیر اینصورت قارچ سالم است، مصرف قارچ با شیر، سم آن را می‌گیرد یا اگر قارچ را ترشی کنید به خاطر سرکه سم آن از بین می‌رود و... حقیقت آن است که هیچ‌یک از این راهکارها نمی‌تواند معیاری قابل قبول برای تشخیص قارچ‌های سمی از نوع غیرسمی آن باشد زیرا به گفته سخنگوی اورژانس کشور قارچ همیشه وتحت هر شرایطی سم خود را حفظ می‌کند حتی اگر آن را خشک کنید یا زیر افتاب قرار دهید.
در ادامه خالدی با بیان اینکه 3 نوع قارچ در بازار وجود دارد، اضافه می‌کند: یکی قارچ بسته‌بندی شده و بهداشتی که مصرف آن هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند، دیگری قارچ کوهی یا طبیعی که مردم باید از مصرف آن پرهیز کنند زیرا سمی بودن یا نبود آن از روی ظاهر مشخص نمی‌شود و دیگری قارچ پرورشی که به‌صورت فله‌ای در بازار فروخته می‌شود،در خصوص این نوع قارچ با اینکه به لحاظ علمی می‌دانیم قارچ‌هایی که در کارگاه‌ها و کارخانه‌های تولید می‌شوند مشکلی از نظر سمی بودن ندارند اما چون علامتی وجود ندارد که سمی نبودن آن را به مردم نشان دهیم، لذا مصرف این نوع را نیز به شهروندان توصیه نمی‌کنیم.
وی با بیان اینکه این گونه از قارچ سمی که باعث نارسایی‌های کبدی می‌شود علاوه بر دامنه‌های زاگرس در دامنه‌های البرز هم وجود دارد، اما در مناطق اخیر مانند گیلان و مازندران و اردبیل، شاهد مسمومیت با قارچ نبوده‌ایم، تصریح می‌کند: مردم این مناطق آنقدر این نوع قارچ را در طبیعت دیده‌اند که به تجربه به آنها ثابت شده است که مسمومیت قارچ را از روی ظاهر آن نمی‌شود تشخیص داد و بنابراین قارچ کوهی را جزو سبد غذایی خود قرار نمی‌دهند.
خالدی با اشاره به بالا رفتن دما و افزایش بارندگی‌‌ها در غرب کشور که باعث افزایش ناگهانی قارچ‌های خودرو شده است از یک سو و بهتر شدن دسترسی مردم به طبیعت و نیز علاقه و آگاهی مردم نسبت به فواید مصرف قارچ از سوی دیگر، می‌گوید: متاسفانه درمیان مردم باوری اشتباه در خصوص مصرف مواد طبیعی وجود دارد که فکر می‌کنند اگر شیر طبیعی و غیرپاستوره بنوشند(علت ابتلا به تب مالت در بسیاری موارد) یا آب رودخانه را مصرف کنند بهتر است، این باور در خصوص قارچ هم وجود دارد و مردم فکر می‌کنند که مصرف قارچ کوهی فواید بیشتری دارد.
وی علاقه به کسب درآمد از طریق فروش قارچ را علت دیگر افزایش آمار مسمومیت با قارچ توصیف کرد و گفت: از آنجا که تقاضا برای خرید قارچ بیشتر شده است بالطبع علاقه به راه‌اندازی کسب و کار از طریق جمع‌آوری قارچ کوهی نیز بیشتر شده است که این موضوع نیز می‌تواند از دیگر علل این مساله باشد.
مسومان باید 48ساعت در مراکز درمانی بمانند
سخنگوی اورژانس کشور با تاکید براینکه قاعدتا بعد از اطلاع‌رسانی گسترده در خصوص مسومیت در اثر مصرف قارچ سمی طی روزهای اخیر نباید مراجعه دیگری به این دلیل داشتیم، اظهار کرد: این درحالی است که مراجعه به مراکز درمانی به دلیل مصرف قارچ سمی در استان‌های قزوین، زنجان و چهارمحال و بختیاری بعد از اطلاع‌رسانی در این خصوص بوده است.
وی با اشاره به وجود نقشه کشوری در خصوص پراکندگی قارچ‌های سمی در کشور افزود: نقشه‌ای هم داریم از افرادی که به دلیل مشکلات ناشی از مصرف این نوع قارچ به ما مراجعه کرده‌اند و جالب است که این دو نقشه کاملا برهم منطبق است.
براساس این گزارش فردی که دچار مسمومیت به دلیل مصرف قارچ شود بین 4 تا 6 ساعت شاهد علائمی همچون دل‌پیچه، دل درد، تهوع و استفراغ خواهد بود که باید برای درمان سریعا به مراکز درمانی مراجعه کند و درغیر اینصورت با گذشت زمان علائم به حدی تشدید می‌شود که فرد نیاز به بستری خواهد داشت، فرد با گذشت 24 ساعت از دریافت درمان، بهبود نسبی پیدا می‌کند و تنها دچار ضعف و بیحالی است.
سخنگوی اورژانس کشور در این‌باره توضیح می‌دهد: بسیاری از مراجعه‌کنندگان ما از جمله یکی از جان‌باختگان این ماجرا به رغم توصیه پزشکان مبنی بر ضروریت حضور در بیمارستان و با رضایت شخصی بعد از 24 ساعت بستری شدن از مراکز درمانی خارج می‌شوند که این اقدام بسیار خطرناک است، زیرا افرادی که علائم مسمومیت گوارشی با سابقه مصرف قارچ کوهی دارند باید 48 ساعت در بیمارستان بستری شوند، بعد از گذشت این مدت و در روز سوم خون آنها از نظر افزایش آنزیم‌های کبدی مورد آزمایش قرار می‌گیرد، اگر آنزیم‌ها افزایش نداشت که فرد مرخص می‌شود اما اگر آنزیم کبدی فرد افزایش یافته بود داروهای جدی و گران قیمتی در لحظه به فرد داده می‌شود تا بهبود یابد.
وی با بیان اینکه وقتی افراد با رضایت شخصی و زودتر از 48 ساعت از بیمارستان خارج می‌شود بعد از 48 ساعت باعلائم نارسایی کبد مراجعه می‌کنند که تنها با پیوند کبد قابل درمان است، تصریح کرد: تا کنون 3 نفر از افرادی که به علت مصرف قارچ دچار مسمومیت شده‌اند پیوند کبد شده‌اند که ممکن است به تعداد این افراد اضافه شود.
به هموطنان عزیز به‌ویژه در نواحی غربی کشور توصیه اکید می‌شود که با کنار گذاشتن باورهای اشتباه نسبت به مصرف قارچ‌های کوهی و خودرو و با نگاهی علمی نسبت به مصرف این ماده غذایی و توجه به توصیه‌های متخصصان این حوزه، سلامت خود و عزیزانشان را با خطر مواجه نکنند.
نظر شما